Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Koronavirüs salgınının dış ticaret verileri üzerindeki etkisi nisanda belirginleşti. En büyük ihracat pazarımız olan ve salgının en yoğun şekilde görüldüğü Avrupa Birliği’nden gelen talepteki azalış ve Irak, İran sınır ülkelere getirilen sınırlamalar kaynaklı ihracatta sert düşüş görüldü. Ticaret Bakanlığı’nın Genel Ticaret Sistemi öncü verisine göre; ihracat nisanda yıllık yüzde 41.4, ithalat da yüzde 28.3 düşüş gösterdi. Dış ticaret dengesi 4 milyar dolar açık verirken, 12 aylık kümülatif dış açık rakamı da 37.7 milyar dolar seviyesine ulaştı.

Ticaret Bakanlığı’nca açıklanan sektörlerin ve ülkelerin tamamında daralma görüldü. Sektörlerde en yüksek düşüş motorlu kara taşıtlarında kaydedildi. Ülke bazında da ithalat, petrol fiyatlarındaki düşüş ve ekonomik aktivitedeki yavaşlama kaynaklı düşüş gösterdi.

Global ekonomi

Koranavirüsüne ilişkin belirsizlikler, global ekonomi üzerinde aşağı yönlü risk oluşturmaya devam ediyor. En büyük ihracat ortağımız olan Euro Bölgesi yılın ilk çeyreğinde ekonomi öncü veriye göre yıllık yüzde 3.3 daralma gösterdi ve yılın ikinci çeyreğinde de daralmanın sürmesi bekleniyor.
PMI endeksi içinde yer alan ihracat siparişlerinde de gerilemelerin sürdüğü görülüyor. İthalat tarafında da düşük petrol fiyatları ve ekonomik aktivitenin seyri, belirleyici olmaya devam edecek.

İhracatın durumu

İhracat nisanda yıllık yüzde 41 azalışla 9.0 milyar dolara geriledi. Böylece 12 aylık kümülatif ihracat rakamı da 172.7 milyar dolar ile Ağustos 2018’den bu yana en düşük seviyesine gelmiş oldu.

Ülke bazında bakıldığında, nisanda en yüksek düşüş İngiltere’de görüldü. Almanya’ya yapılan ihracat son iki aydır azalış gösteriyor. Nisanda yıllık yüzde 36, ocak - nisanda yüzde 12 azaldı. ABD, Irak ve İtalya’ya yapılan ihracatlar ise nisanda sırasıyla yüzde 25, yüzde 34 ve yüzde 51 düşüş gösterdi. Motorlu kara taşıtları ihracatı nisanda yüzde 77 ile en yüksek düşüş gösteren sektör oldu. Makine ihracatı da yüzde 39 daraldı.

İthalatın seyri

Eylül ayından bu yana artış eğiliminde olan ithalat; nisanda yıllık yüzde 28 azalarak 13 milyar dolara geriledi. 12 aylık kümülatif ithalat rakamı 210.4 milyar dolar oldu. Enerji ithalatı nisanda yıllık yüzde 71, enerji dışı ithalat yüzde 17 daraldı. Yatırım malları ithalatı nisanda yıllık yüzde 1.7, tüketim malları ithalatı da yüzde 16.5 azaldı. Ara malları ithalatındaki azalış yüzde 33 oldu. Aşağıdaki çizelge, bu rakamları özetliyor:

Dış ticaret daralıyor