Tansaş, Ege Bölgesi'nde 96 mağazada yılda yaklaşık 400 milyon dolarlık satış yapan bir mağazalar zinciri. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan Tansaş bölge dışına çıkmamasına rağmen Migros'un ardından Türkiye'nin ikinci büyük mağazalar zinciri oldu.
Toplam satış gelirinin yüzde 68'i gıdadan, yüzde 13'ü temizlik malzemelerinden, yüzde 3'ü giyim eşyalarından geliyor. Satılan gıda maddelerinin yüzde 29'u kendi markasını taşıyor.
Tansaş'ın hisselerinin yüzde 32'si halkın elinde. Borsada işlem görüyor. Dün bu hisseler borsada tanesi 35 bin liradan alınıp satılıyordu. Kalan yüzde 68'lik hissenin yüzde 58'ini Doğuş Grubu ile Garanti Bankası tanesi yaklaşık 7 centten (bugünkü fiyatı ile 32 bin liradan) İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden satın aldı. Belediyenin Tansaş'ta yüzde 10 hissesi kaldı.
Bugünlerde gazetelerde "Garanti Yatırım"ın, çarşaf çarşaf ilanları çıkıyor. Bu ilanlarda deniliyor ki: "- Ey elinde Tansaş hissesi bulunanlar... Satmak isteyen var ise, A grubu hisse senetlerini tanesi 32.920 liradan, B grubu hisse senetlerini 31.400 liradan satın almaya hazırız."
Bu uygulama bizler için yeni bir uygulama olduğundan kafaları karıştırıyor:
1) Garanti Bankası ve Doğuş Grubu, Tansaş'ın zaten yüzde 58 payını ele geçirmiş, yönetimde tek başına söz sahibi olmuş iken, acaba neden ilan ile hisse senedi topluyor? Alacak ise neden borsadan hisse senedi satın almıyor?
2) Borsada hisse senedi 35 bin liradan satılırken, insanlar neden hisse senedini borsada satmayıp da 32 bin liradan Garanti Yatırım'a satsınlar?
Anlatayım... Bu çok özel ve de çok güzel bir durum... Bizde yeni yeni görülecek bir uygulama.
Bunu anlatabilmek için önce size "mesela diyerek" bir hikaye anlatayım.
Varsayalım ki, rahmetli Vehbi Koç'un kurduğu bir şirket var. Sermayesinin yüzde 40'ı halka açık. Halk da bunu "Rahmetli Vehbi Koç kurdu. Bundan iyisi olmaz. Ona güvenimiz tamdır..." diyerek satın almış. Saklıyor. Derken bir gün duyuluyor ki rahmetli Vehbi Koç'un kurduğu şirketteki yüzde 60'lık hisse senedini mafya lideri Berbat Hasan satın almış. Şirketin halk ortakları şaşkın... Hepsi senetlerini satıp kurtulmak istiyor. Borsada bu senetleri alan yok... Fırsat bu fırsat Berbat Hasan, halkın hisselerini de üç paraya topluyor. Bu olmayacak şey mi? Olabilir...
İşte bu gibi istenmeyen durumları önlemek için bizim Sermaye Piyasası Kurulumuz çok iyi bir düzenleme yapmış. Bu düzenlemeye göre, eğer bir halka açık şirkette, şirket yönetiminin değişmesiyle sonuçlanacak büyüklükte ortaklık paylarında değişim olur ise, yönetimi ele geçirecek ölçüde alım yapan ortak, bu değişimden mutlu olmayan halk ortakların hisse senetlerini de satın almak zorunda. Hangi fiyattan? Yönetimi ele geçirmek için, eski büyük ortağın hisselerini kaç liradan almış ise o fiyattan...
İşte bu çerçevede Garanti Bankası ve Doğuş Holding ilan veriyor: " - Ey halkımız... Biz Tansaş hisselerini tanesi 32 bin liradan satın alıp, yönetimde hakim duruma geçtik. Eğer bu yönetim değişikliğinden mutlu değilseniz, hisse senetlerinizi Büyükşehir Belediyesi'ne ödediğimiz fiyattan satın almaya hazırız" diyor.
Garanti Bankası ve Doğuş Holding, hisse senedi toplamak için değil, bu işlemden rahatsız olabilecekler var ise onları rahatlatmak, onlara güvence vermek için bunu yapıyor...
Ama geliniz görünüz ki, Tansaş örneğinin bir özelliği var... Yukarıdaki kötü örneğin tersine Tansaş satışında yönetimi ele geçiren gruptan halk ortaklar memnun ki, 32 bin liradan hisse senedini satmak isteyen bir kişi yok... Tansaş hisse senetleri borsada 35 bin liradan alıcı buluyor.
Sayın okuyucularım... Bakınız ne güzel sistemler var... Halkın, küçük hissedarın hakkını koruyan ne güzel usuller geliştirilmiş... Biz de bunları yavaş yavaş öğreneceğiz...