'Etik' firmaların 'misyon'ları arasında yer almaya başladı

Türkiye Etik Değerler Merkezi, (TEDMER), Türk işgücünün iş etiğine yaklaşımı ve genelde etik değerlerde ve iş ahlâkında yaşanan yozlaşmaları tespit etmek amacıyla 1 - 14 Haziran 2002 tarihlerinde 12 ilde 1033 çalışanı sorguladı.
Sorgulanan 1033 çalışanın yüzde 64'ü, 'iş etiği / iş ahlakı'nın ne olduğunu ve bu kavramların neyi ifade ettiğini bildiklerini söyledi.
Bu araştırmanın ilginç sonuçlarını sayın okuyucularıma özetlemek istiyorum.
Bakınız çalışanların önemli buldukları ve işverenlerin yeterince uyguladıklarına inandıkları, 'iş etiği' ile ilgili değerler şunlar:

Çalma, hırsızlık, sahtekarlık, dolandırıcılık konularına uzak durmak.

Ödeme yükümlülüklerini zamanında yapmak.

Müşterilerine değer vermek.

Vergisini düzenli olarak ödemek.

Rüşvet, gayri resmi komisyon (bahşiş), uygunsuz hediye vermekten - almaktan kaçınmak.

Irk, renk, cinsiyet, yaş ve benzer konularda ayrımcılık yapmamak.

* * *
Bunlara karşı çalışanların işverenden dikkat etmesini, özen göstermesini bekledikleri etik değerler ise şunlar:

Çalışanlarına değer vermesi. l Çalışanlara müşterilere, tedarikçilere verilen sözleri ve taahhütleri tutması. l Çalışanlara, müşterilere, tedarikçilere veya halka doğruyu söylemesi. l Çevre ve güvenlik kurallarına / yasalarına uyması. l Kayıtların ve raporların doğruyu göstermesi, yasalara uygun olması. l Değişik fikirlere değer vermesi ve desteklemesi. l Gerekli bilgileri çalışanlardan, müşterilerden, tedarikçilerden veya halktan saklamaması.

* * *
İş etiğine sahip bir işyerinde işverenin ve yöneticilerin davranışları çalışanları büyük ölçüde etkilediği anlaşılmaktadır. Bu konuda bakınız çalışanlar neler söylüyor.

İş arkadaşlarım etik iş davranışları konusunda bize iyi örnek olmaktadır. l Yöneticilerim etik iş davranışları konusunda bize iyi örnek olmaktadır. l Firmamın / kurumumun, iş etiği konusuna ve işi doğru yapmaya verdiği önem burada çalışmaya devam etmemde önemli bir etkendir. l Firmamda / kurumumda çalışan insanların iş etiğine uymayan davranış biçimlerini herhangi bir olumsuz sonuç korkusu olmadan rapor ederim. l Eğer çalışanlar firmamızın / kurumumuzun iş etiği standartlarına uymayan davranışlarda bulunurlarsa yaptıklarının sonuçlarına katlanırlar. l Firmam / kurumum sadece karlı olanı değil doğru olanı yapar. l Yöneticilerim, eğer firmanın / kurumun değerlerine ve iş davranışlarına ters geliyorsa işleri ve diğer fırsatları geri çevireceklerdir. l Burada çalışanların gerçekten inandığı değerleri ve davranış standartları vardır.

* * *
Çalışanların iş etiğine sahip firmalar ile ilgili değerlemeleri ise şöyle:

Ürünleri aynı fiyatta olursa iş etiği olan bir firmanın ürünlerini satın almayı tercih ederim. l İş etiği olan kurumların ürünleri daha kalitelidir. l Maaşı aynı olursa iş etiği olan bir firmada çalışmayı tercih ederim. l Uluslararası şirketler iş etiği standartlarına ulusal şirketlere göre daha çok uyar. l Türkiye'de özel sektör, kamu sektöründen daha fazla iş etiğine sahiptir. l Devletle ilişki içinde olan bir kuruluşun kendi koyduğu iş ahlakı değerlerine uyması zordur. l İş etiği olan firmalar haksız rekabete uğrar. l Ürünleri yüzde 25 daha pahalı olsa bile iş etiği olan bir firmanın ürünlerini satın almayı tercih ederim. l Maaşı yüzde 25 daha az olsa bile iş etiği olan bir firmada çalışmayı tercih ederim. l Küçük ve orta ölçekli şirketler iş etiği standartlarına büyük ölçekli şirketlere göre daha çok uyar.

* * *
Acaba iş etiği konusunun bu ülkede yerleşmesi için neler yapılmalıdır?
Bu konuda işte çalışanlar önerilerini şöyle sıralıyor:

İş ahlakına uymayan / etik olmayan firmalar cezalandırılmalıdır. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için devletin yeniden yapılanması gerekmektedir. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için ekonomik iyileşme gerekmektedir. l İş etiğine sahip firmalara bu konuda teşvik edici ödüller verilmelidir. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için siyasi sistemin yeniden yapılanması gerekmektedir. l İş etiğine sahip olan firmalar, sivil toplum kuruluşları tarafından teşvik edilmelidir.

Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için üst düzey yöneticilerinin tutumlarının değişmesi gerekmektedir. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için şirketlerin kurumsallaşmasının tamamlanması gerekmektedir. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için tüketici ve kamuoyunun firmalar üzerinde baskısının artması gerekmektedir. l Türkiye'de iş etiğinin yerleşmesi için uluslararası firmaların ağırlığının artması gerekmektedir.

Merck Sharp & Dome ilaç firması "misyon"unu şöyle açıklıyor:
"Etkin, yenilikçi, güvenilir ve yüksek kaliteli ürünler keşfedip geliştirerek insanlığın hizmetine sunması, bilimsel ciddiyetiyle yalnızca kanıta dayalı bilgileri desteklemesi, etik çalışma ilkelerinden taviz vermemesi, sağlık kuruluşlarıyla kesintisiz iletişim ve işbirliği içinde olması, toplumun yaşam kalitesini ve sağlık konusundaki farkındalığını artırmayı hedeflemesi, Merck Sharp & Dome firmasının ayrıcalıklı çizgisini belirleyen misyonunu oluşturmaktadır."
* * *
Etik çalışmayı misyonu olarak belirleyen ilaç firması, Türkiye'de etik değerleri öne çıkarmaya çalışan Türkiye Etik Değerler Merkezi (TEDMER) Vakfı'nın kuruluşuna öncülük etmiş. Vakıf çalışmalarını da destekliyor.

Bundan dört yıl önce kurulan bir vakıf Türkiye'de etik değerlere önem verilmesi için çaba gösteriyor. Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabih Tansal'ın başında bulunduğu vakıf yılda bir defa etik zirvesi düzenliyor. Dünyada etik değerlere önem veren kuruluşları şemsiyesi altında toplayan ERC (Ethics Resaurce Centre) isimli kuruluşun Türkiye ayağı olan vakıf şirketler için etik uzmanı yetiştiriyor.
TEDBER'in amacı, tüm iş sektörleri ve meslekleriyle ilgili etik değerlerin araştırılması, değerlendirilmesi, etik standartlarının ve ilkelerinin belirlenmesi, yurt sathında duyurulması, eğitiminin yapılması, etik değerlerle ilgili her türlü bilimsel çalışmanın yapılması, uluslararası işbirliklerinin kurulması ve bu konularda her türlü şirket, oda, dernek, vakıf, birlik, meclis, enstitü, kurum, kuruluş ve eğitim ve araştırma kurumlarına hizmet verilmesi.
Bağımsız bir sivil toplum kuruluşu olan TEDMER toplumun tüm kesimlerinden destek alarak üniversite, özel sektör, devlet kurumları ve uluslararası etik merkezleri ile işbirliği halinde sürdürmeyi hedefliyor.
TEDMER etikle ilgili her türlü konuda Türk insanına hizmet vermeye, bilgilendirmeye ve bilinçlendirmeye çalışıyor.



BUSINESS


Akbank'ta zorlu bir kaptan, Türk filmi izlerken ağlayacak kadar da duygusal
Kumbaramı geri istiyorum
Eşi de, işi de Ortadoğu'dan
Yaşar'da aktif yönetim kızlara Selim Yaşar 'Aile Meclisi'ne
Bursa'nın kestanesi okka çeker beş tanesi
Gayrimenkul ve iştirak hissesi satışındaki istisna yıl sonunda bitiyor
'Noel Anne' Genel Müdür, Emirates'i yükseklere uçurdu
5.5 milyon kapı çaldı, satışlar patladı Fransız ortak hayrete düştü
Marka gözlüğe 15 milyon dolar
Bütün markalar 'dünya markası' olmak istiyor 'farklılık' unutuluyor
Çalışanlara göre işyerlerinin sadece yüzde 24.8'i 'iş etiği'ne özen gösteriyor
Halk, adam yerine koymayanı affetmez
'Koca bulmaya gidiyorsun' diye ABD vizesi vermediler, Meksika'da emlak kraliçesi oldu
İpekyolu kervansaraylarının yerine dört modern otel yapacak
İki yıl bankacılık yapamayacak Belki bir telefon, bir ofis...
İnternetten 51 ülkeye çiçek gönderiyor
Guccı mi okumak istersiniz, euro'nun yeni patronunu mu?