Dün Ankara'da Komarov ile Botaş yetkilileri sıkı pazarlığa oturdular. Gazprom ekibi pazarlık öncesi, "Fazla umutlanmayın, küçük bir indirim yapacağız" mesajını göndermişti.Önceki gün bu köşede okudunuz, 'küçük indirim' önümüzdeki 20 yılda, Türkiye'ye 5 milyar 100 milyon dolarlık avantaj sağlıyordu. Rusya'nın da Türkiye'den "bir küçük ricası" var: Mavi Akım gaz alım formülünü değiştirin, 20 yılda 25 milyar doları unutun.5 milyara, 25 milyar... Söylerken bile biraz tuhaf gelmiyor mu? Rusya ısrarla, "Formül yanlış" desin dursun. Biz de deriz ki; "Yanlışsa niye imzaladın?" Üstelerlerse, "İş bilen adamlarını bul getir, onlar sana anlatır formülün eğrisini/ doğrusunu" der geçeriz. Ülkemiz topraklarına iki ünlü aynı zamanda ulaştı; manken Naomi Campbell ve Rusya'nın önde gelen gaz şirketi Gazprom'un Birinci Başkan Yardımcısı Yuri Komarov. Campbell ile ilgili olanları manşetlerden izliyorsunuz, ben sizi satır aralarına Komarov'a götüreyim. Enerji haritası değişir Türkiye bu işten çok da büyük bir kayıp görmez. Şubat ayında gaz almışız, 12 Mart'ta boruyu kapamışız. Kısa bir süre. Sonra ortada iki tarafın kabulü var. Diyelim ki, formül pek bir yanlış, dünyanın hiçbirinde beti benzeri yok. O zaman da cezamızda indirim olması gerekmez mi? Ruslar ile aynı anda imzayı basmışız. Cezanın yarısı onlara, yarısı bize fatura edilse bile, 5 milyar dolardan fazla kazanırız.. Burada çok stratejik boyutlara girmeyeceğim ama, önümüzdeki 23 yılı bağlayan sözleşme olur mu? Türkiye, Amerika'ya yapılan 11 Eylül saldırısından sonra gündeme gelen, "bölgesel enerji haritasında muhtemel değişimleri" masanın üzerine koysa yeter! Rusya'dan adam gibi indirim bekliyoruz...Şimdi yazacağıma dikkat edin; indirimi bugün değil, 31 Temmuz 2000 tarihinden itibaren bekliyoruz. Hani zannediyoruz ki, Ruslar Mavi Akım faturasına bakıp, "Formül yanlış, bizimle yaptığınız Turusgaz'daki formülü kullanın" dedi de, pazarlık gündeme geldi.Gerçi, Turusgaz'ın 1998 yılında değişen formülünden dolayı, Türkiye'nin 368 milyon dolar zarar ettiğini Mavi Akım formülü tartışması ile öğrendik... Bundan tam 3 yıl önce Ruslar'dan formül değişikliği ve indirim isteyen kim biliyor musunuz? Çok şaşıracaksınız ama namı diğer "Daire Başkanı." Gitsinler İsveç'in başkenti Stockholm'deki tahkim kuruluna, orada dertlerini anlatsınlar. Yardım'ın talebi varmış "Batı Avrupa ve iç piyasalardaki deneyimler, kontrat fiyatlarının son olarak revize edilmesine kadar geçerliliğini korudu. Bu da gerek fiyatlarda, gerekse fiyatların formüle edilmesinde kendini gösterdi. Addentum numarası 2, Kontrat numarası 2102 - 39, 24 Mart 1994'te imzalandı. İç piyasalardaki durum rekabet koşullarını kaldıracak durumda değil. Yüksek fiyatlara bağlı olarak fiyatlarda indirim talep ediyoruz." Bu yazışmayı şu ana kadar neden açıklamadığını anlamakta güçlük çektiğim Yardım'a, Ruslar'dan indirim isteme ilhamını, "1999 Botaş Başbakanlık İnceleme Raporu" mu verdi, bilemem.Botaş yeni yönetimi 2002 yılında, Turusgaz'ın 10 dolar olan komisyonunu, 2005 yılı başına kadar 4 dolara indirdi. Ancak formül ve miktar aynı kaldı. Komarov ise dünkü pazarlıkta, Turusgaz'ın komisyonunu 50 cent'e kadar indirdi. Mahmutpaşa'da bu iskonto yapılmaz: 10 dolardan, 50 cent'e. Formülü falan bırakın, yalnızca şu indirim bile Turusgaz'da eğer bir bakkal hesabı yoksa, başka birilerinin "hesabı" olduğunu belgelemeye yeter. syilmaz@milliyet.com.tr Yolsuzluk Komisyonu'nda Botaş eski Genel Müdürü Nevzat Arseven'in "O bilir" dediği, önce "Daire Başkanı" sonra Botaş Genel Müdürü Gökhan Yardım, Gazexport'a ve Turusgaz'a, 31 Temmuz 2000'de şu yazıyı göndermiş:
