Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bugünlerde "eski Maksimi yaşatmak gündemden düşmüyor. Eski Maksim binasında, günümüzün talebine dönük bir değişimi, "eski Maksimciler" kabullenemedi. Hala eski Maksimi canlandırabileceklerini, hayal ediyorlar. Ne yazık ki, yüz yıllık "gazino" döneminin sona ermesiyle, gazino döneminin en parlak müessesesi Maksimin de ömrü sona erdi. "Ah nerede o eski Taksim, eski Maksim... Eskiden Beyoğluna erkekler kravatsız, kadınlar şapkasız çıkmazdı..." diyerek hayıflananlara, Hasan Pulur der ki, "Beyoğlu, eski Beyoğlu olamaz. Kaldırımlar yapılır, binalar boyanır, fenerler dikilir ama, eski Beyoğlu bir daha yaşatılamaz, yaşanamaz... Çünkü her şeyin başı, her şeyin hammaddesi insandır. O insanlar, artık yok. Kimi mezardadır. Kimi Atinada, Pirede, Beyoğlunun eski anılarıyla yaşamaktadır. O Beyoğlu kültürü gitmiş, yerine bir başka kültür gelmiştir." Eskiden skandallar yoktu Vefa Zata göre, İstanbulda ilk açılan gazinolardan biri Arkadi Gazinosudur.1926da Büyükderede Beyaz Park Gazinosu açıldı. Anadolu yakasının en büyük ve lüks yeri ise Çubuklu Gazinosu idi.1950li yıllarda Taksim Kristal Gazinosu ile Tepebaşı, Cumhuriyet, Taksim Belediye, Maksim, Yenikapı Mim Çakır, Bebek Belediye, Maçka Küçük Çiftlik Parkı ve Kazablanka gazinoları ünlendi.Fahrettin Aslanın oğlu, Sacit Aslana göre, İstanbulda gazinolar dönemi 1975 yılında bitti.1975e kadar gazinolarda çıkan solistlerin sanatı ön plandaydı. Şimdiyle kıyaslanırsa skandalları yok denecek kadar azdı. İşlerine hakim insanlardı. Müşterinin ödediği fiyat ile prodüksiyon orantılıydı. Ailenin rahatsız olmadığı programlar vardı. Sonra bu büyük sanatçılar ya vefat etti, ya işi bıraktılar ve yeni gelenler o düzeyde yetişmedi.Gelelim Maksim Gazinosuna. Şimdilerde herkes Maksim Gazinosunu gazinocular kralı Fahrettin Aslanın müessesesi olarak biliyor. Ama Maksimin çok ilginç bir tarihi var. Willy Sperco, Yüzyılın Başında İstanbul isimli kitabında anlattığına göre, Maksimni kurucusu Frederick Thomas isminde zenci bir Amerikalıdır. Moskovada ünlü bir bar ve lokantası olan, Thomas Rus devriminde, sarışın ve güzel Rus eşi ile 1920 yılında İstanbula kaçmak zorunda kalmıştı. Gazinolar, yüz yıl süreyle İstanbul yaşamının önemli bir parçası oldu. İstanbul Ansiklopedisinde, Vefa Zat, "meyhanenin alafrangası" olarak tanımladığı, gazino kelimesinin bize İtalyanca "kır evi" anlamına gelen "casino"dan geldiğini yazar. İstanbulla birlikte değişti Thomas çok uzak olan lokali Stellayı bırakarak Taksim Meydanında meşhur Maksimini açtı. Beş yıl boyunca Maksimin büyük salonu sadece İstanbul halkının değil aynı zamanda gelip geçen yabancıların da en çok gittikleri yer oldu.Çok para kazanan ama kazandığından fazla harcayan Thomas, geride iki zenci çocuk bırakarak, İstanbulda öldü. Maksim, zenci caz orkestralarının çaldığı bir gece kulübü olarak ilgi görmeye devam etti. Daha sonra bar oldu. 1950li yılların sonunda Fahrettin Aslan Maksimi alaturka gazino olarak ünlendirdi. İşte yüz yılda İstanbul yaşamına paralel olarak bu kadar büyük değişim gösteren Maksimin yeni değişimlere direnmesi imkansız, yaşamını sürdürmek için zamana uymak zorunda kalacak. guras@milliyet.com.tr Beyoğlunun yüksek tepelerinde "Hopital de la Paix" adındaki akıl hastalıkları hastanesinin hemen yakınında ilk dansingi açtı. Şişlide Stella Bahçesindeki dansing işgal kuvvetleri subaylarının olduğu kadar şehir kumandanlarının da buluştukları en seçkin bir yer oldu.