Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


TÜRKİYE'de ilaç "doktor reçetesi" ile değil, "dost tavsiyesiyle" alınır.
Türk, ülkesi dışına çıksa da alışkanlığı değişmez. Amerika'nın New York şehrinde kızımızın ateşi çıktı. Boğazı şişti. "Acep hangi ilacı alsak ki" diyerek kendi aramızda tartışırken bir yıl yaşamak için New York'a gelen Nursun'a ve Salih Memecan'a rastladık. İlaç konusunda uzmanlaşmış her Türk vatandaşı gibi hemen dost tavsiyesinde bulundular: "- Bizim çocuklar da hastalandı... Amerika'da 'ekin - eyşa' diye bir hap var. Ottan yapılma bir hap. Soğuk algınlığına birebir" dediler.
Başladık onlarla birlikte civardaki dükkanlarda bu hapı aramaya. Küçük dükkanlara giriyoruz, "- vardı ama bitti" diyorlar. O gün bulamadık. Ertesi sabah başka semtlerdeki büyük dükkanlarda hap aramaya başladık. Büyük dükkanlarda satıcı olmadığından hapı raflarda kendimiz arıyoruz. Bulamıyoruz. Yardım istedik. Bir yetkili hapın raftaki yerini gösterdi. Meğer yazılımı "Echinacea" şeklinde imiş.
Efendim, şu günlerde Amerika'da günün hapı bu. Echinacea, Amerika'nın belli bölgelerinde yetişen papatyaya benzer bir çeşit dağ çiçeği imiş. Yerli halk (Indians) bunu kaynatıp soğuk algınlığına karşı suyunu içermiş. Şimdi modern biçimde yetiştirip, özünü hap haline getirmişler. Kutu kutu satıyorlar. Doğal, organik bitki özü olarak kutulanmış ve de 1990 tarihli Food and Drug Administration mevzuatına uygunluğu belgelenmiş ruhsatlı bir "hap" satılıyor. Kapış kapış gidiyor.
Aldık. Kullanıyoruz. İşe yarıyor.
New York'ta rastladığımız Türkler bir başka hap tavsiye ettiler. Zihin açıklığına iyi geliyormuş. Unutkanlığı önlüyormuş. Hücre yeniliyormuş. Falan filan... Bu da, doğal, bitki esaslı bir hap. "Ginko Biloba" isminde bir bitki ve kökünden yapılıyormuş. Aldık ama, kullanmadık. İşe yarayıp, yaramadığını bilemiyoruz.
Amerikalılar bu doğal hap işini abartmışlar. Bir zamanlar vitaminde abartma vardı. Her köşede sadece vitamin satan mağazalar açılmıştı. Şimdi de sadece doğal bitki özlü hapları satan mağazalar açılmış. Birine girdik. Satıcı hanım bizi yakaladı. Anlattı, anlattı, anlattı... İki torbada otuz kutu hap ile dükkandan çıkabildik. Biri bana, biri karıma, biri kızıma, biri Yılmaz Ağabey'e, biri Hasan Ağabey'e derken... Zor kurtulduk.
Bize Amerikalı satıcı tarafından "tavsiye" olunan doğal haplar şunlar. Ultra Mega isminde 62 değişik ot karışımından oluşan karışım, kadınların hücrelerinin ölmesini önlüyormuş. Her kadın günde bir defa bu ot karışımını içmeliymiş. Bunun bir de erkekler için olanı var. Onun içinde erkeklerin ihtiyacı olan, çinko gibi ek mineraller de bulunuyormuş. Kutusunun üzerinde "Mega Men" yazılı.
Kadın olsun, erkek olsun her yaştakilerin alması gerekir diyerek tavsiye olunan bir başka ot karışımı "Cell Protector" diye adlandırılmış. Hücrenin yaşlanmasını önlüyormuş. Antioksidan özelliği varmış.
Bir bilen daha sonra bize Ultra Mega veya Mega Men karışımının hücre koruyucu, "Cell Protector" nitelikli bitki özlerini de içerdiğini ve Mega alanların bunu almalarına gerek olmadığını anlattı.
Doğal bitki özlü hapları satanlar bize her yaş grubu için ve kadın ile erkek için farklı karışımlar olduğunu anlattı.
Örneğin çocukların büyümelerini kolaylaştırıcı, kemik yapıcı, vitamin ve mineral eksikliğini karşılayıcı karışımlar var. "Children's Bone Formula" veya "Teen's Multiple Vitamins Plus Minerals" gibi.
Yaşlılara yaşlı demiyorlar da "platin yıllarını taşıyanlar" diyorlar. Anlaşıldığına göre 50 yaşın üzeri bu gruba giriyor. 50 yaşın üzerindekilerin ek vitamin ihtiyaçları varmış. Bu yaştakilerin beslenme ile alamadıkları vitaminlerin, vitamin açığının kapatılması için bitki özlerinden yararlanılabilirmiş. Bu amaçla satılan doğal hapların kutularının üzerinde "High calorie formula mix", "High protein formula mix", "Multiple Vitamins Plus Minerals" yazısı var.
Orta yaştakilerin de bitki özlü takviyelere ihtiyacı varmış. ABD'de 35 yaş grubundakilerin en fazla kullandıkları bitki özlü takviye hapının ismi "Solotron". Bir başka karışım "Preventron" ismi ile satılıyor.
Hap şekline getirilmiş bitki özlerini yutmakta zorlananlar için sıvı olarak kullanılabilecek karışımlar var. "Liquid Multiple Vitamin Formula" 17 önemli vitamin içeriyormuş.
Sayın okuyucularım, doğal olsun olmasın her ilaç veya hap insanı farklı etkiler. Birine iyi gelen, öbürünü zehirler. Bu nedenle bunların mutlaka bir doktor denetiminde kullanımı gerekir. Ben bunları "haber" niyetine yazdım. Doktorunuza danışmadan bu yazıda ismi geçen hapları veya benzerlerini sakın kullanmayınız.