İç ve dış borçlanma faiz oranları düşüyor.İç ve dış borçlanma vadeleri uzuyor.Bütçe gelirleri artıyor.Bütçe dengesi düzelmeye başladı.Faiz dışı fazla giderek artıyor. Ama, Bütçe gelirleri ancak yaklaşık enflasyon oranı kadar artırılabiliyor.Net borç ödeyen bütçe yapılamıyor. Bu nedenle, kamu borçları gittikçe artıyor.Faiz dışındaki harcamalar iyice kısıtlandığı için, hükümet söz verdiği işleri bile yapamıyor. Faiz dışı harcama, enflasyon oranının bile altında artıyor.Bütçe açığının gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranı azalsa bile, 2003 yılı 2000 yılı seviyesinde (Hazine 2003e kadar veri sağlamış). Bu veri, inişli çıkışlı. 2004 başarılı. 2005 gerçek test yılı olacak.Faiz dışı fazlanın GSMHye oranı da inişli çıkışlı. 2001de % 6.8 iken, 2003te % 5.2 oldu. 2004 iyi bir yıldı. Ama, 2005 yine test yılı. Konsolide Bütçe (Hazine Müsteşarlığı) verilerine göz atalım: İyi gelişmeler var: Gelirler Faiz dışı giderler Faiz gideri Denge Faiz dışı fazla1999 18.9 17.4 10.7 -9.2 1.62000 33.4 26.3 20.4 -13.3 7.22001 51.5 39.5 41.1 -29.0 12.02002 75.6 63.8 51.9 -40.1 11.82003 100.3 81.8 58.6 -40.2 18.42004 109.9 83.7 56.5 -30.3 26.2 Maliye ve ekonomi yönetimi IMFyle anlaştıkları her şeyi fazlasıyla yapıyor. Yatırımları, ücret ve maaş artışlarını durdurdular. Teşvikler iyice kısıldı. Muhtemelen yeni verilen teşvik sözlerinden de dönülecek. Yani, bıçak kemiğe dayandı. 2004 yılında iyi sonuç veren faiz dışı fazla, faiz ödemelerinin ödenekten düşük olması nedeniyle gerçekleşti.Konsolide bütçe iç ve dış borç stokunu (Yeni Türk Lirasına çevirmede yıl sonları kurları kullanılmış, Hazine Müsteşarlığı verileri) incelersek: Konsolide Bütçe (Milyar YTL) Toplam iç borç Milyar YTL/Milyar Dolar Toplam dış borç Milyar YTL/Milyar Dolar1999 22.9 / 42.42000 36.4 / 54.2 27.2 / 40.52001 122.2 / 84.9 55.7 / 38.72002 149.9 / 91.7 92.8 / 56.82003 194.4 / 139.3 88.5 / 63.42004 224.5 / 167.3 91.7 / 68.4 Görürüz ki, Alınan her tedbire rağmen, iç ve dış borçlar hem Türk lirası hem de dolar olarak füze gibi artıyor. Çok başarılı sayılan 2004 yılında bile artış, 33 milyar dolar olmuş.Faiz dışı fazlanın artırılması durumu kurtaracak çare değil.Sorun çok daha radikal çözümler gerektiriyor. ytoruner@milliyet.com.tr
