Dış borçlar da iç borçlar da almış başını gidiyor. Muhtemelen, Başbakan, adamlarını çağırmış ve "Ne yaparsanız yapın, bana bu borçların artmadığını, azaldığını gösterin" demiş. Onlar da çaresiz, "Sayın Başbakanım, borçlar artıyor ama gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranları azalıyor. Özellikle toplam dış borçlarda durum çok iyi, siz bunu açıklayın" demişler. Sayın Başbakanın eline gazeteci ve köşe yazarlarını köşeye sıkıştıracak bir fırsat geçti ya, "Bizi eleştirenler ekonomi bilmiyorlar, dış borçların artması bir şey ifade etmez. Önemli olan, dış borçların GSMHye oranıdır. Bu da azalıyor. Sayın Milletvekilleri, seçim yörelerinize gidin, bunu anlatın" dedi. Sayın Başbakanım, sizin adamlar sizi yanıltıyor. Merkez Bankası reel efektif döviz kuru endekslerine göre, 1995 yılı bazlı olarak, Türk Lirası halen % 41 değerli. Yani, fiyatı % 41 daha yüksek olması lazım. 2003 yılı sonunda da paramız yaklaşık % 40 değerli idi. Kurların olması gerekenden düşük olması yüzünden, GSMHnin döviz karşılığı yüksek çıkıyor. GSMHnin döviz karşılığı yüksek çıkınca da, borçların döviz karşılığının GSMHye oranı düşmüş gibi görünüyor.İsterseniz, dış borçları Hazinenin yaptığı gibi dönem sonu kurları ile Türk lirasına çevirir, sonra da GSMHnin Türk lirası karşılığına oranlayabilirsiniz. İşin içine düşük kur girdiği için de, benzer çarpık sonucu elde edersiniz.Yarın, döviz kurları yükselmeye başlarsa, hem GSMHnin dolar karşılığı olarak değeri düşecek (veya dış borçların Türk lirası karşılığı değeri yükselecek) hem de o çok övündüğümüz 4.172 dolarlık kişi başına düşen milli gelir tepetaklak aşağıya inecek. O zaman, çok övündüğümüz dış borç / GSMH rasyosu da bozulacak. İşte bu yüzden, borçların GSMHye oranlarına bakıp bizim durumumuzu paraları tam konvertibl olan ülkelerle karşılaştırmak da olmuyor. Çünkü, onlarda kur etkisi çok sınırlı veya hiç yok.Ama bürokratlar üzülmesin, bu tutmazsa borçların düştüğünü göstermek için başka yollar da var. Örneğin, dış borçları, aşırı vergi bindirilen otomobil fiyatlarıyla karşılaştırıp çok daha düşük gösterebilirler. Bürokraside çareler tükenmez.Sayın Başbakanım, siz iyisi mi, sevgili Merkez Bankamızın dolar bazlı olarak hazırladığı aşağıdaki dış borç durumumuza bir bakın. TL yüzde 41 değerli ytoruner@milliyet.com.tr