Kimi Çanakkale'ye git... Oranın domatesi kokar diyor. Kimi Tokat domatesini övüyor.Tokat'ta bu yıl 1 milyon ton domates üretildiğini duyunca önce inanamadım. Daha sonra da merak ettim, haberin peşine düştüm. Sonra Tokat domatesinin ilginç hikâyesini öğrendim. Sayın okuyucularıma özetleyeyim.Tokat'ta 1998 yılında tarlalarda 10 ton domates yetişirmiş. Bu yıl 1 milyon ton domates üretimi bekleniyormuş. Bu üretim patlamasının ardında (özellikle bu yıl) "aşılı fide" varmış. Aşılı fide verimi artırıyor. Daha önceki yazılarımızda Antalya'da Hasan Ünal isimli bir meraklının Grow Fide isimli işletmesinde, güçlü yabani domates bitkisi kökünün, domates fidesinin gövdesine "ameliyatla" nasıl eklendiğini anlatmıştım. Tokat'ta şimdilerde işte bu tür "aşılı fide" ile hem üretim artışı sağlanmış hem de kaliteli ürün elde etme imkânı ortaya çıkmış.Şimdilerde Tokat'ta 80 bin dönüm tarlada aşılı fideyle domates üretiliyormuş. Aşılı fideyle bir dönümden 30 ton domates elde edenler varmış. İyi cins domatesin tonu 400 YTL'den alıcı bulabiliyormuş.Domates üretenler bu yıl dönüm başı ortalama 4 bin ile 6 bin YTL arası gelir elde edebiliyormuş. 1 dönüme 1000 YTL aşılı fide, 500 YTL gübre, 500 YTL işçilik olmak üzere yaklaşık 2 bin YTL masraf yapılıyormuş. Domatesin mis gibi özel bir kokusu olduğunu hatırlayan var mı? Ben o kokuyu unutamıyorum. Anladık... Sera domatesleri mis gibi kokmuyor... Ama ya tarla domateslerine ne oldu? Şu yaz aylarında neden domatesler "domates gibi" kokmuyor? Eskiden bu aylarda evlerde salça yapılır, o salça için ezilen domatesin kokusu günlerce evin içine sinerdi... Bir dönümde yetiştirdiği domatesi 6 bin YTL'ye satanın eline yaklaşık 4 bin YTL kalıyormuş.Halbuki bir dönümden elde edilen buğdaydan üreticinin eline 50 YTL dolayında para kalıyor.Aşılı fide mayıs başında toprağa dikiliyor. Fide 75 günde domates veriyor. Temmuz sonundan ekim ortasına kadar 3.5 ay üretici domates satıyor.Tarım konusu gündeme geldiğinde genelde para etmeyen, talebi olmayan tarım ürünlerinden söz edilir.Tokat'ta domates üretimindeki gelişme bu nedenle beni heyecanlandırdı. Tokat'a domates ısmarladım... Merakla bekliyorum. Söylendiği gibi Tokat domatesi mis gibi kokuyor mu? Öğreneceğim. guras@milliyet.com.tr Dönüme 4 bin YTL gelir