WASHINGTON
Önceki gün Brookings Enstitüsü’ndeki bir toplantıda, “Obama yönetiminin ilk 100 günü ve Türk-Amerikan ilişkileri” değerlendirildi. The New Yorker yazarı Steve Coll, siyaset, Council of Economic Advisers-Ekonomi Danışmanları Konseyi’nin eski başkanı Charles Schultze ise ekonomi penceresinden değerlemeler yaptı. ABD’nin eski Türkiye büyükelçilerinden Mark Parris Türk-Amerikan ilişkilerindeki gelişmeler üzerinde durdu.
Brookings Enstitüsü, 1916’da, kamu politikaları üzerinde araştırma yapmak amacıyla kurulan ilk araştırma enstitüsü olan “Institute for Government Research”ın (IGR) devamı. Enstitünün kurucularından Robert Somers Brooking (1850-1932) enstitüyü yaşatmak için iki yan müessese oluşturdu. 1927’de üç kuruluş “Brookings Institution” adı altında birleştirildi.
Enstitü, Federal Hükümet ve Dışişleri Bakanlığı için araştırmalar yapıyor. Araştırmacılarının çoğu Beyaz Saray veya Milli Güvenlik Konseyi eski çalışanı. Enstitünün başkanı, Dışişleri’nin eski bakan yardımcılarından. Yıllık bütçesi 40 milyon dolar. Enstitü Demokratlara yakın ve dolayısıyla şimdilerde Başkan Obama’yı destekleyen ve onun için politikalar üreten bir kadroya sahip.
Kemal Derviş UNDP başkanlığından sonra Brookings Entitüsü’nde başkan yardımcısı olarak görev aldı. Kemal Derviş Sabancı Üniversitesi’ne de danışman olarak katkıda bulunacak. (Obama enstitünün 17 çalışanını Federal Hükümet’te değişik görevlere getirmiş.)
Obama’yı eleştiren yok
Önceki gün Brookings Enstitüsü’ndeki toplantıya Sabancı Üniversitesi’nden Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, Başkan Vekili Ahmet Aykaç ile Sabancı Üniversitesi’nin yeni rektörü Prof. Dr. Nihat Berker de katıldı.
Steve Coll, Obama’nın ilk 100 günde sağlık reformu konusunda önemli adımlar atmasına karşılık, enerji politikalarıyla ilgili sorunlara yaklaşımının güven yaratmadığını belirtti. Amerikalıların artık banka ve finans kesiminde neler yapıldığını değil, sağlık, enerji ve eğitimde yapılacakları duymak istediğini söyledi. Coll’a göre, Obama değişik konularda hazırlanan kanun tasarılarını Kongre’den geçirmek zorunda. Muhalefetin çökmüş durumda olması Obama’nın kanunları Kongre’den kolay geçirmesine imkân verecek görünüyor.
Türkiye’nin önemi artıyor
Ekonomi Danışmanları Konseyi’nin eski Başkanı Charles Schultze, Obama’nın 2009 ve 2010 bütçelerinin açıklarını kapatmak için aşırı borçlanma gereğinin yaratacağı sorunlara işaret ediyor. ABD’nin ihracatının devamı işini, doların yükselmemesi gereğini vurguluyor.
ABD’nin eski Türkiye büyükelçilerinden Mark Parris, ilk “100 gün”de Obama’nın Türkiye ziyaretinin önemine işaret ediyor. Ve Türkiye’ye neden bu önemin verildiğini sorguluyor. Parris’e göre, Obama yönetimi Ortadoğu politikasında Türkiye’ye büyük önem veriyor.
Coll, seyahatin çok iyi sonuçlanmasına rağmen Obama’nın Ermeni sorununa ilişkin konuşmasının seyahatin başarısını zedelediğini ifade etti. Parris’e göre, Türkiye, Obama döneminde Ortadoğu’da Bush dönemine göre daha ağır sorumluluklar üstlenecek.