Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Herkes için iyi haber: 2010 yılında üretim artınca büyüme arttı. Büyüme artınca iş imkânı arttı.
Çalışan sayısı 2008 Kasım ayında 20.9 idi. 2009 yılında 21.7 olmuştu. 2010 Kasımı’nda 22.8 milyon oldu. Kasımdan kasıma 12 ayda 1 milyon 113 bin kişi iş buldu.
Bizim için önemli olan (1) Sanayide çalışanların sayısının artması, (2) Toplam çalışanlar içinde ücretle çalışanların payı ve bu sayının artması (3) Çalışanların kayıtlı işçi statüsünde olmasıdır.
- Sanayide çalışanların sayısında artış var. 2008 Kasım ayında sanayide 4.3 milyon kişi çalışırken, 2009’da kriz sonucu sayı 4.2 milyona gerilemişti. 2010 Kasım ayında 4.6 milyon oldu. Toplam çalışanların yüzde 20.4’ü sanayide çalışıyor.
- Toplam çalışanların 2008 yılında 11.1 milyonu ücretli çalışanlar iken, bu sayı 2010 Kasım ayında 14.1 milyona yükseldi. Bu iyi bir gelişmedir. Toplam çalışanların yüzde 61.8’i ücret ve yevmiye ile çalışıyor.
- 2008 yılında 20.9 milyon çalışanın 9.9 milyonu (yüzde 43.3’ü) kayıt dışı çalışıyordu. 2010 Kasım ayında 22.8 milyon çalışanın 9.7 milyonu (yüzde 44.8’ı) kayıt dışı çalışıyor.

Ücretlilerin bile % 27’si kayıt dışı
- Ücret ve yevmiye ile çalışanlarda kayıt dışı çalışma oranı yüksek. Ücret ve yevmiye ile çalışanlar toplamının 2008 Kasım ayında yüzde 26.7’si (3.4 milyonu) kayıt dışı idi. 2010 Kasım ayında kayıt dışı ücretli ve yevmiyeli sayısı 3.6 milyon oldu. Kayıt dışı çalışanların oranı yüzde 26.8’i buldu.
- Kayıt dışılığın tarımda yoğun ve hatta normal olduğu söylenir. Tarım dışı kesimde de durum kötü. 2008 yılında tarım dışında çalışan 16.0 milyonun 4.7 milyonu (yüzde 29.7’si) kayıt dışı idi. 2010 Kasım ayında tarım dışında çalışan 17.1 milyonun 4.9 milyonu (yüzde 29.0’u) kayıt dışı.
İşsiz sayısının azalması önemlidir
- 2008 yılında 3 milyon olan işsiz sayısı kriz nedeniyle 2009’da 3.2 milyon olmuştu. 2010 Kasım ayında 2.8 milyona geriledi.
- Buna bağlı olarak da (mevsimlik etkilerden arındırılmadan hesaplanan) işsizlik oranı yüzde 11’e düştü.
Aylık işsizlik oranı belirlemelerinde, mevsimlik dalgalanmaların etkisi büyük oluyor. Tarım ve hizmetler kesimi mevsimlik hareketlerden etkileniyor. Az da olsa inşaat ve nihayet sanayi mevsimlik hareketin etkisinde.

Ne kadar büyüme o kadar istihdam
TÜİK tarafından şimdilerde mevsimlik etkilerden arındırılmış aylık istihdam rakamları ve oranları açıklanıyor.
Mevsimlik etkilerden arındırılmış göstergelerde, bir yıl önce yüzde 13.3 olan işsizlik oranı 2010 Kasım ayı için 11.2 olarak belirlendi. İstihdam, 12 aylık sürede 2 ay hariç devamlı artış gösterdi.
İş arayanların sayısı çok. Gençler ve okumuşlar iş bulamıyor. Çalışanların çoğu kayıt dışı çalışıyor. Bütün bunlar gerçek ama, şunu da görelim ki, üretim artışı ve büyüme yeni iş imkânı yaratıyor. Her isteyen iş bulamıyor ama iş bulanların sayısı artıyor. Her şey geliyor üretimde düğümleniyor. Üretim artacak ki, insanlar iş bulabilsin, aş bulabilsin.
(Şimdi tartışılması gereken bir tablo ile karşı karşıyayız: 12 aylık dönemde üretim beklenenin üzerinde arttığı için, beklenenin üzerinde büyüdüğümüz için istihdamda bu iyileşme görüldü. Ama şimdilerde büyümede frene basılıyor. Daha az büyüyelim deniliyor. Daha az büyüme istihdam sorunundaki iyileşmeye de fren getirmeyecek mi? Bunu tartışmalıyız.)

Üretim arttıkça büyüme büyüme arttıkça iş imkânı artıyor