'Namuslular da namussuzlar kadar cesur olmalı'

Yaşama 27 yıl önce veda eden İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün ölüm yıldönümünde anılmasından önceydi... Hükümetle gerginliğin ilk işaretlerinin verildiği TÜSİAD'ın Ankara'daki kokteylindeyiz. BDDK Başkayı Zekeriya Temizel ile Fon'a devredilen bankalara talip olanlar ile ilgili bilgi alabilirmiyim umuduyla bazı sorular soruyorum. O sırada Temizel'in yanına yılların politikacısı Kamuran İnan var. Gün de, polislerin ellerinde silahlarıyla Ankara sokaklarında yürüyüş yaptığı bir gün... İnan, Temizel'e "İnönü'nün devlet adamlığı ciddiyetinden geliyordu, devlet adamı olmak ciddiyet ister" diyordu. Belli ki lider tartışmalarının yoğunlaştığı bugünlerde, Milli Şef olarak anılan İnönü'yü anmak için ölüm yıldönümü törenlerini beklemeyenlerin sayısı artıyordu. Bunların arasında CHP veya SHP değil, ANAP Milletvekili ve TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Kamuran İnan da geliyordu.
İnan yakın dönemde 'Tehlike çanları ulaşacak kulak arıyor. Kanunlarımız ile kapılarımız para gücüne dayanıyor' diyerek, devletin işleyişindeki aksaklıklara dikkat çekmişti.

Namusluların cesareti
Milli Şef, "Bir ülkede namuslular da, namussuzlar kadar cesur olmadıkça, o ülke kurtulamaz" sözüyle neler yaşıyordu, bunun araştırmasını tarihçilere bırakıyorum, ancak bu mesaj yolsuzlukla mücadele gündemimize çok iyi oturduğundan olsa gerek, yeniden TBMM sıralarında sloganlaşıyor.
İnönü'yü anma törenlerinde yelpazenin geniş olduğunu öğrendik. MHP'li Meclis Başkanı Ömer İzgi, İnönü ailesine gönderdiği telfrafta (Devlette hala telfgraf geleneği sürüyor) "Hakbilir ulusumuzun gönlündeki seçkin ve saygın yeri koruyacaktır" sözleriyle, saygının gönülden geldiğini vurgulamaktan çekinmiyor. Aynı yürekliliği MHP de Anıtkabir'deki törene, İnönü'ye dönük eleştirileriyle bilinen Genel Başkan Yardımcısı Bülent Yahnici'yi göndererek gösteriyor. Türkiye aynı değerler etrafında birarada olmaya duyduğu ihtiyacı, siyasal eleştirilerini bir yana bırakıp, İnönü'nün kabri başında toplanarak gösteriyor.

İnönü, Sezer akraba
İnönü haberlerini izlemeye devam ediyorum. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in eşi Semra Sezer, İnönü Ailesi'nin evindeki mevlide katılmış. Bu özel yakınlık, İnönü Ailesi ile akrabalığına bağlanıyor. Bu bağı en iyi anlatan Şevket Süreyya Aydemir'in "İkinci Adam" kitabı. Aydemir kitabında, İnönü'nün köklerine şu cümlelerle yer veriyor:
"Reşit Bey'in (İsmet İnönü'nün babası) mensup olduğu aile Kürümoğulları olarak tanınır. Aile Bitlis'i yurt edinmiştir. Kürüm; bağ kütüğü, omca manasına gelen Türkçe bir kelime. Ailenin Bitlis'e yerleşmesinin 6-7 yüzyıl evvele kadar vardığı ve ilk gelenlerin buraya yedi kardeş olarak gelip yerleştikleri anlatılır. Reşit Bey'in babası Hacı Fettah Efendi, ailenin Bitlis'ten ayrılan fertlerindendir. Bitlis'ten ayrılınca Malatya'ya yerleşti. Reşit Bey de orada doğdu. Baba-oğulun mezarları Malatya'da."
Aydemir, ailenin Bitlis kökü ile ilgili olarak da şu bilgilire yer veriyor:
"Kürümoğulları'ndan burada şimdi de kalabalık beş aile yaşar. Zaten Bitlis'te ayrı bir Kürüm Mahallesi, bir de Kürüm Mezarlığı vardır. Mahalleye 1932-1933 sırasında İnönü Mahallesi ismi verildi. İsmet Paşa 1935'te Bitlis'e gittiği zaman bu mahalle ve mezarlığı ziyaret etti. Daha sonraki yıllarda Bitlis'i ziyaret eden ikinci İnönü de, SHP Genel Başkanı Erdal İnönü oldu.
24 Eylül 1884 yılında İzmir'de dünyaya gelen İsmet İnönü (Mustafa İsmet) ile Cumhurbaşkanı Sezer'in eşi Semra Hanım'ın aile kökleri işte bu öyküde belirtilen Kürümoğulları Sülalesi ile Bitlis'te kesişiyor. Sezer Cumhurbaşkanı olduğunda Bitlis'te yapılan törenlerde bu akrabalık vurgulanmıştı.
TÜSİAD kokteylinde İnönü'yü anan Kamuran İnan da, yiğeni Edip Safter Gaydalı gibi politik yaşamını ANAP sıralarında Bitlis'ten sürdürüyor. Bitlis'in Kürümoğlu soyadı ile Meclis'e gönderdiği tek isim ise DYP'li Köyişleri eski Bakanı Orhan Kürümoğlu.

Bayram yemeği yiyoruz, Çengelköy İskele Restoran'da... Masamızda Atatürk Hava Limanı Dış Hatlar Terminali'ni yapan konsorsiyumun ortaklarından Akfen Holding'in Başkanı Hamdi Akın var. Yan masada eski Özelleştirme İdaresi Başkanlarından, Eximbank'ın da Genel Müdürlüğü'nü yapan Can Yeşilada, ötesinde Mercedes'ten Uzel Makina'ya geçen Bedirhan Çelik. Burası öyle ortada görünmek isteyenlerin tercih etikleri türden bir balık lokantası değil.
Masaların dolu olduğunu görünce Hamdi Akın "Söylenildiği gibi herkes tatile hücum etmedi. Biz bu ay yolcu rekoru kıracağımızı düşünüyorduk. Oysa yolcu trafiği yoğun değil. Beklentimizin çok altında" diyor.
Nedenini konuşuyoruz. Başta bayramlık ruh halimiz yok. Hükümetin uygulamaları umut verici ancak umut bir politika olamaz. Önünüzde dağ gibi banka kayıpları, kamu açıkları, dış finansman güçlükleri, sermaye yetersizliği ve özel sektörün dile getirdiği özelleşme çıkmazı.
Siyasette 'irade' eleştirilerine, bayram sonrası ekonomiden yükselen çığlıkların eklenmesi bekleniyor.
Ekonomi daralıyor. Finans krizi, reel sekörü vuruyor. Bir büyük bankanın zamanında geri dönmeyen kredilerinin, kullandırdığı toplam kredilerin yarısını geçtiğini duyuyorum.
Önümüzdeki günlerde birbiri ardına haciz ve iflaslarla karşılaşmaktan ürküyoruz.
Çalışanlar "Çok şükür bu ay da maaş alıyorum" havasında.
Hamdi Akın, "Milyonlarca dolarlık evlerde oturup, uçaklar almak bizim ekonomimizin tablosu olamazdı. Bunlar dökülecek. MESS toplantısında arkadaşlar çok sayıda özel uçağın satılık olduğunu anlatıyor" diyor.
Zor bir dönemden geçiyoruz. Artık kimsenin hırsıza, uğursuza kaptıracağı tek kuruş kalmadı. O nedenle de işadamları yolsuzluğa karşı bayrak açacak duruma bile geldi.
Ama bugün bayram öpüşebilirsiniz.
Kimse bayram değil, seyran değil muhabbetine girmesin!