Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını birçok ülke "vize" (özel yazılı izin) olmadan sınırlarından içeri sokmuyor.
Ancak bazı ülkeler (dikkat buyurunuz her ülke değil, sadece bazı ülkeler) diplomatik pasaport taşıyan devlet memurları ile en üst seviyede görev yaptıkları özel pasaport ile belirlenen devlet memurlarının "vize" külfeti olmadan ülkelerine girmelerine izin veriyor. Çünkü bu tür pasaportları taşıyanların, devletin önemli görevlerinde oldukları ve bu nedenle onlara özel işlem yapıldığı varsayılıyor.
Başka ülkelerde genelde bir diplomatik, bir de normal pasaport var. Bizde ise 5 çeşit pasaport var.
(1) Uluslararası ilişkiler yürüten Dışişleri mensuplarına ve devlet adamlarına verilen kırmızı kapaklı "diplomatik" pasaport.
(2) Eski mebuslara, eski bakanlara ve devlette 1 - 2 - 3'üncü derece kadrolarda görev yapanlara verilen yeşil kapaklı, "hususi damgalı" pasaport.
(3) Yurtdışına özel görev ile çıkan devlet memurlarına verilen gri kapaklı," hizmet pasaportu".
(4) Halka verilen, mavi kapaklı, "umuma mahsus pasaport."
(5) Tabiiyetsiz yabancılara verilen ve bir defa kullanımı olan özel pasaport.
İş çevrelerinin yeni sevdası
Bir süredir iş çevrelerinde "yeşil kapaklı pasaport" sevdası başladı... "Dernek başkanlarına verilsin... Birlik başkanlarına verilsin... İhracat şampiyonlarına verilsin... Vergi verenlere verilsin..." Derken AKP hükümeti talepleri ciddiye aldı. İçişleri Bakanlığı 5682 sayılı Pasaport Kanunu'nun değiştirilmesi için bir tasarı hazırladı. Bu tasarıya göre 81 ilin vergi rekortmenleri ile Kurumlar Vergisi ödemede ilk 50'ye giren şirketlerin yönetim kurulu başkanlarına "yeşil kapaklı hususi damgalı" pasaport verilecek. Hiç merak buyurmayınız... Tasarı kanunlaşır ise o aşamada bu tür imkan daha başkalarına da tanınacak...
Yeşil kapaklı hususi damgalı pasaporttan bu kişilerin eşleri ve çocukları da yararlanacak...
Muafiyet renkle ilgili değil
Sayın okuyucularım, bazı ülkeler, "yeşil kapaklı hususi damgalı" pasaport taşıyanlara, bu kişiler üst düzey devlet görevlisi oldukları için "vize" muafiyeti tanıyor.
Muafiyet pasaportun kabının "yeşil" olması ile ilgili değil. O pasaportu taşıyanın, "yüksek derecede devlet memuru olduğunun varsayılmasından" kaynaklanıyor.
Vize muafiyeti pasaportun rengi ile ilişkili olsa, boyarsınız, bütün mavi renkli pasaportların kapaklarını yeşile... Olur biter... Hatta neden yeşil kapaklı pasaport ile yetinilsin... Yaparsınız tüm pasaportları kırmızı... Daha iyi olur.
Biz işi sulandırıyoruz... Ama karşımızdakilere "kül yutturmak kolay değil". Bakınız bazı Avrupalı devletleri genel uygulamanın tersine "kırmızı kapaklı diplomatik pasaport" taşıyan Türk bakanlarından, Türk diplomatlarından bile vize istemeye başladı. İngiltere, İspanya, Portekiz, Yunanistan, Bulgaristan, Rusya, ABD ve Kanada gibi ülkeler "yeşil kapaklı hususi damgalı" pasaport taşıyanları da vizesiz ülkelerine sokmuyor...
Hep birlikte göreceğiz... Devlete üst kadrolarda hizmet verenler dışındakilere de "yeşil kapaklı hususi damgalı" pasaport verilmesine başlansın... Bu tür pasaportlara tanınan ayrıcalık bütünü ile sona erecek... Elde edilmiş hakları da kaybedeceğiz. Yapılan hayır ürkütülen kurbağaya değmeyecek...