Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, yeni anayasa konusunda CHP ve MHP liderleri ile yaptığı görüşmeler dün tamamlandı.
Davutoğlu’nun MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile görüşmesi, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile buluşmasından 1 saat daha kısa sürdü. Buna rağmen, uzlaşma ve itiraz noktaları açısından anamuhalefet lideriyle yapılan görüşmenin genel hatlarının dünkü toplantıya da hakim olduğunu söyleyebilirim.
Terörle mücadelede açık destek
Tabi görüşmenin başlangıcında MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın’ın, gerekirse odada kameraların kalabileceği yönündeki önerisi ve bunun alt yapısı gibi gibi sıradışı zorlamaları saymazsak.
Edindiğimiz bilgilere göre görüşmenin hatırı sayılır bir bölümünü kaçınılmaz olarak Güneydoğu’da yürütülen iç güvenlik harekâtı oluşturdu.
Bu noktada, Bahçeli’nin çözüm süreci döneminde gevşeyen devlet refleksinin ülkeye maliyetine dönük eleştirilerini yinelediğini, Başbakan’ın bölgede yürütülen operasyonlara ilişkin ayrıntılı bilgiler aktardığını belirtelim.
Ve MHP liderinin terörle mücadele konusunda hükümete verdiği açık desteği.
Görüşmede, yeni anayasa yapım süreci, Meclis İçtüzüğü, AB uyum yasaları konularında tıpkı CHP’yle olduğu gibi bir uzlaşmaya varıldığı anlaşılıyor.
İki liderin, 12 Eylül dayatmacı anlayışına karşı duruş sergilemek konusunda da mutabakata vardığı belirtiliyor.
‘Parlamenter sistem taşımıyor’
Başbakan Davutoğlu, yeni anayasa ve yeni devlet dizaynı yaklaşımını aktarırken, Bahçeli anayasanın ilk 4 maddesinin MHP için tartışılamaz kırmızı çizgiler olduğunu vurguluyor. Başbakan da söz konusu 4 maddeye ilişkin hassasiyetini yinelemekle yetiniyor.
Davutoğlu, anayasa mesaisinin yakıcı konusu “başkanlık sistemi” meselesinde de CHP’yle benzer bir yaklaşımla karşılaşıyor. Başkanlık sisteminin gerekçeleri konusundaki görüşlerini aktaran Davutoğlu, “Parlamenter sistem Türkiye’yi taşımıyor” ifadesini kullanıyor.
Ardından Kılıçdaroğlu ile görüşmesinde yaptığı değerlendirmeyi tekrarlayarak, Türkiye’de bir tıkanıklık yaşandığını, bunu aşmanın yolunun başkanlık sisteminden geçtiğini anlatıyor. “Yargı bağımsızlığı, kuvvetler ayrılığı, denge-denetleme mevcut parlamenter sistemimizde mi başkanlık sisteminde mi daha güçlü?” diye soruyor. Bunun tartışılması gerektiğini vurguluyor.
Amca çocukları
Başkanlık sistemine her koşulda karşı olduklarını kaydeden Bahçeli ise değerlendirmelerini başkanlıkla üniter yapı arasında zıt ilişki kurarak yapıyor ve sistemin Türkiye’yi bölünmeye götüreceğini kaydediyor. MHP lideri, başkanlık ile özerklik taleplerini “emmoğlu”, amca çocuğu olarak isimlendiriyor.
Bahçeli, Türkiye’nin 1876’dan bu yana, 140 yıllık, köklü bir parlamenter sistem geleneğine sahip olduğunu kaydederek, “Bilmediğimiz bir başkanlık sistemi yerine parlamenter demokratik sistemi güçlendirmeliyiz” ifadesini kullanıyor.
Bu noktada, tek adamlık eleştirisi de yaparak, başkanlık sistemine geçiş konusunu kişisel bir hırs ve ısrar noktasında sorguluyor.
Davutoğlu’nun tarifi
Bahçeli’nin eleştirilerini dinleyen Başbakan Davutoğlu’nun yaptığı başkanlık tarifi net.
Başbakan, “Kuvvetler ayrılığı ilkesinin tahkim edildiği, denge ve denetlemenin tavizsiz sağlandığı, hak ve hürriyetlerin teminat altına alındığı, demokratik bir başkanlık sistemi istiyoruz” diyor. Görüşmeye, 7 Haziran genel seçimi sonrasındaki politikası nedeniyle herşeye “hayır” demekle eleştirilen Bahçeli’nin kimi zaman serzenişle karışık kurduğu esprili cümleler damga vuruyor.
Hatırlanacağı gibi MHP lideri, o dönemde koalisyon formüllerine, azınlık hükümetine, Davutoğlu ve Kılıçdaroğlu’nun görüşme tekliflerine “hayır” yanıtını vermiş, seçim hükümetinde MHP’li bakan yer almasını da reddetmişti.
Bahçeli, dünkü görüşmede başkanlık sistemi konusundaki sözlerini bağlarken, “Bunu 5. hayır olarak değerlendirebilirsiniz” diyor. Başbakan Davutoğlu’nun, 12 Eylül anayasına “hayır” oyu verdiğini söylemesi üzerine ise, “Demek ki siz de o zamandan beri hayırcısınız” esprisini yapıyor.
Bu arada, Ak Parti tarafının yeni anayasayı hazırlayacak Meclis Uzlaşma Komisyonu’nun çalışma süresinin 6 ayla sınırlanması teklifinin MHP kanadından “hayır” yanıtı aldığını da not edelim. Evet; yeni anayasa ve içtüzük konularında komisyon süreci TBMM Başkanı tarafından bugün başlatılacak.
Yeni anayasanın ruhu ve yapım süreci konusunda muhalefetle sağlam bir zemin yakalamayı başaran Başbakan Davutoğlu’nun ajandasında “başkanlık” başlığının yanında soru işareti var. Başbakan’ın yukarıdaki başkanlık tarifi bir ideali yansıtıyor.
Eğer başkanlık olacaksa Türkiye ideali yakalamak zorunda.
Özay Şendir
“Erdoğan, Osmanlıyı diriltmek istiyor…”
11 Mayıs 2025
Abbas Güçlü
Şaşırtan Çin
11 Mayıs 2025
Zeynep Aktaş
Yatırımda yeni şifre: Hızlı nakit
11 Mayıs 2025
Ali Eyüboğlu
Nükhet Duru: Fırınlanmadan, pişmeden kalıcı olunmaz
11 Mayıs 2025
Güldener Sonumut
Vadeli lider vs. Vadesiz lider: Habemus Papam...
11 Mayıs 2025