Son tren kazasında rayların kazaya neden olup olmadığı tartışılırken, Kardemiri yaşatmak için Demiryollarının Kardemir rayını kullanmaya zorlandığı yazıldı, çizildi. Bu konudaki tartışmalara değindiğim bir yazım üzerine Kardemir Genel Müdürü Dr. Osman Kılavuz beni aradı. "Kardemirin toplam üretimi içinde ray üretimin payı yüzde 1 dolayındadır. Ancak hem Kardemir için hem ülke için ray üretimi önemli bir iştir... Son kaza yerinde kullanılan raylar Kardemir üretimi raylar değildir" dedi.Dr. Osman Kılavuzdan önce ray konusunda öğrendiklerimi, daha sonra da Kardemirin diğer faaliyetlerini sayın okuyucularıma aktaracağım.Kardemirin mevcut haddehanesinde 2002 yılından bu yana 18 metre boyunda ray üretiliyor. Bugüne kadar 20 bin adet (180 km uzunluğunda, toplam 18 bin ton) ray üretilmiş ve Demiryollarına teslim edilmiş.Rayın metresinde 50 kiloya yakın demir var. 1 kilometre uzunluğundaki çift hatlı ray 100 ton özel çelikten yapılıyor. Açık anlatımıyla sadece ray üreterek Kardemirin üretimini ürüne dönüştürmesi mümkün değil. Bugünkü durumda toplam üretimin yüzde 1i ray haline getiriliyor.Fakat ray konusu önemli bir üretim alanı. Kardemir 72 metre boyunda ray üretmek ve de Türkiyede üretilemeyen diğer uzun ürünleri yapabilmek için 400 bin ton kapasiteli bir tesis kurmak istiyor. Bunun için ihale açılmış. Teklif toplanıyor.Kardemirde 4.100 kişi çalışıyor. Bunlara her ay yaklaşık 5 trilyon maaş veya ücret ödeniyor. Günde 500ün üzerinde araca iş imkanı yaratılıyor. Tesisler yüzde 85 - 90 kapasiteyle çalışıyor.İşletmenin 2003 yılı konsolide cirosu 329 trilyon lira, konsolide karı 100 trilyon lira. İşletme 2004 yılının ilk 3 aylık döneminde konsolide 100 trilyon lira ciro yapmış, 28 trilyon lira kar elde etmiş. 2004 yılı ciro beklentisi 400 trilyon lira.Kardemirin geçmiş yıllarda oluşmuş yaklaşık 120 milyon dolar borcu vardı. Bu borçlar geçen yıl yeniden yapılandırıldı. Borçlar 10 yıla yayıldı. Kardemir her yıl ortalama 10 milyon dolar anapara taksidi ve 3 milyon dolar faiz ödeyecek.Genel Müdür diyor ki, "Geçmiş yıl borcu olarak haziran ayı sonuna kadar 70 trilyon lira ödeme yaptık. Borç ödemelerini aksatmıyoruz. Vergi ve SSK borcumuz var. Mamul stokumuz yok. Ürettiğimizi satıyoruz. Ağustos ayı sonuna kadarki üretimimizi bile sattık. Ama iki buçuk aylık hammadde stokuna sahibiz. Yapılamayan idame yatırımlarını 2004 yılı sonuna kadar tamamlamak için 18 milyon dolar harcama yapacağız."Genel Müdür, Kardemirde üretilen raylar için de şunları söylüyor: "Raylar uluslararası bir standarda göre üretiliyor. UIC - 900 - A denilen bu standarda uygunluk hem üretim aşamasında hem teslim aşamasında Kardemirin ve Demiryollarının uzmanlarınca test ve analizden geçiriliyor. Dünya kalitesinde üretim yapılıyor."Ray vesile oldu... Kardemirin neler yaptığını, ne durumda olduğunu öğrendik. guras@milliyet.com.tr Kardemir (Karadeniz Demir Çelik İşletmesi) demiryolu rayı da üretiyor. Ürettiği rayları Demiryollarına satıyor.