Girişim Ekosistemi 2019’da Gaza Bastı!
Startups.watch tarafından her yıl düzenlenen Türkiye Girişim Ekosistemi etkinliği 5 Şubat Çarşamba günü Zorlu PSM ev sahipliğinde gerçekleşti. Tüm etkinlik boyunca benim de paylaştığım istatistikler de dahil olmak üzere tüm notlarım şu şekilde;
Yatırımlar %66 Arttı
Türkiye’de 2018 yılında 109 girişim melek ve girişim sermayelerinden 62 milyon dolar yatırım almıştı. 2019 ilk üç çeyreğinde bu tutarın çok altında bir yatırım gerçekleşmiş ve 2019’un 2018’den daha kötü bir tutarla kapanacağına dair beklentiler yükselmişti. Yatırım ekosistemi 2019 son çeyreğinde gaza bastı ve ardı ardına güzel yatırım haberleri geldi. Türkiye Girişim Ekosistemi 2019’u 94 girişimin 102 milyon dolar yatırım almasıyla kapattı. Bunda Getir’in aldığı 38 milyon dolarlık Seri A yatırımın da etkisi büyük oldu. Getir aldığı yatırım ile tüm yatırımların %37’sini oluşturdu.
Yatırımların %72si 10 Girişime Yapıldı
Getir, Dream Games, Volt Lines, Picus Security, oBilet, Birleşik Ödeme, Mutlubiev, Armut, Martı ve Dekopasaj 102 milyon dolarlık toplam yatırım pastasının %72’sini aldı. Kalan 84 girişim ise toplam yatırımın %28’ini alabildi.
Adet Olarak En Çok Yatırım Fintech’e Yapıldı
Tutar olarak en çok yatırımı Getir’in aldığı büyük yatırımdan dolayı dijital marketler ve market dağıtımı sektörü alırken, adet olarak en çok yatırım fintech dikeyinde yapılmış oldu. 2019 yılında Türkiye’de 17 fintech girişimi yaklaşık 8.4 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım alan fintech girişimleri ise şu şekilde : Akaunting, Bankalarım, BiLira, Birleşik Ödeme, ComPay, Endeksa, Figopara, idverif, kassa, Kobaküs, manibux, manim, Metamorfoz, Moneymo, öde.al, Payfull ve Paym.es oldu.
Fikir Aşamasında En Büyük Destekçi Devlet
TÜBİTAK ve KOSGEB 2019 yılında fikir aşamasında 985 girişime toplamda 8.6 milyon dolar devlet teşviği verirken, startups.watch kayıtlarına göre fikir aşamasında yatırım alıp açıklanan bir girişim olmadı.
KOBİ ve büyüme aşamalarında ise yatırımcılar 91 girişime 95 milyon dolar yatırım yaparken, TÜBİTAK ve KOSGEB bu aşamalardaki 983 girişime 24 milyon dolar devlet teşviği verdi.
Tüm Dünyada Girişimlere 294 Milyar Dolar Yatırım
2019 yılında tüm dünyada melek ve VC’ler girişimlere 294 milyar dolar yatırım yaptı. 294 milyar dolarlık yatırım pastasının %66’sı ise Amerika, Çin ve Hindistan’daki girişimlere yapıldı. Diğer tüm ülkeler ise pastanın %24’ünü paylaştı. Amerika’daki girişimler 124 milyar dolar yatırım alırken, Çin’deki girişimler 53 milyar dolar, Hindistan’daki girişimler ise 16 milar dolar yatırım aldı.
Türkiye Yatırımlar Açısında Avrupa’da 20. Sırada
Türkiye melek ve VC yatırımları açısından 2018 yılını 2. Ligde tamamlamıştı, 2019 yılında ise 102 milyon dolarlık yatırımla tekrar 1. Lige yükseldi ve 36 Avrupa ülkesi arasından 20. Sırada yer aldı. Türkiye Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da ise İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden sonra 3. Sırada yer aldı.
İyzico, Foriba ve Paraşüt Exit’leri Moral Oldu
İyzico, Foriba ve Paraşüt girişimlerinin 2019 yılında satın alınması hem girişimciler açısından, hem yatırım yapan 212 ve Revo Capital gibi yerel fonlar açısından hem de Türkiye Girişim Ekosistemi açısından büyük moral oldu. 2019 yılında toplamda 10 girişim 250 milyon dolara satılmış oldu.
Earlybird Digital East 2. Fonu Kuruldu
2012 - 2017 arasında ilk fonlarını girişimlere yatıran girişim sermayesi fonları 2018 yılı itibariyle teker teker ikinci fonlarını kurmaya başladılar. Earlybird Digital East fonu da 2019 yılında ikinci fonunu kurdu ve yatırımlara başladı.
Yurt Dışındaki Türk Girişimlere 213 Milyon Dolar Yatırım
Yurt dışındaki Türklerin kurduğu girişimlerden 35’i 2019 yılında 213 milyon dolar yatırım aldı. Bu girişimlerden en büyük yatırımı alanlar ise sırasıyla Blueground, Plentific, Carbon Health, Firefly, Hazelcast, BillionToOne, Socio, Bunch, NormShield ve NarrativeDx oldu.
Türkiye Kadın Girişimci İstatistiklerinde Avrupa Dördüncüsü
Türkiye’de 2010 - 2019 yılları arasında kurulan teknoloji girişimlerinin %16’sında kadın girişimciler yer aldı. Türkiye bu ortalama ile Çek Cumhuriyeti, İtalya ve Portekiz’den sonra Avrupa’daki en yüksek orana sahip dördüncü ülke oldu.
Kadın girişimcilerin en yoğun olduğu sektörler ise sırasıyla Bebek, Sosyal Girişimler, Moda, Nano Teknoloji, Biyoteknoloji, Hediye, Güzellik&Kozmetik, Yiyecek, Paylaşım Ekonomisi ve Yemek Dağıtım sektörleri oldu. En yüksek orana sahip bebek sektöründeki girişimlerin %58’ini kadın girişimciler kurdu.
2019 yılında yatırım alan kadınların kurucu ortak veya kurucu olduğu girişimler ise şunlar : Adalethanım, Armut, ComPay, Laska Energy, Manibux, Micro-S Biyoteknoloji, Pakolino, Shopi, Tutumluanne, Twin ve Vispera.
En Çok İndirilen Yerel Uygulamalar Oyun ve Alışveriş
Startups.watch Türkiye Girişim Ekosistemi 2020 etkinliğinde uygulama dünyası ile ilgili istatistikleri paylaşan MobileAction firmasına göre; 2019 yılında Trendyol her iki uygulama dükkanında da birinci olarak Türkiye pazarının en çok indirilen yerli uygulaması oldu.
Oyun ve Alışveriş kategorileri, yerli uygulamalar arasında her iki uygulama dükkanında da 2019’un en tercih edilen uygulamaları oldu. Trendyol, n11, sahibinden.com ve Fun Race 3D (Good Job Games) her iki uygulama dükkanında da ilk 10’da yer aldı.
Türkiye pazarında oyunları en çok indirilen yerli oyun yayıncıları ise sırasıyla Good Job Games, Masomo, Fugo Games, Peak Games, Gram Games, Narcade, Ruby Games, Panteon, Lokum Games ve Rollic Games oldu.
Getir 17 Milyon Siparişi Geçti
Etkinlikte konuşan Getir Kurucu Ortağı Nazım Salur, Getir’in 2019 sonu itibariyle 17 milyon siparişi geçti. Uygulama indirilme sayısı ise 5.7 milyonu geçti.
Tiko Portekiz Pazarına Açılıyor
Etkinlikte konuşan Tiko kurucu ortağı Sina Afra, 2020 yılında ciro hedeflerinin 75 milyon avronun üzerine çıkmak olduğunu belirtirken, Portekiz pazarına da girmeye hazırlandıklarını paylaştı.
