Dünyanın en güzel metroları

Metrolar, şehirlerin sembolü olarak adeta yarış halinde. Bana göre şu anda dünyanın en güzel metrosu, Stockholm metrosu.

İngiliz The Telegraph gazetesi “Dünyanın en güzel metrosu Stokholm metrosu mu?” diye sormuş. Benim bu soruya cevabım evet... En son teknolojilere sahip olması, ulaşım ağının mükemmelliği, trenlerinin kalitesi gibi özelliklerinin dışında, mimarisi, iç dekorasyonu, heykelleri, tabloları, hatta her istasyonda birbirinden farklı detaylarıyla gerçek bir sanat galerisine dönüştürülmüş olan Stokholm metrosu dünyanın en güzel metrosu.

Bir gezgin için en önemli ulaşım araçlarından biridir metro. Dünya nüfusu arttıkça özellikle büyük şehirlerde artık bu bir mecburiyet haline geldi. Toplu taşıma sistemleri içinde trafik sorunlarıyla boğuşmadan, çevreye zarar vermeden, rahat, güvenilir, vakit kaybetmeden, daha hızlı ve ucuz şekilde insanı her yere ulaştıran ve özellikle de gezginlere büyük kolaylık sağlayan bir araç metro.

Benim modern metro sistemiyle tanışmam 1980’lerde Viyana’da oldu. İstanbul’da bulunan ve dünyanın ikinci en eski yeraltı toplu taşıma aracı, Karaköy-Beyoğlu arası çalışan füniküler hattı dışında pek bir şey bilmiyordum. Viyana’da yaşadığım yıllarda metro sisteminin (ki o dönemde şehrin bugün sahip olduğu hatların bazıları daha yoktu) ne kadar büyük bir rahatlık olduğunu gördüm. O dönemde New York’ta yaşayan amcam bir mektup yollamış ve Amerikan gazetelerinden birinden kesilmiş bir gazete küpürünü “Bak nasıl bir şehirde yaşıyorsun. Kıymetini bil!” diye not düşmüştü. Habere göre, 1976’da açılmış olan Viyana metrosu, 1904’ten beri hizmet veren New York metrosuna göre daha modern, daha temiz ama en önemlisi o sıralar dünyanın en güvenli metrosuydu.

Zamanla tüm dünyayı metro ağları kapladı. Bir şehrin altı, hemen her köşesine ulaşılabilecek şekilde metro ağlarıyla kuşatılırken, yetkililer de artık metrolarını şehrin sembolü haline getirmek için adeta yarış halindeler. Kendi kültürlerini ve şehirlerini, hatta ülkelerini simgeleyen şeyleri öne çıkartmaya büyük özen gösteriyorlar.

Metro değil sanat müzesi

Bu iş öyle bir yere geldi ki, sanki bir dünya metro ligi var ve hepsi aralarında bir yarıştalar. İnsanlar artık metrolar hakkında en güzel, en iyi, en güvenli, en güvensiz, en çok güzergah, en tehlikeli, en kötü kriterleriyle konuşuyor. Ben şahsen bir metro beni her yere rahat ulaştırıyor mu, ona bakarım. Örneğin bu nedenle Barselona metrosunu çok severim. Gene de güzellik beni de etkiliyor. Mesela Syntagma İstasyonu çalışmaları sırasında çıkan tarihi eserleri teşhir ettikleri mekânlarla muhteşem bir müzeye dönüşen bu istasyon, Atina metrosunu benim için eşsiz kılıyor.

Bir zamanların çirkin, hatta en tehlikeli metrolarından olan ama bugün bazı istasyonları uzay üssü görünümündeki New York metrosu artık pek çok kriterle dünya liginde ilk sıralarda. Dünyanın en eski metro hattı olan Londra metrosu günümüzde yer altı sisteminin ve mimarinin en güzel kullanıldığı metro ama tüm artılarına karşın gene de oldukça fazla sayıda tehlikeli istasyonu da olan bir metro. Dünyanın en yoğun metrolarından biri olan Paris metrosunun pek çok istasyon girişi bir sanat şaheseri neredeyse. Büyüklüğü ve yolcu taşıma kapasitesiyle konuşulan, bence pek çok kişinin tüm dünyanın konuştuğu mimarisini ve içindeki eserleri görmek için sırf meraktan yolculuk ettiği Moskova metrosu da adeta bir güzel sanatlar müzesi. Japonya, Çin ve Güney Kore’nin bazı metroları da teknik açıdan kıyas kabul etmeyecek detaylar içerirken, rahatlık açısından da çok seçenek sunuyor.

Elbette daha pek çok şehrin metrosunu sayabiliriz ama bana soracak olursanız Stokholm metrosu kıyas kabul etmeyecek güzelliği ve özellikleriyle açık ara dünyanın en güzel metrosu unvanını hak ediyor.