Ha gayret, 2.5 milyar dolar da uçar!

Hortumlandıysa, kim/kimler yaptı?Emlakbanktan armatörlere usulsüz kredi açıldığını rapor eden Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulunun dosyasıyla harekete geçen savcılık, sözde Kılıçbalığı Operasyonu sonucunda ifadesini aldığı bürokratlardan delile ulaştı mı?Denizcilik kredilerini son iki yıldır inceleyen Başbakanlık Teftiş Kurulu, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Banka Teftiş Kurulu raporları ne işe yaradı?Savcılığın harekete geçmesine neden olan Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK) raporu hikaye mi?Bu sorular bitmez.Denizcilik sektörü biter ama... Denizcilik sektörüne açılan Alman Landesbank kredileriyle Emlakbank hortumlandı mı? Tersaneler çalışmıyor Krediler de gemi sanayicilerine değil, armatörlere veriliyor.Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bayrakı Tuzlada ziyaret ettim.12 Eylül askeri yönetiminin 49 yıllığına kiralama yöntemi ile, HaliçtenTuzlaya taşınan gemi sanayicileri, kapasitelerinin yüzde 17sini kullanıyorlar.Kapasite kullanımının en yüksek olduğu 1997de, oran yüzde 32ye çıkabildi. 2002ye gelene kadar kapasiteler eriye eriye yüzde 16lara kadar geriledi.Geçen yıl gemi sanayicileri dünyanın çeşitli ülkelerinden satın alma garantili 60 gemi siparişi aldılar. Gemilerin inşasından teslimine kadar geçen sürede alıcı firma bedeli bir bankada bloke ediyor, bunun karşılığında da Türkiyedeki bankalardan teminat mektubu istiyor. Denizcilik sektöründe armatörlerle, (Lamdersbank kredilerini kullanan) gemi inşa sanayicilerini ayırmak gerekiyor. Armatörler gemi satın alıp, taşıma yapıyorlar; gemi sanayicileri ise gemi inşa edip, iç ve dış piyasaya satıyorlar. 20 gemi bekliyor "Denizcilik firmalarına bankamız aracılığı ile kullandırılan krediler dolayısıyla Hamburgische Landesbanka karşı esas borçlunun krediyi kullanan firmalar, riski üstlenen tarafın ise bankamız olmasına rağmen, firmalara ait gemilerin Landesbank tarafından ipotek alındığı, bankamızın ise kefaletle yetindiği, kredi ilişkisinde riski üstlenen bankamızın teminat yönünden zayıf bırakıldığı tespit edildi..."Teminat mektubu vermezsen, bu adamlar gemileri nasıl yapar? Yolunu bilen varsa, anlatsın.Geçtik 2001 yılını. Siparişler gitti, beraberinde de 840 milyon dolar.Bayrak, 2002 yılı başında 20 gemi siparişi daha aldıklarını söylüyor. Durum yine aynı; teminat yok!..Bu gemilerin değeri de 300 milyon dolar. 300 milyon dolar tersanelere girmekle kalmayacak, işçi çalışacak, kumaşçısından demircisine kadar alt sektörler canlanacak. Bankalar sanayicilere teminat mektubu vermiyorlar. Aynı bankacılık sektörü bu arada ne yapabiliyor, onu da banka inceleme raporlarından aktarayım: Denizde kara olmak Türkiyenin üç tarafı deniz ama, denize bakmaktan bile aciz bir millet yaratılmış. Bir avuç uyanık (eleştirmek için demiyorum) deniz kenarının nimetlerini kavramış, öbürleri bunların üzerinden rant yapma peşinde. "Pasta büyüsün de, memleket yararlansın" diyen yok!Dava da açılsa, sorumluları kodese tıksak da Landesbank kredileri paşa paşa ödenecek, elimiz mahkum. Bugüne kadar hortumlanan bankaların içini nasıl duldurduysak, bunu da kapatacağız.Alın size bir de yönetmelik.Devlet arsayı vermiş ya, gemi sanayicisini yatırımcı değil, memuru zannediyor. 1995te konan bir tebliğ ile tersanesine çivi çakacak olan, devletten izin almak zorundaydı. 23 Ocak 2002den itibaren tebliğ yetmedi, "Gemi onarım, inşa, bakım izni" yönetmeliği çıktı. Aslında iş baştan yanlış, tersane izni verilmeyecekti. Bunlar gemi yapar, onarır, monarır!.. syilmaz@milliyet.com.tr Dünyada gemi inşa sanayiinin cirosu 300 milyar dolar. Türkiyede bu rakam 190 milyon dolar. Bayrakın iddiasına göre sistemi çalıştırmayı becerebilirlerse, ciro, 2.5 milyar doları kolay yakalar. Bu işte bir terslik yok mu?