İstanbul’da Noel zamanı

Bir zamanların Cadde-i Kebir’i İstiklal Caddesi her yıl olduğu gibi bu yıl da Hristiyanların en büyük bayramı İsa Mesih’in doğuş bayramı Noel’i kutlamaya hazırlanıyor.

Pera… Tarihi yarımadanın karşı kıyısı.Osmanlı’nın 16. yüzyıl başlarında Venedik devlet başkanı Andrea Gritti’nin burada yaşayan oğlu Alvise Gritti nedeniyle “Beyoğlu” adını verdiği muhteşem ve sıra dışı muhit. Her köşesi tarih kokan, her adımda sizi ilginç detayların ve sırların beklediği bir zamanların Cadde-i Kebir’i İstiklal Caddesi her yıl olduğu gibi bu yıl da Hristiyanların en büyük bayramı İsa Mesih’in doğuş bayramı Noel’i kutlamaya hazırlanıyor. Hristiyan dünyası bu bayramı 24-25 Aralık’ta kutlar. 24 Aralık Katolik Hristiyanların kutlama yaptıkları tarihtir. İstanbul’da 24 Aralık akşamı İstiklâl Caddesi bu kutlamalara ev sahipliği yapar.

Taksim’den yürümeye başlarsanız ilk göreceğiniz kilise Fransız Başkonsolosluğu binasının arkasında yer alan Surp (Aziz) Ohan Vosgeperan Ermeni Katolik Kilisesi’dir. 18. yüzyılda aslında Apostolik yani Gregoryen olan Ermenilerin bazıları Katolik Avrupalıların misyonerlik faaliyetleriyle Katolik mezhebine geçmişler, 19. yüzyıldan itibaren de bu durum Osmanlı devlet fermanlarıyla koruma altına alınmış ve dünyanın ilk Ermeni Katolik kilisesi de İstanbul’da açılmıştır. 1861 yılına tarihlenen bu kilise mimari açıdan ve dini sahneleri tasvir eden tablolarıyla çok etkileyici bir yapı. Fransız Başkonsolosluğu’nun hemen karşı tarafında yer alan Meşelik Sokak üzerinde Taksim meydanından da tüm heybetiyle görünen ve mutlaka dikkatinizi çekmiş olan Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi bulunur. Ortodokslar 25 Aralık’ta kutlarlar Noel’i. Ama siz gene de bu kiliseyi görün. Islahat Fermanı’nın ardından 1880 yılında açılmış olan İstanbul’daki kubbeli kiliselerin en büyüğüdür. Bu kiliseyi Yıldız Camii’ni de inşa eden saray mimarı İoannidis Efendi yapmıştır. Muhteşem ikonaları ve tüm görkemiyle Bizans mimarisinin 19. yüzyıla uyarlanmış çizgilerini taşıyor bu kilise.

Önemli bir kilise

Balık Pazarı içinde yer alan ve halk arasında Üç Horan diye bilinen Surp Yerortutyun Ermeni Apostelik Kilisesi tarihi açıdan çeşitli evrelerden geçmiş ve bugünkü haline 19. yüzyılda ulaşmış çok önemli bir kilisedir.

Gregoryen Ermeniler de Noel’i 6 Ocak’ta kutlarlar ama bu kiliseyi de görmeden geçmeyin. Mimarı İstanbul’un çehresinde büyük emeği olan sarayın hassa mimarları Balyan ailesinden Garabet Balyan’dır. Her köşesinde çeşitli hikâyeler barındıran caddede artık Galatasaray’a gelirsiniz Hazzopulo Pasajı ile Olivo Geçidi’nin arasında arka tarafta kalan Panaia İsodion Rum Ortodoks Kilisesi de genelde kapalıdır ama iç mekâna giremeseniz de narteks bölümündeki ikonalarıyla çok etkileyici olan bu kilise Pera’nın en eski Rum Ortodoks Kilisesi’dir. Biraz ileride solda bir zamanlar Concordia tiyatro ve gazinosunun olduğu yerde 1912 yılında açılmış olan Saint Antoine Latin Katolik Kilisesi bulunur. G. Mongeri’nin Lombardia Gotiği tarzında inşa ettiği ve bir katedrali andıran bu kilise en aydınlık kilisedir aynı zamanda. İstanbulluların mutlaka mum yakıp dua etmek için uğradıkları bu kilisede Noel akşamı çok görkemli bir ayin düzenlenir. Yolun biraz ilerisinde sağ tarafta Odakule’nin hemen yanıbaşında tek başına duran bir kilise göreceksiniz.

Yıllarca Luteryen cemaatine ev sahipliği yapan Surp Yerortutyun Ermeni Katolik Kilisesi şu sıralar restorasyon işlemlerinin bitmesini ve kapılarını ziyaretçilere açmayı bekliyor. Artık Tünel’e iyice yaklaşırken yolun solunda merdivenlerle inilen bir kilise vardır.

Meryem Ana’ya adanmış Santa Maria Draperis Kilisesi. İstanbul’un en karanlık kilisesidir. Bu kilise de çok hoş bir mimariye sahiptir ve İstanbul Latin Katolik cemaatinin önemli kiliselerinden biridir. Noel akşamı burada da ayin yapılır.

Neo Gotik mimari

Aslında gerek Taksim’de İstiklâl Caddesi’nden önce gerekse tüm yol boyunca yolun dışına taşan noktalarda başka bazı kiliseler de vardır, vaktiniz olursa bunları da ziyaret edin. Özellikle de Galata’daki Petrus Paulus Kilisesi ve Neo-gotik mimarisiyle sizi şaşkına çevirecek olan Kırım Kilisesi’ni.

Özel turlar var

Noel günü ve akşamı bazı seyahat acenteleri Taksim’den Tünel’e uzanan yol üzerindeki tüm kiliselerin ziyaret edildiği, Noel yemeği ve ardından da Noel ayininin dahil olduğu çok güzel geziler düzenliyorlar. Bunlardan birine katılmanızı öneririm.