Satılan her 100 otoda yerlinin payı 33’ten 25’e düştü...
2012 yılının ilk 2 ayında 68 bin binek otomobili satılmış. Toplam satış rakamı aynı dönem için 2013 yılında 50 bin, 2014 yılında 51 bin oldu.
2013 yılının ilk 2 ayında satılan 100 aracın 33’ü yabancı firmaların Türkiye’de ürettikleri (bunlara yerli diyoruz) binek otomobilleri idi. 2014 yılında halkımız ithal araçları tercih etti. Yerli üretim payı yüzde 24 oldu. Tespitler önemli:
(1) Döviz fiyatındaki artışa, tüketici kredilerindeki sınırlamaya, ekonomideki daralmaya rağmen, binek otomobili talebi devam ediyor.
(2) Halkımız döviz fiyatının ve vergi farkının yüküne rağmen, yerli üretim yerine yabancı ithal araçları daha fazla tercih eder oldu.
En ucuzu 33.900 TL
İnternette yayınlanan fiyat listelerinden, yılın ilk 2 ayında en fazla satılan bir yerli üretilen araç ile bir ithal yabancı aracın 2013 - 2014 şubat ayları fiyatını tespit ettim. Bir yılda aynı marka ve model yabancı otomobilde fiyat artışı yüzde 25, Türkiye’de üretilen araçta yüzde 16 olmuş.
Demek ki, döviz fiyatındaki ve vergideki artış ithal araçlara tam olarak yansıtılıyor. Yerli üretilenlerde henüz bu yükün tamamı fiyatlara yansımamış durumda.
Dolar da vergi de arttı
Türkiye’de üretim yapan uluslararası firmaların fabrikalarından çıkan ve de iç pazarda satılan otomobil modellerinin ‘başlangıç fiyatları’nı internette yayınlanan listelerden belirlemeye çalıştım.
Tofaş - Fiat Linea 1.400 cc. modeli 39.660 TL, Toyota Corolla 1.330 cc. modeli 49.710 TL, Hyundai i-10 1.000 cc. modeli 33.900 TL, Honda Civic Sedan 1.598 cc. modeli ise 57.220 TL başlangıç fiyatı ile satılıyor.
* 2013 şubat ayında dolar 1.777 TL iken bir yıl sonra yüzde 25 arttı ve 2.222 TL oldu.
* 2013 yılının ilk 2 ayında bankaların araç kredileri bakiyesi 200 milyon lira gerilemişti. 2013 yılının şubat ayına ait bilgiler henüz yayınlanmadı ama ocak ayında toplamı 13 milyar TL olan taşıt kredileri bakiyesindeki artış sadece 30 milyon TL.
* Talebi frenleme arayışında taksitli satışlarda vade 4 yıl ile sınırlandırıldı. Fiyatı 50 bin TL’nin altındaki otomobillerin taksitli satışına yüzde 30 peşin ödeme şartı getirildi. 50 bin TL’den daha yüksek fiyatlı araçlarda peşin ödeme zorunluluğu artıyor.
* Maliye Bakanlığı, otomobillerde alımda ödenen vergileri 2014 yılı başında artırdı. Motor hacmi 1600 cm3’ün altında olanlarda ÖTV + yüzde 18 KDV yükü yüzde 62’den yüzde 71.1’e, 2000 cm3’lerde yüzde 112.4’ten yüzde 124.2’ye, 2000 cm3’ten yükseklerde yüzde 71.4’den yüzde 89.1’e yükseltildi.
Açık anlatım ile 2014 şubat ayında binek otomobillerin maliyeti ve vergisi bir yıl öncenin çok üzerinde olduğu için fiyatlarında önemli artış oldu.
Sonuç: Fiyat artışından sonra, otomobilde toplam iç talep büyümese de bir yıl önceye göre gerilemedi. Ne var ki, halkımız yerli üretilenlerin yerine daha çok ithal araç almaya başladı.
