Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı



Kayseri'de 110 milyon dolar harcama ile özel sektör tarafından yaptırılan Yamula Barajı'nın su tutma töreni yapıldı. Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün katıldığı törende yapılan açıklamaya göre barajın suyu ile 2x50 megavat gücünde türbünler dönecek ve elektrik ürettikten sonra kanallarla bölgeye dağıtılacak su ile tarlalar sulanacak. Projenin bütünü için 234 milyon dolar para harcanacak.
Yamula Barajı ve Hidroelektrik Santralı projesi aslında Kayseri ve Civarı Elektrik AŞ'ye ait. Ama Kayseri ve Civarı Elektrik AŞ kaynak sorunu ile karşılaşınca bu barajın yapımı için kurulan Kayseri Üretim'deki sermaye hissesi yüzde 10'a geriledi. Sermayenin yüzde 90'ına Mehmet Aydıner ve ortaklarınca yönetilen Ayen Enerji AŞ sahip oldu.

En eski özel şirketlerden
Kayseri ve Cıvarı Elektrik AŞ Türkiye'nin en eski özel şirketlerinden biri. 1926 yılında Kayserili müteşebbisler tarafından kurulmuş. Maliye Bakanlığı'nın 4 numaralı vergi mükellefi. Simens ve Skoda firmalarından alınan jeneratörler ile Bünyan'ın Pınarbaşı suyundan elektrik üretilmeye başlanmış. Bu elektrik 45 km.'den tel ile Kayseri'ye getirilerek kale aydınlatılmış.
Hükümet 1933 yılında Kayseri ve Cıvarı Elektrik AŞ.'ye 50 yıllık imtiyaz hakkı tanımış. 1988'de Kayseri ilinin tamamı ile Sivas ilinin bazı ilçe ve köylerini içine alan bölgede, elektrik üretim, iletim, dağıtım ve işletmesi işinde bu şirkete 70 yıl süre ile imtiyaz verilmiş.1989 yılında da kamuya ait elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesisleri üzerinde işletme hakkı tanınmış.

Kaçak oranı yüzde 8
Kayseri ve Cıvarı Elektrik AŞ halen Sızır ve Bünyan'da kendi tesislerinde yılda 60 milyon kilovatsaat elektrik üretiyor. Bunu ulusal elektrik sistemine veriyor. Kayseri ve civarında yaşayanların elektrik ihtiyacını karşılamak için ise ulusal sistemden yılda 1.5 milyar kilovatsaat elektrik çekiyor. Ve de bunu 450 bin aboneye dağıtıyor. Dağıtım alanında kaçak oranı yüzde 8, tahakkuk oranı yüzde 100, tahsilat oranı yüzde 99 gibi Türkiye genelinde rekor sayılacak ölçülerde seyrediyor.
İşte bu şirket hem bölgedeki su kaynaklarını değerlendirmek, hem elektrik üretmek hem de bölge arazisini sulamak arayışında Yamula Projesi'ni hazırladı. Yamula Baraj yeri Kayseri'ye 35 km.uzaklıkta. Baraj Kızılırmak üzerine kuruldu. Baraj suyu ile 425 milyon kilovatsaat elektrik üretildikden sonra baraj suyu, Kayseri'de 6.4 bin hektar, Kırşehir ve Nevşehir'de toplam 98.0 bin hektar arazinin sulanmasını sağlayacak.
Yap - İşlet - Devret modeli ile gerçekleştirilen projenin en büyük yatırımı olan baraj , kaya dolgu tipi bir baraj. Temelden yüksekliği 115 metre.
Baraj gölü, normal su seviyesinde 85 kilometrekarelik alanı kapsayacak. Göl uzunluğu 60 km olacak. Baraj su tuttuğunda Kocasinan ilçesi Kuşçu kasabasının tamamı, Taşhan, Mollahacı, Çevril ve Hırka köylerinin ise yarısı su altında kalacak. Göl alanında 3.5 milyar metreküp su depolanacak.