'Senin iyiliğin için' manipülasyonu

Sizin çevrenizde de tartışma anlarında ya da en ufak fikir ayrılığında kendisini “ilişkinin iyiliği için” ya da “sizin iyiliğiniz için” olduğunu söyleyerek savunanlar var mı? Hatta bu kişiler öyle güzel savunma yaparlar ki ikna olursunuz. Manipülasyonun “sözde iyilik” adı altındaki bu halini fark etmekse uzun zaman alabilir. Bazı iyilik etiketiyle yapılan davranışlar da kişinin öz saygısını etkiler ve kendisini negatif hissettirir. İşte bu davranışların bazılarını bu yazımda sizler için kaleme aldım.

- Eksik ya da hatalı gördüğü yanlarınızı toplum içinde eleştirerek 'düzeltmeye' çalışır

Bu, itiraz ettiğinizde çoğunlukla ilk paragrafta sözünü ettiğim şekilde “Ama ben ilişkimizin iyiliği için söylemiştim” hatta “Senin iyiliğin için öyle demiştim” tarzında cevaplar alınan bir davranış şeklidir. Bazı kişiler, toplum içindeyken bir başkasının daha düşük frekansta kalmasından beslenir, başkasının açığını söyleyerek kendisini tam hisseder. Düşüncesi ya da uyarısı doğru dahi olsa size karşı toplum içindeki bu davranışı küçültücüdür.

- Rekabet haline sokmaya çalışır

Başkalarıyla kıyaslanarak, diğerlerinden daha aşağıda görülerek motive olma durumu çok mümkün değildir. “Beni onunla kıyaslama; o başka, ben başkayım” dediğinizde de yine benzer şekilde “Senin daha iyi şeyler yapman için söylüyorum” ya da “Sen o kişiden daha iyisini yapabilirsin” gibi cümleler duyabilirsiniz. Bu söylemler, sanki sizi motive ediyormuş gibi görünen bir yaklaşımla dile getirilse de aslında tam tersi bir etkiyle kendinizi yetersiz hissetmenize neden olabilir.

- Sınırlarınızı yok sayar

Sizin yerinize düşünür. Sanki siz yokmuşsunuz gibi sizin adınıza kararlar alır. Sadece sizi ilgilendiren konularda tercihlerde bulunur. Tüm bunları yaparken de “Senin için iyi olur diye düşündüm”, “Sen seversin diye düşündüm” ya da “Sen daha önce buna benzer bir şeyler söylemiştin, ben de ona istinaden yaptım” gibi sözler sarf eder. Bu noktada aklıma hep şu söz geliyor: Deve kuşuna uç demişler, ben deveyim demiş, o zaman koş demişler, ben kuşum demiş. Sayısız sohbette bunu arzu etmediğinizi net bir şekilde söylemenize rağmen yine de bu kişi, sizi yok sayarak, sınırlarınızı ihlal ederek, sizin iyiliğiniz adı altında kendi menfaatine uygun gördüğünü yapar.

- Etiketler

Bulunduğunuz ortamlarda, size hiç söz hakkı vermeden ve sizin yerinize “O bu yemeği sevmez”, “O oraya asla gitmez”, “O çok üşür”, “O çok sinirlenir” gibi cümlelerle sizi etiketleyerek, bu sözleri sözde sizi çok iyi tanıdığı için, nasıl davranacağınızı bildiği için söylediğini öne sürerek hakkınızda hüküm verir. Hatta kendini haklı çıkarmak için geçmiş davranışlarınızdan bir kolaj yaparak önünüze koyar. “O zaman böyle davranmıştın, ben de yine aynısını yaparsın diye düşündüm” der. Sanki sizin davranışlarınızı değiştirme, yenisini seçme iradeniz, hatta hakkınız yokmuş gibi davranır. Her ne kadar gerçekten iyiliğiniz için yapılmış gibi dursa da ya da sözlerinde haklıymış gibi görünse de bunlar manipülatif davranışlardır.

Üstelik çoğunlukla çevremizdeki en yakınlarımız bizlere karşı bu davranışları sergiliyor olabilir. Bir kişilerin gerçekten iyiliğinizi isteyip istemediklerini anlamak isterseniz, size sundukları seçeneklerin sonuçlarından kimin daha kârlı çıktığına bakmanız yeterlidir. Ayrıca sürekli eleştirmek, kırmak, kıyaslamak yerine; sizi seven, iyiliğinizi isteyen kişinin yeri geldiğinde sizi övmeyi ve takdir etmeyi de bilmesi gerekir. Şunu unutmamakta fayda var, dost acı söylemez! Dost, kötü bir konuyu bile sizin de uygun bulacağınız şekilde, tatlılıkla söyler.

Her gününüzün iyiliklere açılmasını dilerim.

Sevgi Keleş

Kişisel Gelişim Dersleri Eğitmeni - Yazar