4 liderli zirve önerisi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya ile Ukrayna barışı için yürüttüğü mekik diplomasisini Kiev ziyaretiyle sürdürürken, Kremlin, 2 Haziran’da Rus heyetinin yeni bir müzakere turu için İstanbul’da olacağını açıkladı. Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde, ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin bir araya gelmesiyle, İstanbul’daki görüşmelerin taçlandırılabileceğini söyledi. 

Moskova’dan sonra, önceki gün Polonya üzerinden trenle Ukrayna’ya geçen ve Devlet Başkanı Zelenskiy tarafından kabul edilen Fidan, Kiev’de Anma Duvarı’na çiçek bıraktı, Ukraynalı mevkidaşı Andriy Sibiha’nın yanı sıra Savunma Bakanı Rüstem Umerov ve Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ile de ayrı ayrı bir araya geldi. Bakan Fidan, Sibiha ile ortak basın toplantısında özetle şunları söyledi: 

■ Rusya 2 Haziran için hazır: “Ya bu savaşın devamına göz yumacağız ya da bu sene içinde kalıcı bir barışa ulaşacağız. Türkiye açısından diyalog yoluyla adil, kalıcı bir barışa ivedilikle ulaşılması ve savaşın sona erdirilmesi tek yoldur. Savaşın başından itibaren Cumhurbaşkanımızın yoğun çaba içinde olduğunu hep beraber gördük. İstanbul’da 16 Mayıs’ta gerçekleştirilen görüşmeler diplomatik çözüm arayışlarına yeni bir boyut kazandırdı… İstanbul’da yakalanan ivmenin sürmesini istiyoruz. Farklı görüşleri ve imkanları olan aktörlerin devreye girmesiyle taraflar arasındaki uzlaşma zemininin güçleneceğine inanıyoruz.” 

■ Görüşmelerin taçlandırılması: “Sayın Erdoğan’ın ev sahipliğinde, Sayın Trump’ın, Sayın Putin ve Sayın Zelenskiy’nin, 4 liderin bir araya gelmesiyle İstanbul’da birincisi, ikincisi yapılan görüşmelerin aslında taçlanması mümkün olabilir diye değerlendiriyoruz... Türkiye iki tarafla olan iyi ilişkisini kullanarak barış perspektifini ilerletme, hayata geçirme noktasında elinden geleni yapıyor. Elimizdeki bu ilişki yeteneğini savaşa sonlandırma yönünde ilerletmeye çalışıyoruz.”

‘Trump’ın katılımından mutlu oluruz’

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiha da, 2 Haziran’da İstanbul’da görüşme yapılması önerisiyle ilgili soru üzerine, şunları ifade etti: 

“Ukrayna ABD’nin ateşkes teklifine hemen karşılık verdi. Şu anda top Rusya’da. Bu kararı Rusya vermelidir. Koşulsuz ateşkes, bize geniş çaplı müzakereler ve kapsamlı bir barış için imkan oluşturacaktır... Onlardan net bir ‘Evet’ duymalıyız. Görüşmelerin devamını, savaşın bu yıl bitmesini istiyoruz. 30, 50 veya 100 günlük, kaç gün olursa ateşkes sağlanmasını istiyoruz. Ukrayna, doğrudan Rusya ile de sürekli bunu konuşmak istiyor. Bunu Rusya’ya da ifade ettik. Bu görüşmeler sırasında Türk dostlarımız da bulunuyordu...

Özellikle İstanbul’da heyetler arasındaki görüşmede ulaşılan anlaşmalardan birincisi esir takası, ikincisi ateşkes parametrelerine ilişkin görüş alışverişi ve üçüncüsü ise liderler zirvesi için yer, zaman ve şartlar konusunda heyetlerin hazırlık yapmasıydı. Burada elbette Zelenskiy ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki görüşmeden bahsediyoruz. Bu daha geniş bir çerçevede Trump’ın katılımıyla da olmasından biz de mutlu oluruz.” 

Zelenskiy: Rusya, çağrıları görmezden geliyor’

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Rusya dünyanın ateşkes çağrılarını görmezden gelmeye devam ediyor ve saldırılarını sürdürüyor. Üstelik ‘bin kişiye bin kişi’ takasının hemen ardından hazırlayacaklarını vaadettikleri sözde mutabakat metnini bir haftadan uzun süredir teslim etmedi. Ne Ukrayna ne de Türkiye bu konuda herhangi bir belge almış değil. Bir toplantının anlamlı olması için gündeminin net olması ve müzakerelerin iyi hazırlanması gerekir. Maalesef Rusya, bir sonraki muhtemel toplantının sonuçsuz kalması için elinden geleni yapıyor” dedi. Adil ve kalıcı bir barış sağlama çabalarını destekledikleri için Türkiye ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a teşekkür ettiğini belirten Zelenskiy, “Özellikle, bin vatandaşımızın Rus esaretinden kurtarılmasını mümkün kılan toplantının düzenlenmesinde verdikleri destek için minnettarız” diye konuştu. Öte yandan ABD Başkanı Trump’ın özel temsilcisi Kit Kellog, Ukraynalı temsilcileri, 2 Haziran’da İstanbul’da yapılacak müzakerelere katılmama yönünde açıklamalar yapmamaları konusunda uyardı.

Erdoğan Zelenskiy ile telefonda görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamada, Türkiye ile Ukrayna arasındaki ikili ilişkiler, bölgesel ve küresel gelişmeler ele alındı. Erdoğan, Ukrayna ile Rusya arasında kalıcı barışın sağlanması için gayret göstermeye devam edeceğini, İstanbul’da başlayan görüşmelerin devamından yana olduğunu ve esir değişiminin gerçekleştirilmiş olmasının memnuniyet verdiğini ifade etti. İstanbul’da yapılması planlanan ikinci tur görüşmelerde olası ateşkesin barışa giden yolun taşlarını döşeyeceğini vurgulayan Erdoğan, liderler düzeyinde de görüşmeler yapılmasının gerektiğine inandığını kaydetti. Zelenskiy de görüşmeye ilişkin, “Erdoğan ile iyi ve son derece kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdim. Kendisine ve tüm Türkiye’ye, devletimizin toprak bütünlüğü ve egemenliğine verdikleri ilkesel destek için şahsen teşekkür ettim”
dedi. ● AA