(1) KKTC ekonomisi: Rüküşten çıkışa

10 Mart 2006

Hatta, bazı açılardan KKTC'nin gelişmesi Çin'inkinden bile büyüktür. Çin ekonomisi büyüyor ama Çin fakir bir ülke olmaya devam ediyor. KKTC ise son üç yılda gerçekleştirdiği olağanüstü zıplamayla orta halli ülkeler düzeyine yaklaştı. Fert başına düşen gayri safi milli hasıla 2002-2004'te ikiye katlanarak 8.000 doları aştı. Maliye Bakanı Ahmet Uzun bu rakamın geçen sene 10.200 dolara ulaştığını tahmin ediyor. Son dört yıl içindeki kümülatif gerçek büyüme hızı % 46'ya yakındır. 2001'de 5.4 daralan ekonomi 2004 % 15.4, geçen yıl % 12 büyüdü. Bu yıl için% 7 büyüme, 11.000 dolar kişi başına gelir hedefleniyor. Çin'den sonra dünyada en hızlı kalkınan ülke Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'dir. Diğer refah göstergelerinde de kayda değer yükselişler var. Bin kişiye 475 otomobil düşüyor. Cep telefonu sahipliği bin kişide 1.009 olup dünyadaki en büyük oranlardan biridir.İşsizlik oranı % 2'nin altındadır. Yıllık enflasyon 2001'de % 77 iken geçen yılın ilk 11 ayında % 2.3'e indi.KKTC'deki değişim dört yıl kadar önce on binlerce Kıbrıslı Türkün sokağa dökülüp çözüm ve değişiklik yönünde isteklerini ortaya koymasıyla başladı. "Kapalı bir toplumduk. Biz bize yaşıyorduk" diye anlattı Uzun.

Yazının Devamı

Kıbrıslı Rumların hediye sezonu

8 Mart 2006

Rumlar bu salaklığı yapmamış olsalardı yavaş yavaş azalmakta olan Türk nüfusu eriyecek, ada sessiz sedasız onlara kalacaktı. Sabredemediler. Türkleri kendi elleriyle ölüm döşeğinden kaldırdılar ve adanın en güzel ve verimli parçasını onlara hediye ettiler.Rumlar ikinci büyük hatalarını 2004'te adayı birleştirmek için Birleşmiş Milletler'e genel sekreteri Kofi Annan'ın hazırladığı çözüm planını referandumda reddederek yaptılar. Rumlar Kıbrıslı Türklere iki büyük hediye verdi: 1974 ve 2004. 1974'te aşırı sağcılar hükümeti devirip Helen Cumhuriyeti kurdu ve adayı Yunanistan'la birleştireceklerini ilan etti. Türk askerleri Kıbrıs'a çıktı ve adayı etnik iki bölgeye ayırdı. Birkaç yıl sonra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi. Türkler çözüm lehine oy kullandı ve 1974'ten bu yana ilk defa Batı dünyasında kamuoyunun ibresi Türk tarafında döndü. Çünkü ABD ve Avrupa Birliği de Annan Planı'ndan yanaydılar.Annan Planı KKTC'ye prestij kazandıran bir dönüm noktası oldu. 1974'ten beri derin bir atalet içinde olan ekonomisini uyandırdı. Ekonomi son üç yılda % 46 büyüdü. Kişi başına milli gelir 10.000 doların üzerine çıktı.Kıbrıslı Türklerin öz güvenini pompalayan bu olgu siyasi arenada

Yazının Devamı

Dünyanın en eski mesleğinin ekonomisi

5 Mart 2006

İnsanlığın ilk çağlarında, bolluk ve bereket hüküm sürdüğü dönemlerde bile erkeklerin her zaman yeteri kadar bulamadığı bir şey vardı. Seks. Sekste arz kısıtlı, talep sonsuzdur. (Arzı kadın, talebi erkek temsil ediyor.)Arzı ne kadar artarsa artsın ona karşı olan talebin hiçbir zaman tatmin edilemeyeceği tek şey sekstir. Bunun nedeni güneş sisteminde hiçbir şeyin erkeklerin cinsel isteği kadar doyumsuz olmamasıdır.Fuhuş işte bu arz-talep aralığını doldurmak için kendini icat eden bir ekonomik alışveriştir. Kadın erkeğe seks verir. Karşılığında erkek ona yiyecek, barınak, koruma veya bütün bunların temin edilmesini sağlayan para. Dünyadaki en eski meslek fahişeliktir derler. Doğru olabilir, çünkü fahişelik insan toplumundaki ilk arz-talep dengesizliğinin ürünüdür. - Faizin para arz ve talebindeki dengesizliğin ürünü olması gibi. Öyle sanıyorum ki tarihi olarak, fahişelik evlilikten önce bile doğmuş olabilir. Evlilik fahişeliğin evcilleştirilmiş, toplum tarafından kurumsallaştırılmış bir şekli bile olabilir. Dünyada kadın erkek sayısı aşağı yukarı her zaman eşittir.Ama bu eşitlik cinsel istek konusunda kendini göstermez. Dünya kurulduğundan bu yana, günün herhangi bir saatinde seks

Yazının Devamı

HSBC'nin müşteri şikâyetlerine cevabı

4 Mart 2006

Ve bir HSBC şubesinden aldığım şu bilgiyi aktarmıştım:"Müşterinin başvurusu üzerine genel merkeze haber veriyoruz. Normal olarak o gün içinde olur alıyoruz. Müşteriyi yeni faizden başlatıyoruz. Bu muamelenin bir masrafı yok."Bazı okuyucularım e-mail göndererek HSBC ile tecrübelerinin böyle olmadığını söylediler. Örneğin Gökhan Öğüt, "HSBC benim konut kredimi 14.250 YTL anapara kaldı diye yenilemiyor. 23 aylık ödemem kaldı" dedi. Şaban Çöloğlu'nun şikâyeti şu: "HSBC'den 60 ay vadeli 20.000 lirayı 1,99 faiz oranı ile konut kredisi olarak aldım. 2005 yılı son çeyreğinde, bankaların önceden vermiş oldukları kredi oranlarını yeniden yapılandırdıklarını öğrendim. HSBC bankası ilgili şubesine gittiğimde; 'Ocak (2006) ayını beklememi, faizlerin düşeceğini' söylediler. Ocak ayında herhangi bir düşüş olmamasına rağmen şubat ayı içerisinde matbu dilekçe ile konuya ilişkin müracaatımı yaptım. Bir haftadan sonra müracaatıma cevap verildi: Olumsuz. Tekrar tekrar kontrol etmeme rağmen sebep göstermeden olumsuz cevap verdiler. Sizce de bankanın duyurduğu ile uygulaması farklı değil mi?" Geçen hafta yazdığım bir yazıda HSBC'nin konut kredilerini sorunsuz yapılandıran bankalar arasında olduğunu

Yazının Devamı

Konut kredisinde cevapsız sorular

3 Mart 2006

10 yıllıktan 30 yıllığa kadar konut kredisi alabiliyorsunuz. Banka size bu vadelerde kredi verebilmek için gidip dış kaynaklardan faiz ve bazen ipotek karşılığı uzun vadeli borç alıyor. Ortalama mevduat vadesi 3 ay olan bankanızın size 10-30 yıl vade ile kredi vermesi büyük bir risktir. Hesabı doğru yapılmazsa bankayı batırabilecek kadar büyük bir risk.Onun için, konut kredinizi başka bir bankaya nakletmek veya düşük krediye geçmek istediğinizde bankacınızın boynunuza sarılıp yanaklarınızdan öpmesini beklemeyin.Ona hem müşteri hem gelir hem de zaman kaybettirmiş oluyorsunuz. Eğer ortalama bir Türk'seniz, bankaya paranızı üç ay vadeden uzun yatırmıyorsunuz. Aynı ortalama Türk'seniz, konut krediniz mümkün olduğu kadar uzun vadeli ve ucuz olsun istiyorsunuz. Konut kredisi konusundaki yazılarıma başladığımdan bu yana okuyucuların soru bombardımanı altındayım. İşte tipik bir tanesi. Kale Oto Rad. A.Ş. İş Güvenliği Uzmanı, Preshane Şefi, Ufuk Kaftanoğlu'ndan.SORU: 2004 yılında %2 faizle Ziraat Bankası'ndan 60 ay konut kredisi aldım.Dört ay önce %1,20 ile İş Bankası'ndan eskisini kapatıp yeni kredi kullandım. Bu yeni kredide Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) uygulandı. Maliye'nin

Yazının Devamı

Konut krediniz varsa bu yazıyı da okuyun

1 Mart 2006

Banka size faizi uygulamayı kabul eder mi?Evet. Ama bu hangi bankanın müşterisi olduğunuza bağlı. İki grup banka var.Birinci gruptaki bankalar müracaat üzerine eski konut kredisi müşterilerine yeni, yani düşük faiz uygulamayı kabul ediyorlar. Bu işleme bankacılık lisanında "yeniden yapılandırma" deniyor.HSBC bu bankalardan biridir. Dün aradığım bir HSBC şubesinden şu bilgiyi aldım: "Yeniden yapılandırma yapılıyor. Müşterinin başvurusu üzerine genel merkeze haber veriyoruz. Normal olarak o gün içinde olur alıyoruz. Müşteriyi yeni faizden başlatıyoruz. Bu muamelenin bir masrafı yok." İkinci grupta yeniden yapılandırmaya istekli olmayan bankalar var. Burada durum biraz daha karmaşık.Değişik hikâyeler duydum. Bir banka "Bu faizden ödemek istemiyorsanız, hayhay, borcunuzu ödeyin, hesabınız kapatalım" diyor. Bir başka banka "Aramızda anlaşma var, eski faizden ödemeye devam etmek zorundasınız" diyor. Bir üçüncü banka, konut kredisini başka bir bankadan aldığı krediyle kapatmak isteyen müşterisine "Komisyon alırım" diyor.Önce şunu bilmekte yarar var: Banka, yasal olarak, müşterisini yeni faizden faydalandırmak zorunda değildir. Ama erken ödeme yapanlara da engel olamaz. Ne ad altında

Yazının Devamı

Hadi gene sıyırdın Metin Münir

26 Şubat 2006

Ne kastettiğimi şöyle anlatayım. Farzedin ki Pearl Habour adlı asude tropikal bir limansınız. Bir gün Amerikan donanması sizde bir üs kuruyor. Bir başka gün Japon savaş uçakları ufukta beliriyor ve sizi yerle bir ediyorlar.İşte yaşlanmak Japonların ufukta belirmesidir. Geçtiğimizi Perşembe günü sabah saat üç sularında şiddetli bir ağrıyla uyandım. Sızı sağ mememin bir karış kadar altındaydı. "Tanrım," diye sessizce haykırdım kendi kendime. "Apandisitim patladı. Ölüyorum."Sürünerek yataktan kalktım. Karnına kargı sokulu Truvalı bir asker gibi sendeleyerek kapıya doğru yürüdüm. Bir dakika, yahu. Hemen paniğe kapılma. Apandisit solda değil mi? Yoksa sağda mı? Sağ avucumu ağrıyan yere bastırarak ışığı açtım ve raftan ansiklopedik sözlüğü indirdim. İşte burda. Apandisit. Tanrım. Sağ tarafta imiş. İçime carrahat akıyor. Ölüyorum. Hemen hastaneye gitmeliyim. Belki beni kurtarırlar.Karıma haber versem mi? Günün ilk salaklığını yapıp onu uyandırmağa karar veriyorum. Ancak zifiri karanlık olduğu için dürtmek yerine üzerine basıyorum. Canhıraş bir feryatla uyanıyor. Yan odada uyumakta olan kızımız da uyandırıyor.Lanet olsun.Neyse. Uzatmayalım. Giyiniyorum, şöförü çağırıyorum, arabaya

Yazının Devamı

Konut krediniz varsa bu yazıyı okuyun

25 Şubat 2006

Bu kararları Bankalar Birliği aracılığıyla bankalara duyurdu. Ama tüketicilere duyurmadı. Hemen hemen bütün devlet kurumları gibi Maliye Bakanlığı'nın halkı haberdar etmek gibi bir refleksi yok. Halka karşı duyurma, bilgilendirme yükümlülüğüne sahip olduğunun farkında değil. Sonuç olarak halk kendinden güçlü ve bilgiye kolay ulaşan kurumlar karşısında güçsüz durumda kalıyor. Sadede geleyim.Konut kredilerinin faizleri düşüyor. Geçen sene % 20 faizle aldığınız krediyi bu sene % 13.5'e alabilirsiniz. Birçok tüketici pahalı krediyi ucuz krediyle değiştirmek istiyor. Ama kafalarında birçok soru var? Mümkün mü? Mümkünse kaça? Vergi ödeyecek miyim? Dosya kapatma parası gibi isimler altında para ödeyecek miyim? Maliye Bakanlığı iki hafta önce konut kredileriyle ilgili çok önemli kararlar aldı. Maliye Bakanlığı bu soruların en önemlilerine cevap veriyor. Aşağıdaki hallerde kullandırılan kredilerden (% 15 olan) Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu alınmaz diyor.Bu haller şunlardır:(1) İnşa halinde konutlar ve tadilat ve eklentiler için kullanılan krediler.(2) Bir banka tarafından temin edilen konut kredisinin başka bir banka tarafından kapatılması.(3) Bankanın kullandırmış olduğu konut

Yazının Devamı