Rüyalar kişiliği ele veriyor

Hepimiz, her gece değişik dünyalarda uzun gezintilere çıkıyoruz. Elbette büyük bölümünü anımsamıyoruz ama yüzyıllardır bu rüyaların sırlarını çözmek için uğraş veriyoruz... Bilim adamları, psikologlar, psikiyatrlar, nörologlar rüyanın sırlarını çözmek için yüzlerce araştırma yaptılar, yapıyorlar da...Hayatımızın yaklaşık üçte biri uykuda geçiyor. 60 sene yaşayan biri 20 yıl uyuyor, bu sürenin de 5 yılı rüyada geçiyor. Rüyaları bilimsel olarak ilk değerlendiren psikiyatr Freudun, "Bütün rüyalar, gizli kalmış uçsuz bucaksız arzuları simgeler. Ve her rüyanın ardında cinsel sebepler gizlidir" sözleri dikkat çekiyor... Korkudan kocaman olan gözlerini kapıya çevirdi... Birisi kapısını zorluyor, açmaya çalışıyordu. Evde tek başınaydı ve yardım isteyecek kimse yoktu. Yine de kendini zorladı ve belki duyan olur umuduyla çığlık attı. Gözlerini açtığında hâlâ kendinde değildi. Oda boş, kapı ise kapalıydı. Yavaş yavaş kendine geldiğinde anladı gördüklerinin rüya olduğunu... Bilinçaltı ortaya çıkıyor! Peki günümüz uzmanları rüyalara nasıl yaklaşıyor? Çapa Tıp Fakültesi Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sedat Özkan sorularımızı yanıtladı... Rüya nedir? Merkezi sinir sistemi ve biyolojik yapısı gelişmiş insanda yaşanan hem nörofizyolojik hem de psikolojik bir olgudur. Uykunun belli bir dönemindeki algısal yaşantı olarak da tanımlanabilir. Rüya bir sağlık işaretidir ve tüm insanlar mutlaka rüya görür. Freud rüyaya nasıl yaklaşıyor? İnsan kişiliğinin gelişiminde alt (yemek, içmek, sevişmek gibi içgüdüler) ve üstbenliğin (sosyal yaşam, toplumsal değerler, sorumluluklar) çatışması söz konusudur. İçgüdüler kendini ifade etmek isterken, üst benlik onları bastırır ya da dengelemeye çalışır. Freuda göre bastırılan duygular bilinçaltına itilir. Bu duygular, üstbenlik baskısının kalktığı uyku sırasında ortaya çıkar. Bu, rüyadır... Rüya geleceği söylemez Rüya geleceğin habercisi olabilir mi? Rüyalar, kişinin iç yaşantısı, duyguları, bilinçaltına ilişkin ipuçları verir. Ama o kişi ya da toplumun geleceğine ilişkin ipucu veremez. Bunu yapmaya çalışmak şarlatanlıktır. Ruhsal rahatsızlıkların tespit ve tedavisinde kullanılabilir mi? Rüyalar bastırılmış duygular hakkında hekim ve terapistlere ipuçları verir. Rüyalar özellikle geçmişteki örseleyici yaşantıların etken olduğu rahatsızlıklar, travma sonrası streste (deprem, yakınların kaybı, kaza, tecavüz) tanı ve tedavide yardımcı bir yöntem olarak kullanılabilir. Rüya, başlı başına tedavi edicidir. Psikiyatr Carl Gustav Jung, rüyalara nasıl yaklaşıyor? Junga göre, on binlerce senelik evrimimizden gelen, insana özel kolektif bilinçaltı var. Bu, rüyalara yansıyarak semboller oluşturmuş. Atalarımızın yaşadıklarını hissedip rüyamızda mı görüyoruz? Hiç yılan görmemiş biri rüyasında yılan görünce korkar. Jung bunun geçmişteki korkudan kaynaklandığını söylüyor. Yüz bin sene önceki insanın yaşadığı korku, zaaf, özlem ve içgüdüler varlığını sürdürüyor. Bebeklerin rüya görmesi bu teoriye bağlanabilir mi? Bizim bir sözel, bir de görsel dilimiz var. Bebek sözel dünyası gelişmediği halde rüya görür. İlk insanların gördüğü rüyalarla, bebeklerin rüyaları arasında benzerlik, bağlantı var. Bugün Freud ve Jungun sembollerine göre rüyaları açıklamak mümkün mü? Her ikisi de teorilerinde, sosyoloji ve toplumsal faktörlere yeterince yer vermemiş. Bugün milyonlarca dış uyaran var. Televizyon da rüyaları etkileyebilir. Onun için açıklayamayız. 1 gecede 7 rüya Rüya ile ilgili nörologların yaklaşımı konusundaki sorularımızı da Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Uyku Bozuklukları Birimi sorumlusu Prof. Dr. Hakan Kaynak yanıtladı: Rüyayı uykumuzun hangi evresinde görürüz? Yapılan araştırmalar, uykunun sakin uyanıklık, 4 evreden oluşan NonREM ve REM dönemlerinden oluştuğunu ortaya çıkardı. Rüya dönemi de denilen REMde hızlı göz küresi hareketleri oluşur. Rüyaların yüzde 80 - 90ı da bu dönemde görülüyor. Bir gecede ne kadar rüya görürüz? Gece boyunca uykuda 5 ila 7 kez rüya görürüz. 8 saatlik bir uykuda yaklaşık 2 saatimiz rüyayla geçer. REM döneminde uyandırılan kişilerin, rüyalarının yüzde 80ini anlatabildiği görüldü. Derin yavaş uykuda uyandırılanların ise yüzde 17sinin rüya gördüğü belirlendi. Rüyalarımızı neden hatırlamayız? Hatırlamak için rüyada uyanmak gerekli. Uyanmadan, başka bir uyku evresine geçildiğinde görülen rüyalar hatırlanmaz. Rüyaları hatırlamak iyi uyku belirtisi mi? Aksine, REM döneminde sık uyanmanın ve kötü kalitede bir uykunun belirtisi. Semboller ve anlamları Psikiyatr Sigmund Freud ile öğrencisi Carl Gustav Junga göre rüyalarda görülen semboller ve anlamları şöyle... Ağaç: Sabit fikirlilik. Ağaç gövdesi erkeği, dalları kadını simgelerAt: At cinsel istek, ata binmek karşı cinse dokunma isteğiBöcek: Bilinçaltı cinsel istekÇanta: Güzelse ruhsal rahatlık ve cinsel doyumÇiçek: Bekaret, bekaretle ilgili problemlerDağ: Korunma, rahatlama arzusuDiş: Kadın görüyorsa çocuk arzusu. Dişler dökülüyorsa bilinçaltı kendini cezalandırmaDüşmek: Moral bozukluğuEski sevgili: Eskiye özlemEv: Korunma isteği, sıcaklıkHava: Havanın durumu ruh halini yansıtırHırsız: KorkuKuş: Erkek cinselliğiManzara: Sevilen kişinin özlemiMezar: Geçmişe duyulan özlemOtomobil: Cinsel istek, otomobil duruyor veya benzini bitmişse cinsel isteksizlikÖlmek: Başkalarına karşı suçluluk duygusuPara: Her konuda güçlülükSeyahat: Kendi ayakları üzerinde durma isteğiSınav: Eski günlerin özlemiSilah: KızgınlıkSu: Kişinin geriye dönme isteği, annesinin yanında güvende olma istemiŞeytan: Kadın için cinsel istekTren: Aile temsiliTuvalet: Cinselliği çirkin bulma...Uçmak: Gençler görüyorsa cinsel istekYılan: Cinsel yaşamda mutsuzluk FREUD Ağaç: Kökler bilinçaltını, gövde şuuru anlatırAt: Beyaz at pozitif enerji, siyah at gücün tükenmesiBöcek: Uçuşuyorsa, karmaşık düşüncelerÇanta: Çantayı kaybediyorsanız kişiliğinizle ilgili soru işaretleriÇiçek: Ruh, erdem, güzellikDağ: ProblemDiş: Gençliği ve gücü kaybetme korkusuDüşmek: KararsızlıkEski sevgili: Bir parçanın geçmişte kalmasıEv: Kendini aramaHava: Elde ettiklerinden memnun olmamaHırsız: Gizli kalmış yönleri ortaya çıkarma arzusuKuş: Büyük ideallerManzara: İç dünyamızMezar: İçindeki duyguların ölmesiMücevher: Ruh zenginliğiOtomobil: Güzelse kendine güven; frenle ilgili sorun otokontrol, motorla ilgili sorun enerji dolu bir yaşamÖlmek: Hayattaki değişiklikPara: Kendine güvensizlikSınav: Hayata atılma korkusuSilah: Kadın görüyorsa cesareti, çocuk görüyorsa büyümeyi temsil ediyorSu: Kadınlara özgü yaşam ve aşkŞeytan: İyi ve kötünün içimizdeki savaşıTren: Psikolojik değişimTuvalet: Heyecan, yapılması gereken işlerUçak: Duygusal ilişki özlemiUçmak: Ruhsal yönden rahatlama isteğiYılan: Tehlike JUNG Astrolog Rezzan Kiraz rüyaları mistik yaklaşımla nasıl açıklıyor?En çok hangi burçtan olanlar rüyalarını anımsar?Gerçekleşen rüyalar var mı?En çok görülen sınav, uçma, çıplaklık gibi 6 rüyanın yorumuRüyalarınızı doğru yorumlayabilmek için ne yapmanız gerekir?Güzel rüya görmenin ipuçları... YARIN