Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

İhale karşılığında rüşvet vermeyi dünya çapında şirket politikası haline getirdiği iddia edilen Siemens sicilini temizlemek için önemli bir adım attı.
Avrupa’nın en büyük holdingi, rüşveti yasaklayan yasaları çiğnediğini kabul edip ABD ve Almanya’da resmi makamlara 1 milyar euro tazminat ödeyecek.
Siemens Yönetim Kurulu Başkanı Gerhard Cromme, “Şirketin 160 yıllık tarihinin en mutsuz bölümlerinden birini kapatıyoruz” dedi.
Ancak pek öyle olmayabilir. ABD dahil en az 10 ülkede yetkililer Siemens’le ilgili rüşvet iddialarını araştırmaya devam ediyor.
Tahmin edebileceğiniz gibi, bu ülkeler arasında Türkiye yok. Oysa Almanya’da Siemens rüşvet skandalını araştıran savcılar Türkiye’de de rüşvet verilmiş olduğuna dair bazı ipuçları ortaya çıkardı.
Bir itirafçının verdiği bilgiye göre, Almanya’da yönetim kurulu üyelerinin katıldığı bir toplantıda, Türkiye’de askeri bir ihaleyi kapatmak için rüşvet verme kararı alındı. Ordunun iletişim altyapısını modernize etmek için yapılan ihaleyi bilahare Siemens aldı.
Üst düzey bir Siemens yöneticisinin savcılığa verdiği itirafnameye dayanan bu iddialar geçtiğimiz eylülde Milliyet’te yayımlandı. Olayın herhangi bir resmi soruşturmaya konu olduğuna dair bir bilgi de yok.
Bu da Türkiye’yi Siemens konusundaki rüşvet ihbarlarını araştırmayan tek ülke yapıyor.
Bir başka gariplik Siemens’le iş yapan bir danışman tarafından “rüşvetçi” olarak Alman savcılarına ihbar edilen bir Türk profesyonel yöneticinin de büyük bir şirketin yönetim kurulunda görev yapmaya devam etmesi.
ABD’de 1977’de, Almanya’da 1999’da şirketlerin denizaşırı ülkelerde iş almak için rüşvet vermesi suç haline getirildi.
Siemens 2001’den bu yana New York borsasında işlem gördüğü için Amerikan yasalarına tabidir. Tazminat ödemeyi kabul etmemiş olsaydı en büyük pazarlarından biri olan ABD’de faaliyet göstermekten men edilebilecekti.

Haberin Devamı

SEC’e tazminat ödeyecek
Şirket, Amerikan Adalet Bakanlığı’na 450 milyon dolar, sermaye piyasası kurumu SEC’e 350 milyon dolar tazminat ödeyecek. Aslında tazminat bunun birkaç misli olacaktı. Ancak Amerikan yetkilileri Siemens’in rüşvet kültürünün kökünü kazımak için aldığı önlemleri dikkate alarak cezayı küçülttü.
Skandal iki yıl önce patlak verdi. Siemens bilahare 1999-2006 yıllarında şirket hesaplarından 1.3 milyar dolar tutarında “şüpheli ödeme” yapılmış olabileceğini kabul etti.
Ödenen rüşvet bundan çok büyük olabilir. Ama bu aşamada belki de önemli olan, Siemens’in geçmişle arasında bir duvar örmek için elinden gelen her şeyi yapıyor olduğu.
Almanlar Alman gibi rüşvet verdiler, kirli çamaşırlar ortaya dökülünce Alman gibi sorunu çözmeye çalışıyorlar.
Biz Türk gibi rüşvetimizi aldık, kirli çamaşırlar ortaya dökülünce hiçbir şey olamış gibi yolumuza devam ediyoruz.