En tehlikeli fikir

Nasıl anlatabilirim ki, ben hukukun üstünlüğünü, fikir hürriyetini ve Türkiye'nin itibarını savunuyorum! Pamuk davasında hukukun iyi işlemediğini, fikir hürriyetinin zedelendiğini, bunun da Türkiye'nin itibarına zarar verdiğini görüyorum.Ama bunu anlatmak o kadar kolay değil. Asgari düzeyde hukuk bilgisi gerekir. Fikirlerin çeşitliliğinin bir milletin kültürünü zenginleştirmede ne kadar önemli olduğunu görecek kadar biraz tarih, edebiyat falan okumuş olmak lazımdır. BAZI okurlarımdan tepkiler alırım. Beni gerici, ümmetçi, faşist, liboş falan diye suçlayanlar olur. Dün Orhan Pamuk davası hakkında yazmıştım. Yine bazı tepkiler aldım! "Sen de mi..." diyorlardı! Birkaç tanesi de İstiklal Mahkemelerini hatırlatıyordu! Jakobenizme karşı olduğum için Fransız tarihini biraz inceledim, Fransız düşüncesinin ve kültürünün nasıl zenginleştiğini gördüm.Fransızlar ilerici, gerici, milliyetçi, milliyetçilik düşmanı, sağcı, solcu diye düşünce ve edebiyat dünyalarında tasfiyeler yapsaydı, bugünkü Fransız kültürü ve Fransız kimliği oluşur muydu?20. yüzyılda, solcu Jean-Paul Sartre'ı ve hasmı sağcı Raymond Aron'u yok ederseniz Fransız kültürü büyük kayba uğrar.18. asırdan itibaren, Fransız İhtilali'ni hazırlayan laik 'ansiklopedistleri' düşünün, Atatürk'ü de etkilemiş olan Voltaire'i, Jean-Jacques Rousseau'yu düşünün...Öbür tarafta, Fransız İhtilali'ne ve cumhuriyetçiliğe karşı çıkan, Katolisizmi savunan kralcı ve liberal Chateaubriand gibi dev bir yazarı düşünün... Siyaset biliminin kurucusu Alexis de Tocqueville'i düşünün...Bunların hepsi Fransız kültürünün hazineleri. Bu damarlardan birini kesmek Fransız kimliğinde ve kültüründe büyük bir 'mahrumiyet' yaratır. Mesela Fransa Fikri çeşitlilik toplumların tabiatında vardır ama bizde Osmanlı zamanında da Cumhuriyet'in ilanından itibaren de konuşanlar kadar susturulanlar da oldu!Hangi damarımızı keseceğiz?! Sırf Kemalistlerden, sırf İslamcılardan, sırf Türkçülerden, sırf Garpçılardan, sırf sosyalistlerden ibaret kalacak bir Türk kültürü ne kadar yavan olurdu!Bugün Türkiye'de demokrasi gelişiyor, dışa açılıyoruz, dünya kültürleriyle ilişkilerimiz artıyor, kültürümüzde 'dünyalı' bir damar teşekkül ediyor. Batı düşüncesinin derinliğini görenlerimiz artık bizim kültürümüze de daha derinlikli bakıyorlar, mesela Osmanlı kültürü üzerine düşüyorlar, romanlarında bu kültürden yararlanıyorlar.Bazı fikirlerine katılmasam da çok beğendiğim bir Elif Şafak, işte bu yeni kültürel damarımızın yazarıdır. Sansasyonel siyasi yaklaşımlarını eleştirdiğim Orhan Pamuk da öyle... Elbette Ahmet Altan da aynı damarımızın başarılı yazarlarından biri... Kültürümüzdeki yeni bir zenginleşmenin dışavurumları...Ben çalkantılı tecrübelerimle anlıyorum ki, en tehlikeli fikir; birlikte yaşamamızı, kültürel ve fikri zenginliğimizi tehdit eden fikirler, daha doğrusu psikolojilerdir. t.akyol@milliyet.com.tr Bizim zenginliğimiz