Her yıl nüfusumuz yaklaşık 1 milyon artıyor. 72 milyon nüfus içinde deftere kayıtlı çalışan nüfus, sadece 10 milyon 700 bin kişi. Bunların 9.0 milyonu ücretle çalışanlar, 1 milyon 700 bini yevmiye ile çalışanlar.
72 milyon insan içinde işverenlerin sayısı 1 milyon 43 binden ibaret. 5 bin kişinin kendi hesabına çalıştığı söyleniyor.
2 milyon 396 bin kişi iş arıyor. Eğitimli gençlerin yüzde 25.4'ü işsiz.
Tekrar olacak ama dikkatinizi çekeyim: 72 milyon nüfus var ama çalışanlar ve iş arayanların toplamı olan işgücü, 23 milyon 206 bin. Bu işgücü içinde de işverenlerin sayısı 1 milyon 43 bin. Demek ki, kabaca 1 milyon işveren, 22 milyon insana iş imkanı sağlıyor.
Demek ki, bizde iş arayan çok, işveren az... Bunun içindir ki, okumamışı da, okumuşu da "biri bize iş versin" diye aranıyor. Demek ki, bizim nüfusumuzun çoğu, bir işverenin kendisine iş vermesini bekleyecek yerde, başkalarına iş verecek duruma gelme arayışına yönelemiyor.
Özellikle eğitim görmüş nüfus devlet kapısında ve özel sektörde iş arayışında... Demek ki, bizim eğitim sistemimiz işveren yetiştirmiyor. İşçi yetiştiriyor.
Demek ki, bizim insanlarımızın çoğu "vagon" durumunda... Yükü taşımaya hazır ama, hareket kabiliyeti yok. Bizim "vagonlar"ın kendilerini çekecek "lokomotife", yani "müteşebbis/işverene" ihtiyacı var. Vagon sayısı çok. Vagonlar kendilerini çekecek lokomotif bekliyor.
O zaman eğitim sistemini yeniden düzenlemenin önemi ortaya çıkıyor. Türkiye'nin her köşesinde vagon fabrikası açacak yerde, lokomotif fabrikası açmaya ve lokomotif fabrikalarının sayısını artırmaya bakmamız gerekiyor.
Vagon ve lokomotif anlatımından gerçek anlatıma dönelim... Müteşebbis / işveren sadece okulda yetişmez. Müteşebbis olmak ve işveren olmak bilgi dışında bir yetenek işidir. Ama bizim mevcut eğitim sistemimiz gençlerimizi kendi kendilerine yeter işlere, müteşebbis olmaya, işveren olmaya yöneltemiyor. Eğitim sistemimiz her kademede, her yaşta işçi yetiştiriyor. Eğitim sistemiyle ilişkisini kesen hemen "devlet bana iş bulsun, devlet bulamaz ise bir başkası iş versin" bekleyişine giriyor.
Bütün bunlar genel tablo için yapılan tespitler... Ama bu demek değil ki, Türkiye'de müteşebbis yok... Her şeye rağmen biz müteşebbis sayısı bakımından birçok başka ülkeye göre çok şanslıyız... Mevcut ve de sayıları giderek artan müteşebbislerimiz bu ekonomiyi ayakta tutuyor.
Bu yazıyı, "Türkiye'nin 72 milyon olan nüfusu içinde, iş bekleyenlerin sayısının, işverenlerin sayısından çok çok fazla olduğu" tespitinden hareket ile, iş bekleyenleri, iş bekleyecek yerde işveren olma arayışına ve de eğitim sistemimizi müteşebbis yetiştirmeye ağırlık vermeye yöneltmenin önemini vurgulamak için yazdım.