Tasarruf cepte - yastık altında saklanıyor ise, ekonomi dışında kalıyor, saklayana da, ekonomiye de bir getirisi olmuyor demektir.Türk halkının gelir düzeyi düşük. İnsanlarımızın çoğunun geliri ancak karınlarını doyurmaya yetiyor. Ama acaba, bu az gelirliler dışındakiler, tasarruf imkanı bulanlar paralarını ne yapıyor?Türkiyede olan biten hakkında bilgi kaynağımız çok az. Bugün sayın okuyucularıma 2003 yılı sonunda yapılan Masterindex araştırmasına dayalı olarak neyin ne olduğu hakkında "kaba bilgi" vermeye çalışacağım.MasterCard, dünyanın önde gelen ödeme sistemlerinden biri. Bu sistem tarafından çıkarılan MasterCard, Maestro başlıklı kartlar Türkiyede yaygın şekilde kullanılıyor.MasterCardın İstanbul ofisi son 5 yıldır her yıl Türkiyede tasarruf eğilimi ve plastik kart kullanımı konularında bilgi derlemek için araştırma yaptırıyor. Bu araştırma sonuçlarını kendime göre değerlendirdim.Bu yazıdaki bilgiler araştırmaya dayalı olarak benim çıkardığım sonuçlardır.2003 yılı sonu itibariyle Türkiyedeki durumu belirlemek için yapılan araştırmaya göre, halkımızın yüzde 41i tasarruf yapacak durumda değil. Eline geçen gelirin tamamını harcıyor.Her 100 kişinin 50u tasarruf yapabiliyor.Tasarruf yapılabilen her 100 kişinin 44ü, parasını cebinde, yastık altında saklıyor. Parasını cebinde ve yastık altında saklayan 44 kişinin 23ü cebinde döviz taşıyor, yastık altında döviz saklıyor, 21i Türk lirasında kalmış durumda.Gelirinden bir bölümünü tasarrufa ayırabilen 100 kişinin 46sı tasarruflarını bankalarda değerlendiriyor.100 kişinin 2si altın aldığını, 5i hisse senedi aldığını, 1i de yurtdışında parası olduğunu söylüyor.Dikkat buyurunuz araştırma, tasarruf edilen paranın dağılımını göstermiyor. Gelirinin bir bölümünü tasarrufa ayıran halkın, tasarrufunu değerlendirme şekline göre dağılımını ortaya koyuyor.Bu araştırmanın en ilginç göstergesi, tasarruf yapan her 4 kişinin (nerede ise) 1inin döviz satın alarak, bu dövizi cebinde taşıması veya yastık altında saklaması.Bu araştırma gerçeği yansıtıyor ise, piyasaya akan, kaynağı belirsiz dövizin önemli bölümü hala halkımızın cebinden veya yastık altından çıkıyor demektir. Tasarruf gelirin bir bölümünün hemen tüketilmeyerek saklanmasıdır. Değişik nedenlerle tüketimin ertelenmesidir. Tasarruf eğer mali sistem içinde (bankada, borsada, tahvilde - bonoda) değerlendiriliyor ise, ekonominin içinde kalıyor demektir. (I) CEPTE - YASTIK ALTINDA SAKLANAN 44.1(1) D"viz olarak (23.4)(2) TL olarak (20.7)(II) BANKALARDA SAKLANAN 46.7(1) D"viz mevduatı 13.0(2) TL mevduatı (22.1)(3) Repo (3.9)(4) Yatırım fonu (7.7)(III) ALTIN 2.6(IV) HİSSE SENEDİ 5.3(V) YURTDIŞI 1.3TOPLAM 100.0 Kaynak: Masterindex 2003 araştırmasına dayalı olarak hesaplandı. guras@milliyet.com.tr Tasarruf yapan her 100 kişinin kaçı tasarrufunu nerede saklıyor? (Tasarruf yapabilen her 100 kişinin parayı nerede sakladığı)
