Sanayi üretiminde kıpırdama başladı
Öncü göstergeler sanayi üretiminde kıpırdamanın başladığını ortaya koyuyor. Sanayi üretiminde kıpırdamanın başlaması krizin sona erdiği anlamına gelmez. Ama çok önemlidir. Çünkü işverenler sanayide daralmanın sona erdiğini görürlerse işçi çıkarmaya son verirler. Sanayide üretimin artmaya başlamasıyla işletmeler tekrar işçi alabilir.
1) Şubattan sonra sanayide kapasite kullanımı azar azar artıyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 4936 işyerinde aylık kapasite kullanım oranlarını izliyor.
Sanayide kapasite bir işyerinin tüm (teknik + sermaye + emek) gücüyle yapacağı üretimin ölçüsünü gösterir. Kapasite kullanım oranı ise, bütünü 100 olan kapasitenin (değişik nedenlerle) ne kadarının kullanıldığını ortaya koyar.
Bizim sanayimizde kapasite kullanım oranı genelde 80-85 dolayındadır. 2008 Temmuz ayında 80 idi. Kasımda 72, aralıkta 64 oldu. 2009 yılı ocak ve şubat aylarında 63‘e kadar indi. Derken mart ayında 64 oldu. Acaba kıpırdama devam edecek mi diye beklerken sevinerek gördük ki kıpırdama devam ediyor. Kapasite kullanımı nisan ayında 66 olmuş.
Bu, nisan ayındaki kapasite kullanımı geçen yılın nisan ayındaki 81 olan kapasite kullanım oranına göre yüzde 18.2 gerilemeyi işaret ediyor. Geriye dönük bu duruma üzülelim ama, sevinilecek, ileriye dönük bir gelişme var. Kapasite kullanımındaki gerileme sona ermiş, kapasite kullanımında artış başlamış gibi.
2) Aylık sanayi üretim endeksi canlanmayı işaret ediyor
TÜİK her ay değişik sanayi kuruluşlarındaki üretimi izliyor. 2005 yılı üretim değerleri 100 olmak üzere aylık olarak (1) Toplam sanayi üretim endeksini (2) İmalat sanayii üretim endeksini (3) Her sektördeki üretim endeksini açıklıyor.
Toplam sanayi üretim endeksi yıllık ortalaması 2007 yılında 115.3 idi. 2008 yılında kasımda 110, aralıkta 93 olduktan sonra 2009 yılı ocak ayında 88’e, şubat ayında 84’e düşmüştü. Şimdi sevinerek görüyoruz ki mart ayında 95 olmuş.
2008 Mart ayında endeks 121 iken, 2009 Mart ayı endeks rakamı 95 olarak belirlendiğine göre, yıllık olarak yüzde 20.9 gerileme (sanayi üretiminde azalma) var. Buna üzülelim ama, şimdi geriye değil, ileriye bakmakta yarar var. Sanayi üretim endeksi bir ay önceye göre yüzde 13.4 oranında artmış. Demek ki sanayi üretiminde gerileme durmuş gibi.
Kriz bitti, artık güzel günler bizi bekliyor demeye imkân yok ama bunlar sevinilecek, moralleri düzeltecek göstergeler.
