İsrail’de domuz yasağı laiklik kavgası çıkardı

Altmış yılı aşkın tarihi boyunca devlet ve din işlerinin ayrılması konusunda dönem dönem şiddetli tartışmalara sahne olan İsrail’de şimdi de domuz üretim çiftlikleri üzerinden laiklik sorgulanıyor. Yahudi inancına göre yenmesi günah kabul edilen domuz etini üreten çiftliklerin Hıristiyan Arapların yoğun olarak yaşadığı ülkenin kuzeyinden güneyine taşınmasını öngören bir yasa tasarısı ülkede dini kuralların kanunlaşması ile ilgili tartışmaları alevlendirdi. Çiftliklerin güneye taşınmasının üretimi büyük ölçüde düşüreceği söyleniyor.

Komisyon başkanı ultra-Ortodoks
İsrail topraklarında domuz üretimini yasaklayan düzenlemede kasten bırakılmış yasal bir boşluk sayesinde domuz çiftliklerini işleten Hıristiyanlar ‘çiftliklerdeki hijyen sorunları’ sebep gösterilerek yerel ekonomiye darbe vurulacağından korkuyor. Üstelik yasayı değiştirmek için hazırlık çalışmalarını yürüten komisyonun başındaki ultra Ortodoks Yahudilerin partisi Shas’tan milletvekili Eli Yishai’ni olması şüpheleri artırıyor. Shas Partisi düzenli olarak İsrail’de domuz üretiminin tamamen yasaklanması için gösteriler düzenliyor.

Mısır da aynı yöntemi uygulamıştı
ABD merkezli haber sitesi Slate’in konuyu araştırmak için İsrail’e giden muhabiri, üç yıl önce benzer bir uygulamanın Mısır’da da yapıldığını hatırlattı. Devrik lider Hüsnü Mübarek döneminde patlak veren ‘domuz gribi’ nedeniyle 300 bine yakın domuz somut kanıtlar olmadan imha edilmişti. Mısır nüfusunun yüzde 10’unu oluşturan Kıpti Hıristiyanlığa mensup çiftçiler ekonomik açıdan ağır bir darbe alırken Kahire yönetiminin kararı ‘yobaz bir saldırı’ olarak nitelendirilmişti. İsrail demokrasisi Başbakan Binyamin Netanyahu’nun aşırı sağ partilerle koalisyonu nedeniyle kriz üzerine kriz yaşarken Hıristiyan toplumu yeni yasanın domuz üretimini tümden yasaklayacağından endişelenerek ‘mevcut çiftliklerde denetimler artırılsın’ önerisini getiriyor.