Sanayi çökmedi(işte rakamlar...)

Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) deprem bölgesindeki illerde, depremden önce kurulu imalat sanayii tesisleri ile ilgili bilgileri kağıda döktü ve yayınladı.
Bu yazının altında depremden en fazla hasar gören dört ilde deprem öncesi faaliyette bulunan sanayi kuruluşları ile ilgili bilgileri içeren bir tablo veriliyor. Tabloda görülüyor ki, bu dört ilin imalat sanayii tesisleri Türkiye sanayii içinde önemli ağırlık taşıyor ama bunların tamamı yok olsa idi bile Türk sanayii çökmezdi. Allah'a şükür ki bunların tamamı yok olmadı.
Deprem sonrası belini doğrultmada zorlanacak olanlar küçük ve orta boy işletmeler. Büyük sanayi kuruluşları şöyle veya böyle devreye girmek üzere, büyük hasar görenler yılbaşında devreye girmiş olacak.
DİE'nin tespitlerinde, imalat sanayiinin hangi ilde hangi sektörde ne büyüklükte etkinliği olduğu görülüyor (Yer darlığından bu bilgileri sütunumuza alamıyoruz. İlgilenenler internetten "www.die.gov.tr" adresinden tüm araştırmaya ulaşabilirler).
Bakınız dört ildeki tüm (küçük, orta, büyük) imalat sanayii tesislerinin Türk sanayii içindeki ağırlığı nedir? Tümü çökse, ne olur?
- Dört ildeki işyerleri Türkiye'deki işyerlerinin yüzde 6.37'sidir. Geride yüzde 93.63'ü ayakta duruyor.
- Dört ildeki işyerleri, Türkiye'de imalat sanayiinin yarattığı katma değerin yüzde 17.86'sını yaratıyor. Rakamın bu kadar büyük olmasının nedeni İzmit'teki kimya sektörünün (petro kimya dahil) ağırlığıdır. İzmit'teki kimya tesislerinin tümüyle çökmediği, en geç yılbaşında tamamı devreye gireceği dikkate alınırsa katma değer kayıbının çok büyük ölçüde olmayacağı anlaşılır.
- Dört ildeki tüm imalat sanayii tesislerinde çalışanların imalat sanayii toplam istihdamındaki payı yüzde 7.86'dır. İmalat sanayii işçilerine ödenen toplam ücretteki payları yüzde 12.32'dir. Burada dikkati çeken, bu bölge işçilerinin ücretlerinin nisbi (göreceli) yüksekliğidir.
Sayın okuyucularım, tekrarda yarar var... Depremden en fazla etkilenen bu dört ilde, tüm imalat sanayii (küçük, orta ve büyük işletmelerin tümü) çökmedi. Tamamı çökse idi bile kalanlar ekonomiyi sırtlayacak ağırlığa sahipti. Bir kısmı zarar gördü. Büyük işletmeler onarılıyor. Küçük ve orta işletmelerden zarar görmeyenler devreye girecek.
Her şeye rağmen Türk ekonomisi ayakta kalacak... Bunu bilelim. Yaraları sarmaya koşarken moralimizi yüksek tutalım.

Deprem illerinin ekonomideki yeri
(Toplam yüzde pay olarak)

İşyeri Katma
İller sayısı İstihdam değer
Bolu 1.26 1.07 0.96
Sakarya 1.09 1.17 0.83
Yalova 0.18 0.55 0.80
Kocaeli 3.84 5.07 15.27
4 il toplamı 6.37 7.86 17.86
Diğer iller toplamı 93.63 92.14 82.14

Kaynak: DİE
Açıklama: Türkiye toplamı 100.000 esası ile her ilin Türkiye toplamı içindeki payı gösterilmiştir.