Özel sektör temsilcileri İstanbul’da Maliye Bakanı’nın da katıldığı bir toplantıda belirlenen “Küresel krize karşı alınacak 90 önlem” teklifini, “öneriler paketi” haline Başbakan’a sunmuş... veya sunacakmış.
“Kriz paketi”nde yer alan ilginç önerilerden bazıları şunlar:
- Krizden çıkmak için Silikon Vadisi (ABD’de Kaliforniya’da ileri teknolojiye dayalı araştırma, geliştirme yapan firmaların bir arada bulunduğu teknopark benzeri bir bölge) kurulması.
- İstanbul’da “finans merkezi” kurulması. (Ankara’daki bankaların bir an önce İstanbul’a taşınması, yabancı finans kuruluşlarının İstanbul’a gelmelerinin teşviki)
- Merkez Bankası’nın firmalara uzun vadeli kredi vermeye başlaması.
- IMF kredilerinin özel sektöre aktarılması.
- KOBİ kredilerinin faizlerinin bir bölümün devlet tarafından karşılanması.
- Vergilerin düşürülmesi ama bütçe disiplininden vazgeçilmemesi. Bütçenin denk olması.
- GAP bölgesine yabancı yatırımcıların cezbedilmesi.
- Vergilerin taksitlendirilmesi.
- Şirketlerin işçilere ücret yerine hisse senedi dağıtması.
- İşsizlik fonundan işletmelere kredi dağıtılması.
Bu “paket önerisi”ni alacak olan hükümetin, (1) Ya aklı karışacak, yanlış işler yapacak, (2) Ya da ciddi olmayan öneriler nedeniyle bundan sonra özel sektör temsilcilerinin görüşlerini dikkate almamaya başlayacak.
Deneyimli kadrolarımız var
Bugüne kadar insanlarımız Godot’yu bekler gibi (...Gerçekte çekip gitmek istiyoruz, ancak nereye gideceğiz? Bir şey bekliyoruz, hepimiz... Ancak neyi beklediğimizin bilincinde miyiz? Bizi ne bekliyor, biliyor muyuz? Samuel Beckett, “Godot’yu Beklerken”). “Kriz paketi” bekliyor. Hükümetten ses çıkmayınca da kendin pişir kendin ye misali, insanlar kendi paketlerini hazırlıyor.
Türkiye’nin zengin bir kriz deneyimi var. Ankara’da bu krizlerden ekonomiyi çıkarmada deneyimli kamu çalışanları var. Devlet Planlama Teşkilatı’nda Maliye Bakanlığı’nda, Hazine’de, Merkez Bankası’nda, geçmiş yıllarda krizden çıkmak için yapılan çalışmalara katılan “Devlet hafızası ve tecrübesi”ne sahip çok sayıda uzman var. Hükümetin bu hazineden yararlanması gerekir. Hükümet kendi kadrolarından yararlanmayınca, insanlar hükümete yardıma çalışıyor.
Özel sektör temsilcileri kendi imkânlarıyla, iyi niyetle katkıda bulunma çabasında. Bu çabalar içinde, paketlerde birbiriyle çelişen önerilerin olması, özel sektör temsilcilerinin uzun yıllardır gündeme getiremedikleri önerileri fırsat bu fırsattır diyerek öne sürmelerini belki doğal karşılamak gerekir...
Ama tekrarda yarar var, olmayacak kısa sürede uygulanamayacak konuların gündeme getirilmesi, uzun yılların birikimi fonların, kaynakların, krize çözüm arayışı telaşıyla kullanıma açılmasının yolunu zorlayarak, uzun yıllar kanayacak yaralar açılması yanlış oluyor.