Böbrek ve idrar yolu taşı nasıl tedavi edilir?

Dayanılması güç ağrılar ile birlikte gelen böbrek ve üriner sistem yani idrar yolu taşlarının her yaş grubunda görülebileceğini belirten Ürolog Temuçin Şenkul, taş oluşumu ile ilgili olarak beslenmeye dikkat çekti.

Böbrek Taşlarının Oluşumun Ardında Yatan Nedenler Nelerdir?

Böbrek ve idrar yolu taşları tek bir nedene bağlı olarak oluşmaz. Oluşumlarının ardında genetik faktörler, inatçı idrar yolu enfeksiyonları, cinsiyet, iklim koşulları, metabolizma hastalıklarına kadar pek çok neden yatabilir. Erkeklerde taş görülme sıklığının kadınlara göre daha fazla olduğu biliniyor. Örneğin sıcak iklimlerde yaşayanlarda, taş görülme oranı daha yüksektir. Beslenmeye baktığımızda ise, karbonhidrat ve protein yönünden zengin diyetler taş oluşumunu tetikler. Su tüketimi az olanların, idrar yolu taşları ile sorun yaşama olasılığı daha yüksektir.

Taşlar, böbrekler ile idrarın atıldığı son nokta arasında bir yerde oluşabilir. Hastalar genellikle, vücudun iki tarafı ile kasıkta şiddetli ağrı, bulantı, kusma, idrar yaparken zorlanma ve idrarda kanama şikayetleri ile gelir. Tanı ultrason ve böbrek filmi çekilerek konulur.

Taşların %85 gibi büyük bir kısmı kalsiyum içeren taşlardır. Bunun dışında küçük bir yüzde de ise, enfeksiyon, sistin ve ürik asit taşları bulunur.

Böbrek Taşı Tedavileri

Hastanın durumuna ve oluşan taşa göre tedavi seçenekleri belirlenir. Bazı hastalarda taş kendiliğinden düşecek kadar küçüktür. Kimi durumlarda ise acil cerrahi müdahale gerekebilir. 4 mm altında kalan taşların ilaç tedavisi ile düşürülmesi hedeflenir. Öncelikle bu hastalara, taşların kendiliğinden düşmesini sağlamak için günlük 2 litre su içmeleri önerilir. Daha büyük olanlarda ise alternatif yöntemler uygulanır.

Bunlardan ilki taş kırmadır. Vücuda dışarıdan verilen şok dalgaları ile, mevcut taşların kırılıp küçültülmesi yöntemidir. Amaç, taşları vücudun atabileceği boyutlara getirmektir. Diğer bir yöntem ise halk arasında kapalı ameliyat olarak bilinen yöntemdir. Hastanın sırtından açılan küçük bir delik ile, endoskopik aletler kullanılarak taşlar kırılır ve temizlenir. Alınamayacak kadar küçük taşların ise zamanla düşmesi beklenir.

Geçmişte böbrek ve idrar yolu taşları için açık ameliyatlar yapılmaktaydı. Bu yöntem hastalar için, bugün kullanılan sistemlere göre daha ağrı verici olmaktaydı. Şimdilerde açık ameliyatlar ancak, börek boşluklarının tamamının taş ile dolu olması durumunda tercih ediliyor. Tedavinin ardından hastalara bol sıvı özellikle su tüketmeleri ve kontrollerini aksatmamaları önerilir. İdrar yolu taşlarının tekrarlayabileceği unutulmamalıdır.