Bütün bunların yanında bankalarımız, düşük döviz kuru ve yüksek faiz cazibesinde dışarıda dövizle borçlanıp, içeride bono satın almaya başladı. İşadamlarımız, düşük döviz kuruna güvenerek dışarıdan ucuz döviz kredisi kullanmaya başladı. Vergi yükünü hafifletmek arayışındaki bankalarımız, Türkiye'deki müşterilerini yurtdışından kredilendirmeye başladı. O başladı, bu başladı derken bizim döviz borçlarımız büyüdü. Genelde yatırımı, üretimi artırmak için dış kredi kullanılır. Biz ise (maalesef) tüketimimizi artırmak için dış kredi kullanıyoruz. Son yıllarda artan ithalatın ortaya çıkardığı döviz açığı nedeniyle dış kredisiz yaşayamaz hale geldik. Bir yanda daha çok kredi kullandığımız için dış borç stokumuz büyüyor, öte yanda biz de bu stoku olduğundan büyük göstermek için elimizden geleni yapıyoruz. Başka ülkeler genelde dış borç stoku olarak kamu borçlarının toplamını veriyor. Biz ise özel sektörün, özel bankaların döviz kredilerini ve hatta Türk'ün Türk'e borcunu, döviz stokuna ekliyoruz. Düşük ve orta gelir grubundaki en fazla borçlu ilk 15 ülke listesi yayımlandı. 2003 yılı dış borç toplamıyla Türkiye bu listede en fazla borçlu 5'inci ülke olarak yer aldı. Birinci sıradaki Brezilya'nın 2003 yılı dış borcu 235 milyar dolar, beşinci sıradaki Türkiye'nin 145 milyar dolar.Bu yazının altında bizim dış borç stokumuzu gösteren özet bir tablo göreceksiniz. Bu tabloda 2003 ve 2004 yılları sonundaki dış borçlarımızı, borçlulara göre gruplandırdım. En fazla borçlu 5'inci ülke ilan edildiğimiz 2003 yılında toplam 145 milyar dolar dış borcun sadece 69 milyar dolarlık bölümü hükümetin borcu. 24 milyar doları Merkez Bankası'nın borcu ama bu borcun 17 milyar dolarlık kısmı da Almanya'da yaşayan Türk vatandaşlarının Dresdner Bankası'nda açtıkları hesaplarda duran mevduattan oluşuyor.Kalan 51 milyar dolar özel bankaların ve özel sektör kuruluşlarının borcu.İşte tartışılması gereken konu budur... Almanya'daki Volkswagen firmasının Amerikan bankalarından aldığı kredi Almanya'nın dış borç rakamına girmiyor. Ama bizde Renault'nun Fransa'dan aldığı dış kredi dış borç rakamını şişiriyor. Aynı şekilde, Almanya'daki bir bankanın başka ülkelerdeki bankalardan kullandığı krediyle dış borcun hiçbir ilgisi yok. Bizde var...Geçenlerde 2004 yılı itibariyle dış borç stoku içinde, Türk'ün Türk'e borcunu sergileyen bilgiler yayımlandı. 161 milyar dolara ulaşan dış borcumuzun 42 milyar dolarlık bölümü Türk'ün Türk'e borcu. Bizim dış borç stokuna, Türklerin 18 milyar dolarlık mevduatı, 10 milyar dolarlık kredileri ve 4 milyar dolarlık tahvilleri de ekleniyor. Banka ve özel sektör borcu Dış borç stoku (özet tablo) (milyar $) 2003 2004Borçluya göre toplam 145.3 161.7- Hükümet 69.6 73.8- Merkez Bankası 24.3 21.3(İşçi mevduatı) (17.0) (18.3)- Bankalar ve özel sektör 51.4 86.6 guras@milliyet.com.tr