Şehri azim Kahramanmaraş

Her ne kadar deprem büyük yıkıma yol açtıysa da burası azimli insanların şehri. Gitmek zorunda kalanlar da dönmeye başlamışlar ve dükkânlarını ayağa kaldırmak için çabalıyorlar. Hayata dönmek için şehrine sahip çıkmaya başlamış Kahramanmaraş esnafı. Gidenleri de şehre bir taş koymaya çağırıyorlar.

Kahramanamaraş, Evliya Çelebi’nin “Seyahatname”sinde “şehri azim” olarak geçer. Yani, azimli insanların şehri... Ülkemizi acılara boğan iki depremin merkezi olan Kahramanmaraş’ın tekrar güçlenerek ayağa kalkacağından eminim. Bu güzel şehri en son 2 yıl önce, o zamanlar Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Turizm Komisyonu’nun başında olan Nazlı Ceylan Balduk Kurtul ile adım adım gezmiştim. Başkonuş Yaylası’nın büyüleyici güzelliğini, çerez tarhanayı, sumak ekşisini, ünlü dondurmacı Yaşar Pastanesi’ni, Menekşe Paça’yı, Kocabaş Konağı’nı, o rengârenk şerbetleri ve birbirinden lezzetli yemekleri unutmam mümkün değil. Tanıştığım birçok esnafın dükkânlarının yıkıldığını öğrenmek çok üzücü. Saray Şekerleme, Tatsam Börekçisi, 40 yıllık aşçı İzzet Usta’nın Saraçhane Pidecisi gibi şehrin simgelerinin artık olmaması gerçekten büyük kayıp. Derin bir sessizlik içinde olan meşhur Kapalıçarşı’da ise dükkânların çoğu kapalı. 30 bin eserin sergilendiği Mutfak Müzesi harap durumda. Ancak umut verici bir toparlanma var.

Ayakta kalanlar açılıyor

Kahramanmaraş, gastronomik değerleri çok yukarıda olan bir şehir. Geride kalan Maraş esnafı, diğer illerdeki gibi yaralarını sarmaya, depremin sarsıntısını atlatmaya çalışıyor. Ayakta kalan dükkânlar açılmaya başlamış. Geçmişlerine sahip çıkmak için ilk çağrıları da şehirden göç edenlere. Göç edenlerle ilgili şehrin üçte biri gibi bir rakamdan bahsediliyor. Deprem sırasında Kahramanmaraş için yaptığı çalışmaları yakından takip ettiğim Nazlı Ceylan Balduk, durumu ve beklentileri çok net ifade ediyor:“Gidenler, yavaş yavaş şehrimize dönmeye, esnafımız dükkânlarını açmaya başladı. Bir hayat var Maraş’ta. Sonuçta bizler burada ekmek kazanıyoruz ve hayata dönmek için şehrimize sahip çıkmalıyız. Hepimiz bu şehre bir taş koymak zorundayız, çalışanlarımıza karşı da sorumluluğumuz var.”

Esnaf gidenleri bekliyor

Mahmut Toğrul

(Edeler Ocakbaşı)

2006’da kasap dükkânı, 2008’de 250 kişi kapasiteli restoran kurduk. Şu an iki işletmemiz de hizmet veremiyor. 70 kişilik ikinci şubemiz açık. Göç eden çok vatandaşımız var. Dolayısıyla biraz sakinlik söz konusu ve iş potansiyelimiz düşük. Hep birlikte el ele verip tekrardan toparlanacağız inşallah.

Cafer Nalçacı

(Çay, Börek, Tatlı)

Depremde işletmelerimiz ve imalathanemiz ufak hasarlar aldı. 6 Şubat sonrası tüm ürünlerimizi ihtiyacı olanlara dağıttık. 2 hafta kapalı kaldık. Doğalgazın gelmesiyle üretime başladık. Maraş’ta yaşayanların çoğu şehir dışına çıktı. Dönmelerini bekliyoruz. İşletmelere ciddi destek verilmezse ödeme planları olan birçok işyeri ciddi zorluklar yaşayabilir.

İzzet Uyunmaz

(Saraçhane Pidecisi)

Ben İzzet Usta; 40 yıldır yemek yapıyorum. Çarşı kültürünü yaşatan biriydim. Dükkânım depremde tamamen yıkıldı. Sadece dükkânım değil, Saraçhane çarşımız da yıkıldı. Çok büyük zarar gördük. Yetkililerden yardım talep ediyorum. Dükkânımı tekrar açmak istiyorum.

Alican Börekçi (Hacı Milcan Beslen Kebap Salonu)

Şu an 3’üncü kuşak iş başındayız. Depremde fiziksel hasar almadık, ama işletmemizin olduğu muhitte evler, iş yerleri yıkılmış ya da kullanılamaz halde. İlk günden beri açığız. 28 gün boyunca günlük ortalama 2 bin kişilik yemeği, kendi gücümüzle dağıttık. İşletmelerin birçoğu hasarlı ve çalışamaz durumda. Ayakta kalabilmeleri için destek gerekiyor.

Ali Çuhadar

(Küçük Ev Lokantası)

5 şubemiz var. Depremde 1 şubemizi kaybettik. Diğer işyerlerimizde herhangi bir hasar söz konusu değil. Depremin 2’nci gününden itibaren enkaz başında bekleyen vatandaş-larımıza yemek dağıttık. Maraşlı toprağını bırakmayacaktır. Personeli burada tutmak konusunda zorlanıyoruz.

Ahmet Nail Polat

(Enfes Premium ve Sarayaltı)

Kahramanmaraş çarşı merkezdeki işletmemiz ve tatlı üretim bandımız yıkıldı. Tekerek yolunda ve üniversite bölgesinde bulunan Sarayaltı işletmemizin biri tamamen yıkık diğeri de ağır hasarlı. İki işletmemiz açık, kısmi çalışıyoruz. Şehirden ayrılan nüfusun dönmesini bekliyoruz. Hayat ne kadar kısa sürede normale dönerse işletmeler o kadar hızlı toparlanacaktır.

Fehmi Büyükdereli

(Alfi Çörek)

Deprem, imalatımızda çok ciddi olmayan ama toparlamak zorunda kaldığımız hasar yarattı. Makinelerimizi kullanamadı-ğımızdan ürün tedarik edemiyoruz. Merkez şubemiz yeni açıldı, fakat önceki potansiyelimizin 10’da biri iş var. Vatandaşlarımızın bir an önce şehrine dönmesini bekliyoruz.

Remzi Ulaş

(Menekşe Paça, Çorba)

Şeref ve Hacı Ahmet Fidan ustalarımızı depremde kaybettik. 5 yıl üst üste Türkiye’nin en iyi çorbacısı ödülünü Kahraman-maraş’ımıza kazandırmıştık. Depremden 24 gün sonra hafif hasarlı olan dükkânımı açtım. Şehrimizi terk etmedik, çünkü biz bu şehirde doğduk, bu şehirde öleceğiz. Evimin önüne kurduğum çadırda ailemle kalıyorum. Kahramanmaraş bir gastronomi şehri.