Çocukla iletişimde Iceberg Teorisi

Çocuğunuz eve bu cümlelerle geliyor mu?

-Ali’yi dövcem.
-Ayşe’den nefret ediyorum.
-Öğretmenimi sevmiyorum.
-Bir daha okula gitmeyeceğim.

Peki biz bu tepkiler karşısında ne yapıyoruz?

Pek çoğumuzun verdiği ilk cevap, “durumu anlamak ve çözüm üretmeye çalışmak” oluyor.

Peki gerçekten amacımız ne? Sorunu hemen oracıkta çözmek mi istiyoruz? Yoksa çocuğumuza, duygularını anlayıp, sorunu çözmeleri konusunda destek olmak gibi bir şansımız olabilir mi?

Böyle bir durumda, “Çocuk büyütürken resmin bütününe mi yoksa küçük bir parçasına mı bakmayı tercih ediyoruz?” sorusu belki de sorulması faydalı olacak ilk soru. Çünkü şayet çocuk büyütürken karşılaşılan anlık sorunları çözmek yerine onlara davranış kazandırmayı amaçlıyorsak bir takım yaklaşımlar hakkında farkındalık edinmek bize kolaylık sağlayacaktır.

Renkli Akademi’nin “Ebeveyn Ehliyeti” adı ile Türkiye’ye tanıttığı Avusturyalı Ebeveyn Eğitim Derneği Elternwerkstatt’ın geliştirdiği Ebeveyn Eğitimi’nde bu konuyla ilgili olarak Iceberg Teorisi adında bir yaklaşım mevcut.

Çocukların tepkileri,büyük çoğunluklaicebergin altında yatan daha derin bir sebepten kaynaklanan ve icebergin suyun yüzündeki kısmında görülen bir takım yüzeysel tepkilerdir. Yani sıklıkla çocuklarda görülen öfke, hayalkırıklığı, mutsuzluk gibi duyguların altında bambaşka duygu ve durumlar bulunuyor olabilir.

Örnek vermek gerekirse, çocuğunuz “Ali’yi dövmek istiyorum” diyerek eve geldi. Siz ise öfkeli olduğunu görüyorsunuz. Fakat bu tepkinin icebergin görünen yüzü olduğunu düşünüp onun kendisini anlayabilmesi için belli bir yol izlerseniz sonunda çocuğunuzun belki de öfkeli değil, hayal kırıklığına uğramış olduğunu görebilirsiniz.

Olayın şöyle geliştiğini düşünelim. Çocuğunuz resim dersinde yanlışlıkla çarparak Ali’nin resmini üzerine su dökmüş ve resmi bozmuştur. Ali’den özür dilemesine rağmen barışamamış ve bu duruma çok sinirlenen Ali de ona tepki olarak çocuğunuzun fırçasını kırmıştır. Ve çocuğunuz Ali’ye sinirlenmiştir ve bu tepki öfkeli olduğunu düşünmenize sebep olmuştur. Fakat işin aslı çocuğunuzun, Ali’nin resmin üzerine su döktüğü için kendini suçlu hissetmesi ve Ali’nin özrünü kabul etmemiş olmasından dolayı üzgün olmasıdır.
Eğer icebergin altına inmeden sadece görünen tepkiye göre hareket ederseniz, çocuğunuzun duygusunu fark etmesi ve bununla baş etmesi için gerekli fırsatı yakalama şansı bulamayabilirsiniz.

Çocuğunuzla beraber, sorunun kaynağını bulduğunuzda, onun esas duygusunu anlamasının ardından, kendi hazır çözümler sunmak yerine, daha etkili olacak şekilde kendi çözümünü kendisi bulması için destek verebilirsiniz. Renkli Akademi’nin Ebeveyn EhliyetiEğitimi’nde çocuklarınızın kendi çözümlerini bulmaları konusunda uygulayabileceğiniz pek çok destekleyici yöntem bulunuyor.

Eğitimin tamamı 18 saat ve Ebeveynlerin 0-23 yaş çocukları ile iletişimde kullanabilecekleri bu ve benzeri pek çok yöntemin yanı sıra farkındalık kazandırıyor.

Konu ile ilgili olarak Facebook Renkli Akademi sayfasını takip edebilir veya 0 546 9636813 numaralı telefondan detaylı bilgi alabilirsiniz.

Gülce Erhan