Kişi başı gelirde 7 yıl öncenin gerisindeyiz (...Rekor falan yok!)

Türk lirası ile hesaplanan milli gelir, düşük kurdan dolara çevrilince, ortaya çıkan dolar rakamları insanları yanıltıyor.
2003 yılı kişi başı milli gelir rakamı düşük kurdan dolara çevrildiğinde kişi başına 3.383 dolarlık gelir rakamı ortaya çıkıyor. Bu rakama bakanlar da "Cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı" diyebiliyor.
2002'de dolar ile kişi başı milli gelir 2.598 dolar idi. 2003 yılında 3.383 dolar olarak hesaplandı. İki rakam arasındaki fark, kişi başı gelirde bir yılda 30.2 oranında artışı gösterir. Bunun tercümesi 2003'te Türk halkının ortalama gelirinin yüzde 30.2 oranında artması ve de halkın bu oranda zenginleşmesidir.
Milli gelir rakamlarının uluslararası değerlemeler için cari kurdan dolara dönüştürülmesi normaldir. Normal olmayan kur etkisinde çarpılan bu rakamlara dayalı olarak ekonomideki kötülükleri ve iyilikleri de abartmak, yanlış değerlemeler yapmaktır.
Milli gelir bir ülkede bir yıl içinde üretilen mal ve hizmetlerin parasal - katma - değerini, büyüklüğünü gösterir. Sağlıklı karşılaştırmalar yapmak için cari Türk lirası fiyatla hesaplanan milli gelir rakamları (enflasyon etkisi ayıklanarak) sabit fiyata dönüştürülür.
Milli geliri hesaplayan Devlet İstatistik Enstitüsü, 1987 yılı fiyatlarını sabit fiyat kabul ederek, milli gelir rakamlarını "Türk lirası sabit fiyat" ile de açıklar.

1987 yılı sabit fiyatlarıyla 1993'te 97 trilyon TL olan milli gelirimiz 2003'de 123 trilyon liraya yükseldi. On yılda sağlayabildiğimiz (toplam) üretim ve gelir artışı sadece yüzde 26.1 oranında.

1993'te 58.3 milyon olan nüfusumuz 2003'te 70.7 oldu. On yılda nüfus artışı oranımız yüzde 21.1 oranında.

Milli gelir rakamının, yıl ortalaması nüfus rakamına bölünmesiyle bulunan kişi başı milli gelir rakamı 1993'te 1.642 bin TL idi. 2003'te 1.741 bin TL. oldu. Açık anlatımıyla on yılda Türk insanının kişi başı milli gelirindeki artış sadece yüzde 6 oranında.

2003'te (1987 yılı sabit fiyatı ile) 1.741 bin TL olarak hesaplanan kişi başı gelir rakamı bir "rekor" değil, bir "utanç" rakamıdır. Çünkü bu rakam 1997'de 1.795 bin, 1998'de 1.832 bin, 2000'de 1.767 bin TL olan kişi başı gelir rakamlarının gerisindedir. Türk halkı (sabit fiyatlarla) kişi başı gelir bakımından 7 yıl önceye göre daha fakir durumdadır. Bütün sorun üretememekte yatmaktadır. Ekonominin iki adım ileri, bir adım geri atmasında yatmaktadır.
Bu yazının altında dolar esası ile ve 1987 yılı TL sabit fiyatları ile milli gelir, kişi başı milli gelir rakamları ve artış oranları verilmektedir.
Dolar ile milli gelir rakamlarının ve kişi başı gelir rakamlarının artış oranlarındaki çarpıklıklar tabloda açıklıkla görülmektedir.
İyimser olmak iyi bir şey de, "kendi kendimizi kandırmayalım". Gerçekleri bilelim. Üretemediğimiz için fakiriz. Daha fazla üretmek zorundayız. Başkaları ürettiği için bizim önümüzde koşuyor.

	GSMH milyar TL.	Büyüme (%)	Kişi başı milli gelir (milyon TL.)	Artış (%)
1993	97.677	8.1	1.642	6.1
1994	91.733	-6.1	1.526	-7.1
1995	99.028	8.0	1.604	5.1
1996	106.080	7.1	1.690	5.3
1997	114.874	8.3	1.795	6.2
1998	119.303	3.9	1.832	2.0
1999	112.044	-6.1	1.690	-7.7
2000	119.144	6.3	1.767	4.5
2001	107.783	-9.5	1.572	-11.1
2002	116.338	7.9	1.670	6.3
2003	123.165	5.9	1.741	4.2

	GSMH (bin $)	Büyüme (%)	Kişi başı milli gelir (dolar)	Artış (%)
1993	181.994	13.2	3.065	11.1
1994	131.137	-28.0	2.169	-29.2
1995	171.979	31.1	2.794	28.8
1996	184.724	7.4	2.947	5.4
1997	194.360	5.2	3.046	3.3
1998	205.978	5.9	3.171	4.1
1999	187.664	-8.9	2.839	-10.5
2000	201.484	7.3	2.987	5.2
2001	144.607	-28.2	2.101	-29.7
2002	180.888	23.1	2.598	23.6
2003	239.219	32.2	3.383	30.2