Geçen ağustos ayında 1 milyon 358 bin 232 liralık dolar fiyatı ile bin dolar satın alanların ve de bu bin dolarını bankada döviz hesabına yatıranların parası bir yıl sonra bu ağustos ayında 1.047 dolar oldu. Açık anlatımıyla bin dolarlarına 47 dolar getiri sağladılar.
Geçen ağustos ayında bin dolarını Türk lirasına çevirerek 1 milyar 358 milyon 232 bin lirayı bankaya altı ay vadeli Türk lirası mevduat hesabına yatıranların bankadaki paraları bu ağustos ayında 2 milyar 246 milyon 516 bin lira oldu. 1 milyon 621 bin 347 lira döviz fiyatı ile Türk lirasını dövize çevirdiklerinde ellerine 1.386 dolar geçti. Dolarları satarak Türk lirası ile yatırım yaptıkları ve bir yıl sonra tekrar dolara döndükleri için bin dolarlarına 386 dolar getiri sağladı.
Özet ile bir yılda bin dolarını bankaya koyan 47 dolar getiri sağlarken, bin dolarını bozdurup bankaya Türk lirası hesap açtıran 386 dolar getiriye sahip oldu.
O halde halkımız acaba neden bankalarda Türk lirası yerine döviz hesabı açıyor? O halde halkımız acaba neden tasarruflarının çoğunu döviz olarak saklıyor? İthalat mı yapacak? Yurtdışına seyahate mi gidecek? Bu döviz sevdasının arkasında ne var?
Anka ekonomi bülteninde yayımlanan rakam ve bilgilere göre halkımızın bankalardaki mevduatının yüzde 58’lik bölümü döviz mevduatı. Halkımızın bankalarda 44.4 milyar dolar karşılığı döviz mevduatı var. Bu toplam 44 milyar dolar karşılığı mevduatın 30.5 milyar dolarlık bölümü dolar, 12.8 milyar dolarlık bölümü euro, 1.1 milyar dolarlık bölümü başka ülke paralarından oluşuyor.
İlginç bir gelişme de şu: Bankalar eskiden döviz hesaplarına yüzde 10 hatta yüzde 15 oranında faiz ödüyordu. Fakat şimdilerde döviz hesaplarının faizi yüzde 4.5’lar dolayına düştü. Bundan vergi de kesiliyor. Hesap sahibi döviz olarak çok küçük faiz geliri elde edebiliyor.
Halbuki Hazine yüzde 8, yüzde 9 faiz ile bono satıyor. Hazine’nin sattığı bu yüksek faizli bonoları halkın bankalar aracılığıyla satın alması mümkün. Bu bonoları satın alanın illa da bonoyu evine taşımasına da gerek yok. Banka halka sattığı bonoyu saklama yükünü de üzerine alıyor.
Buna rağmen halkımız 44.4 milyar dolarını en fazla yüzde 4.5 brüt faiz ile banka hesaplarında tutmayı tercih ediyor.
Bütün bunların nedeni güven bunalımı. Halkımız kendi parası olan Türk lirasına güvenmiyor. Ve ilginci, bankalara güveniyor da, Hazine bonosuna güvenmiyor. Bu güven bunalımı devam ettikçe enflasyonu aşağıya çekmek ve faizleri indirmek mümkün olamayacak.
Geçen ağustos ayında 1.000 dolarını Türk lirasına çevirip bankaya yatıran ne kazandı?
1 milyon 358 bin 232 liradan 1.000 dolar alarak bankada hesap açtıran ne kazandı?
Kaynak: Anka ekonomi bülteni.