Tedaviye karar verme süreci

İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıkan ‘Tüp Bebeği Beklerken’ isimli kitabın yazarı Gonca Şensözen, tüp bebek tedavisinde yaşanan psikolojik sürece kadının, erkeğin ve çiftin gözünden bakıyor. Ve bu sürecin daha sağlıklı yaşanabilmesi için ipuçları sunuyor.

Tüp bebek tedavisine ne zaman başlanmalı?

Eğer kadının yaşı 35’ten gençse ve çift bir yıldır çocuk yapmayı denediği halde gebelik gerçekleşmemişse, hekime başvurulmalı. 35 yaşın üzerindeki kadınlarda bu süre, altı ay.

Peki tedavinin zamanlaması nasıl planlanmalı?

Tarihsel zamanlamanın yanı sıra kadının psikolojik zamanlaması da önemli. Kadın, varolan durumu, yani doğal yolla çocuk sahibi olmanın güçlüğünü ve tedavinin gerekliliğini henüz kabullenememişse kafa karışıklığı yaşayabilir. Bu şartlarda kadın, tedaviye adapte olamıyor ve bu durum, sürecin gidişatını olumsuz etkileyebiliyor.

Neler yaşıyor çift, kısırlıkla ilgili ilk haberi aldığı zaman?

İlk yaşanan tepki, şok oluyor ve bununla birlikte inkar geliyor. Çünkü çocukluğumuzdan beri bize söylenen şeyler; okulumuzu bitirmek, evlenmek ve çocuk sahibi olmak. Bu saptamada bir yanlışlık olup olmadığını anlamak için başka doktorlara da gidiyorlar. Doğal yolla çocuk sahibi olamama fikrini kabullenmek bu işin en zor kısımlarından biri.

Bu durum karşısında kadın ve erkek nasıl bir duruş sergiliyor?

Elbette çiftten çifte değişse de genel olarak şunu söyleyebiliriz: Erkekler de kadınlar gibi şok ve inkar dönemi geçiriyor. Burada kadınlardan farklı olarak erkekler duygularını ortaya koymak yerine kendi içlerine dönmeyi tercih ediyor. Kadınlar bu durumu arkadaşları ya da aileleriyle konuşma eğiliminde olurken, erkekler konudan daha az bahsediyor.

Kısırlıkla mücadele sırasında çiftlerin iletişimlerinde aksamalar oluyor mu?

Şöyle bir tablodan bahsetmek mümkün: Eşler, kısırlık sorununa yönelik kendi içlerinde hissettikleri olumsuz duygulardan birbirlerini korumak adına, iletişimlerini azaltma yoluna gidebiliyor. Ama maalesef iletişim kesilince destek alışverişi ve sorun çözme imkanı da azalıyor.

Peki cinsel yaşam nasıl etkileniyor?

Kısırlık, cinsel hayat üzerinde olumsuz etkiye sahip. Gebelik gerçekleşmedikçe, başarısızlık hissi gelişiyor. Ayrıca hamile kalmak amacıyla yapılan seks, ayın belli günlerine sıkıştırıldığından, seks yaşamı spontanlığını kaybediyor. Mekanik ve tutkusuz bir hale dönüşüyor.

KISIRLIK ORANLARI

Yaş * Kısırlık yüzdesi

15-30 * 10

30-34 * 14

35-39 * 25

40-45 * 35

Tedavinin psikolojik boyutuna hazırlanmak için çifte neler tavsiye edersiniz?

*Çift, bir sorunu ve tedaviyi ne kadar çabuk kabullenirse, çatışmalar az olur.

*Güven duydukları doktor ya da hastaneyi seçsinler.

*TEDAVİYE dair bilgi sahibi olsunlar.

*HAYATIN yükünü sabitleyip değişiklikleri ertelemek yerinde olur.

*AİLEDE, arkadaşlar arasındaki stresli durumlardan uzak durmakta fayda var.

*Tedaviye başlamadan önce bedene iyi bakılmalı. Yoga, yürüyüş seçilebilir.

*Yaşanan durumu eşlerden birinin değil, çiftin sorunu olarak görmek, tedavi boyunca ekip olarak hareket etmek gerekir.

*Doktorun cinsel perhiz uyguladığı dönemler dışında seks hayatını aktif tutmak, çiftin birbirine olan yakınlığını korur ve tedaviyi destekler.

*Tüp bebek tedavisi gündeme gelmeden önce çift neleri paylaşırdı, nasıl vakit geçirirdi, nelerden zevk alırdı? Bunları hatırlamak ve yaşanan her anı bebeğe yönelik konulardan ibaret kılmamak önemli.

*Belli bir düzeyde kaygı, duymanın normal hatta gerekli olduğunu unutmamak!

*Düşünce ve duygularla yüzleşmek adına arkadaşlardan, aileden ve eşten ayrı kalabilecek vakitler yaratabilmek önemli.

*Akla takılan soruların listesini yapmak ve kulaktan dolma bilgilere güvenmemek gerekir.