Klonlamaya 30 gün kaldı

Klonlamaya 30 gün kaldı
İnsan kopyalama hareketinin öncüleri Profesör Zavos ve Doktor Antinori ilk deneyi bir Akdeniz ülkesinde 30 gün sonra gerçekleştireceklerini açıkladılar
YASEMİN ÇONGAR Washington

Kutsal kitapların, din kurumlarının, birçok ülkedeki yasaların ve liderlerin, biyoetikçilerin ve "Henüz hazır değiliz" diyen bir dizi bilimadamının karşı çıkması, insanın genetik kopyasının üretilmesine kararlı olan araştırmacıları durdurmaya yetmiyor.
Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi’nin Washington’da önceki gün başlayan ve dün devam eden toplantısı, beklendiği gibi insan kopyalama konusunda keskin tartışmalara sahne oldu. Ancak ortaya konulan güçlü muhalefete rağmen, üç araştırmacı, insanları kopyalamak için düğmeye bastıklarını ve ilk geniş kapsamlı insan kopyalama uygulamasının 30 gün sonra başlayacağını duyurdular.
Bu araştırmacılar, Clonaid adlı Bahamalar merkezli insan kopyalama şirketinin direktörü Brigitte Boisselier, ABD’nin Kentucky eyaletinde bulunan Androloji Enstitüsü’nün başkanı Panayotis Michael Zavos ve Roma Üniversitesi’nden İtalyan bilimadamı Severino Antinori. Boisselier, hayvanlar üzerinde yapılan kopyalama deneylerinin artık insanların genetik ikizlerini yaratmaya yetecek düzeyde olduğunu belirterek, halihazırda bu tür deneyleri insanlar üzerinde zaten yürüttüğünü ima etti ve yakında sonuçları yayınlayacağını söyledi.

İlk klonlar 2002’de... Panayiotis Michael Zavos ile Dr. Severino Antinori ise, insan kopyalamayı, kısır çiftlerin çocuk sahibi olmasının aracı olarak gördüklerini vurguladılar ve adı gizli tutulan bir Akdeniz ülkesinde, toplam 200 çiftin katılacağı bir insan kopyalama deneyine hazır olduklarını da duyurdular. İki bilimadamı 200 çift üzerindeki deneylerini, her çiftte eşlerden birinin genetik kopyasını taşıyan embriyonu, annenin rahmine yerleştirerek yapacaklarını, deneyin 30 gün içinde başlayacağını ve ilk kopyalanmış bebeklerin de gelecek yıl doğacağını belirttiler.

Karşı görüş: Risk çok büyük Boisselier, Antinori ve Zavos gibi araştırmacılar, insanlar için kopyalanmanın "üreme hakkı" ile aynı şey olduğunu söylerken, birçok bilimadamı da teknik ve ahlaki gerekçelerle bu deneylerle itiraz ediyorlar.
ABD’li profesör Alta Charo’ya göre, "İnsanın kopyalanması, ancak sağlanacak yararın risklerin çok çok üstünde olması halinde ahlaki sayılabilir. Mevcut durumda başarısızlık riski çok yüksek. İnsan kopyalama deneylerini yapan bilimadamları da, hekimlik yasalarını ihlal etmiş oluyor." 1997’de, başarıyla kopyalanan ilk memeli hayvan olan koyun Dolly’i üreten bilimadamı Alan Colman, "Başarı için çok sayıda deneme yapmak şart. Ancak bu denemeleri insanlar üzerinde yapmak ahlaka aykırı. Ben Dolly’i 277 başarısız denemeden sonra kopyalayabildim" diyor.

SORU / CEVAPTam kopya olanaksız
DIŞ HABERLER SERVİSİ

BBC’nin internet sitesi bilim editörü Dr. David Whitehouse insan klonlamasıyla ilgili en çok sorulan soruları araştırdı.

• Ne gibi tehlikeler söz konusu?
- Şimdiye kadar klonlanan 5 tür memeliyle ilgili bulgular Antinori ve Zavos’un hemen hemen hiç şansı olmadığını gösteriyor. Çünkü hamileliklerin büyük bölümü düşükle sonuçlandı. Çoğunda yavru öldü, hamileliklerin tümünde hem annenin, hem yavrunun hayatı risk altındaydı. Bir çok vakada, klon ana rahmini yırtacak boyutlarda aşırı büyüdü. Koyun Dolly, 247 hamilelikten başarıyla dünyaya gelen tek kopyaydı. Eğer insan kopyalanırsa bütün bunlar büyük acılara yol açacak.

• Kopya insan doğunca ne olur?
- Hayvan klonlamaları yalnızca yüzde bir mertebesinde sonuç verdi. Çoğu anormaldi. Karaciğerleri, kan damarları, akciğerleri sakattı, kalp sorunları vardı. Bağışıklık sistemleri zayıf, şeker hastası olarak dünyaya gelenler çoğunluktaydı. Büyük bir ihtimalle genetik bozuklar da taşıyorlardı. Hiçbiri uzun yaşamadı. Başarılı olan birkaç tane bilim dünyasını şaşırtıyor.

• Klonun kalite kontrolü yapılabilir mi?
- Sağlıklılarını seçmek amacıyla embriyoları tarama işleminden geçirmek pek mümkün değil. Genetik hataları belirlemek şimdiki teknolojiyle çok zor.

• Kopya insanın sağlığı nasıl olacak?
- Klonların ileriki yaş dönemleriyle ilgili pek birşey bilinmiyor. Ancak normal insanlar kadar yaşamaları beklenmiyor.

• Kopya insan kime benzeyecek?
- Genetik anlamda ebeveynine yüzde 99.9 oranında benzeyecek. Ancak tam bir kopya olmayacak. Çünkü bazı genler yumurta hücresinin dışında bulunuyor. Bunlar da klonlanan bebeğe geçecek. Ayrıca çevresel etkiler söz konusu. Kişilik çok farklı, fiziki görünüş biraz farklı olabilir. İnsanın yalnızca genler yumağından oluştuğu saplantısı çok yanlış.




DÜNYA