Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Olayların içinden Bugüne kadar, arazi sahiplerine, üzerinde üretim yapılsın yapılmasın, sahip oldukları dönüm başına her yıl bir ödeme yapılıyordu. Buna da "Doğrudan Gelir Desteği" uygulaması deniliyordu.Bundan sonra arazi değil, ürün desteklenecek. Hükümet hangi ürünün ne şekilde destekleneceğini belirleyecek. Batılı ülkeler tarımı büyük bütçelerle desteklerken, bizim bütçemizden ayırılan küçük imkânlar IMF ve Dünya Bankası memurlarının gözüne batar. (Tüm tarım destekleri için bütçeden ayırılan ödenek 2007 bütçesinde 5.2 milyar YTL, 2008 bütçesinde 5.3 milyar YTL'dir.)IMF ve Dünya Bankası tarım desteği ödeneklerini kısmak için baskı yaparken, ABD bütçesinden bu yıl tarım desteğine ayırılan ödenek 286 milyar dolara yükseltildi. Başbakan Sayın R. T. Erdoğan'ın açıkladığı 60. hükümetin Eylem Planı içindeki tedbirlerden en önemlisi, bugüne kadar uygulanan tarım destek politikasında yapılması öngörülen değişikliktir. Dünya Bankası ile 2000'de imzalanan bir kredi anlaşmasının şartı olarak Türkiye'de tarıma uygulanan fiyat, girdi ve kredi destekleri kaldırıldı. Tarım satış kooperatiflerine yardım kesildi. Bütün bunların adına "Tarımda Reform Projesi" denildi. 2001 yılından itibaren ülke genelinde, arazisini kaydettirene, dönüm başına 10 dolar ödenmeye başlandı. Bu uygulamanın bir yararı; buna karşılık pek çok da zararı oldu. Prim alma arayışında arazi sahipleri arazilerini kaydettirdi. Ülkedeki tarım arazilerinin büyük bölümü kayıt altına alındı. Buna karşılık destekleme primini yeterli gören birçok arazi sahibi arazilerini boş bıraktı. Üretim yapmadı. Prim sayesinde (özellikle Doğu ve Güneydoğu'da) büyük arazisi olanların cebine havadan para girdi.Ancak Doğrudan Gelir Desteği ödemeleri hep gecikti. Tarım konularını çok iyi izleyen dostum Ali Ekber Yıldırım'dan öğrendiğime göre, 2007 yılı bütçesinde yer alan toplam 5.2 milyar YTL ödeneğin tamamı seçim öncesi başka alanlarda harcanınca, 2007 yılına ait hayvancılık, kuraklık ve destekleme primleri ödenemedi. Destek bizde yasak... Başbakan Sayın R. T. Erdoğan geçen hafta Eylem Planı'nı açıklarken, çiftçinin 2007'den kalan alacaklarının 2008'de (2008 bütçesinden) ödeneceğini söyledi.Tarımda doğrudan destek çok önemlidir. Türk tarımı için desteğin yararı büyük olacaktır. Bu sayede çiftçi, hangi bölgede, ne tür arazide, hangi ürünü yetiştirirse, bunun para edeceğini önceden bilmiş olur. Hem üretici hem ülke ekonomisi kazanır.Fakat bunun için Tarım Bakanlığı'nın çok iyi hazırlık yapması zorunludur. Desteğin, ekim dikim başlamadan ilan edilmesi gerekir. Uygulama 2008'den itibaren değiştiriliyor ama, (1) Ekim dikim başladı. Hükümet hazır olmadığı için hangi bölgede, hangi arazide, hangi ürünün destekleneceği açıklanamadı. Açıklanamayacak. (2) 2008 bütçesindeki ödenekle, 2007'nin çiftçi alacakları ödenecek. 2008'de ürün desteği için ödenek yok. (3) Doğrudan Gelir Desteği'ne ek olarak ödenen mazot ve gübre desteği konusunda hükümetin ne yapacağı belirsiz. guras@milliyet.com.tr Ürün desteği yarar sağlar