Turizmde sorun yok. Turizm verileri, henüz canlı ayları yansıtmamakla birlikte, beklentileri karşılayacak düzeyde. Temmuz ve ağustos verileri geldikçe cari işlemlerdeki fazlalık da artacaktır. İthalata gelince. İç talepteki müthiş daralma ve artan d"viz kuru nedeniyle ithalatta daha büyük daralmalar s"z konusu oldu. İlk altı ayda yüzde 25'i geçen daralma g"z ardı edilmemeli. ™yle anlaşılıyor ki, yıl sonu itibariyle ithalat 40 milyar dolar civarında gerçekleşecek. Eğer ekim sonunda piyasalarda beklediğimiz kıpırdanma g"zlenirse bu bir - iki milyar dolar daha yukarıda olabilir. Burada sanıyorum ithalatın kendi içinde bir değişim s"z konusu oluyor. Ocak ayından başlayarak nisana dek, geçen yıla g"re, daralan ithalat, mayıs ayından itibaren biraz kıpırdanma g"sterdi. Nedenini araştıracağız. Ama bize kalırsa bu şubat sendromundan kurtuluş olabilir. Yani normal trende giriş. ™nceki akşam "demeler dengesinin ilk altı aylık verileri açıklandı. Yıl sonu 4 - 5 milyar dolarlık cari fazlalık tahminleri karşısında yarı yıl için 530 milyon dolarlık cari fazla yetersiz g"rülebilir. Bu nedenle hesaplarımızı g"zden geçirmekte yarar var. Yıl sonunda "zellikle ithalattaki daralma ve turizmdeki patlamayla "nemli bir net d"viz geliri artışı bekleniyordu. İhracat da buna destek verecekti. Bu doğrultuda bir gelişme oluştu. Ancak bu gelişmenin düzeyi tahminlerimizin biraz altında. Sorun nerede? İşçi d"vizi girişlerinde ilk altı ayda geçen yıla g"re bir miktar kayıp var. Bunun euroya geçiş sorunundan kaynaklandığı savı var. Avrupa'daki yurttaş ve soydaşlarımızın yakınlarına para g"ndermeyi erteleyerek bu sorundan kaçındığı s"yleniyor. Gerçi bu gelişme ilk altı ayda azalan altın ithalatı ve turizm gideri ile karşılansa da bu düşüşün gerçek nedenini bulmak gerekiyor.Cari işlemlerde "net hata ve noksan" olarak bilinen kalemde ciddi bir yükselme var. Geçen yıl ilk 6 ayda 481 milyon olan bu kalem şimdi 1.7 milyar dolar açığa d"nüşmüş durumda. Yani kazanılan d"vizler cari işlemler verilerinin g"sterdiği gibi ülke ekonomisine girmiyor. İlk altı ayın ihracat verilerine baktığımızda ("nceki yazımızda da belirttiğimiz gibi) haziran ayında bir duraksama oldu. Mayıs ayında ihracat bir "nceki yılın aynı ayına g"re yüzde 19 artarken, haziran ayında (tıpkı nisandaki gibi) yüzde 6'lık bir artışa d"nüştü. šstelik ilk beş aylık kümülatif ihracat artışı geçen yıla g"re yüzde 10 fazla iken. Hazirandaki bu artışın azalması, yani ihracattaki bu yorulmanın kaynağını bulmak gerekiyor. Sorumlu bakan Prof. Tunca Toskay bu konuyla mutlaka ilgilenmeli. Sevindirici nokta İlk altı aya baktığımızda d"viz dengeleri ne tahminlerin çok üstünde, ne de çok altında. Yıl sonunda 4 milyar dolar civarında bir fazlalık elde edilebilse de artık 5 - 6 milyar dolarlık tahminler (yahut da hayaller) geride kalıyor. Bir haftadır d"viz kuru iniyor. Bu yavaş biçimde sürerse yararlı olur. Finans piyasalarında egemen olan miyopizm bazen aşırı karamsarlık, bazen de aşırı iyimserlik getiriyor. Umarız, gerçekçi bir g"zlükle, arada bir yerde durmayı artık "ğreniriz! hursit@marun.edu.tr Rakamlara baktığımızda bizi sevindiren nokta "diğerin diğeri" olarak bilinen ne idüğü belirsiz kalemde gerek gelirde, gerekse giderde ilk altı ayda geçen yıla g"re "nemli azalmaların olması. ™zellikle devalüasyon sonrası ciddi düşüşler g"zlenmiş.
