Para istemiyoruz hakkımızı arıyoruz
Washington
Dün Başkan Obama ve ABD yönetiminin tepe tensilcileriyle yapılan görüşmelerin bir bölümü siyasi konuları, öbür bölümü ekonomi konularını kapsıyordu.
Ben ekonomi konularında nelerin konuşulduğunu öğrenmek arayışındayım. Acaba, Başkan Obama’dan dün ne istedik? Ekonomi Bakanı Çağlayan bu sorumu kısaca cevapladı “Para istemiyoruz. Hakkımızı arıyoruz.”
Bu cevap önemli. Çünkü geçmişte bu tür üst düzey toplantıların gündemini ekonomik ve mali yardım istekleri oluştururdu. Şimdilerde ekonomik ve mali yardım konuları gündemden çıktı.
Çağlayan arayışlarımızı şöyle sıralıyor:
1) Avrupa Birliği’nin ABD ile serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlaması bekleniyor. Bu müzakereler başlar ise, biz de müzakerelere taraf olarak katılmak, ABD ile serbest ticaret anlaşması yapmak istiyoruz. Eğer ABD bizimle ayrıca Serbest Ticaret anlaşması yapmadan Avrupa Birliği ile anlaşma imzalar ise, bizim Avrupa Birliği ile yaptığımız Gümrük Birliği anlaşması nedeniyle, tüm ABD malları Türkiye’ye gümrüksüz girecek. Biz ABD’ye gümrüklü ihracata devam edeceğiz.
2) ABD şirketlerinin Türkiye’ye daha çok doğrudan yatırım yapmalarını bekliyoruz.
3) Üçüncü ülkeler ile ticarette ve yatırımlarda ABD şirketleriyle Türk girişimcilerinin işbirliğinin ABD yönetimince desteklenmesi arayışındayız.
Dikkat buyurulur ise arayışımız ve bekleyişimiz “At ile deve değil”... “Olmayacak şeyler değil.”
Bakan Çağlayan, ABD ile serbest ticaret anlaşması imzalamanın önemini anlatırken rakamlar veriyor. Diyor ki,
* Konfeksiyon ihracatında ortalama yüzde 7.9 gümrük ödüyoruz. Bazı üründe gümrük yüzde 42’ye kadar çıkıyor.
* Giyim eşyasında ortalama yüzde 11.7 gümrük ödüyoruz. Bazı ürünlerde gümrük yüzde 32’ye kadar çıkıyor.
Sadece bu rakamlar bile serbest ticaret anlaşmasının önemini ortaya koyuyor.
Irak ve İran petrolü önemli
Bakan Çağlayan, ABD şirketlerinin doğrudan yatırımına önem veriyor. Bu tür çabaları şahsen desteklediğini belirtiyor. Bakan ile görüşmeye giderken Doğuş Grubu patronu Ferit Şahenk’e rastladım. Bakanın da iştirak ettiği toplantıda bir büyük ABD sermaye grubuyla Türkiye’de ortak yatırım için el sıkışmışlar. Bakan “İşte ben bu tür işlerin peşindeyim” diyerek mutluluğunu belirtiyordu.
Obama ve Erdoğan’ın mutabakatı ile iki yıl önce oluşturulan, bizden Babacan ile Çağlayan’ın, ABD’den Ticaret Bakanı ile Dış Ticaret temsilcisinin katılımıyla oluşturulan Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçevesi temasları, ABD seçimleri nedeniyle bir süre kesilmiş. Bu temasların yeniden başlatılmasına da karar verilmiş.
Enerji Bakanı Yıldız’ın dosyasının en önemli maddeleri, Irak Kürt Bölgesi’ndeki Petrolün Türkiye üzerinden pazarlanması ve de İran’dan petrol ve doğalgaz alımının nasıl sürdürüleceği idi. İki konuda ABD yönetiminin anlayış göstereceği belirtiliyor ama, henüz bu “anlayışın sınırı”nın ne olacağı belli değil.