Çekimli Fiil Nedir? Örnekler İle Kısaca Basit Çekimli Fiil Konu Anlatımı

Cümleler bilindiği üzere yargı bildirmek mecburiyetindedir. Bu doğrultuda cümlelerin yargı bildirmesi için mutlaka çekimlenmiş olması gerekmektedir. Yani diğer bir deyişle çekimli bir fiille ihtiyaç duyulur. İşte bu noktada çekimli fiiller büyük bir öneme sahip hale geliyor.

Çekimli Fiil Nedir?

Kip ve şahıs eki almış fiillere çekimli fiiller denmektedir. Daha ayrıntılı anlatmak gerekirse yargı bildirmek amacıyla bir fiilin dilek/zaman kiplerinden birini alarak amacı belirten fiiller şeklinde ifade etmek mümkün. Yani bu doğrultuda fiili kip+şahıs almış hali olarak nitelenebilir. Bu bağlamda kip ekleri arasında, ‘-yor, -du, -ecek, -miş, -ar’ şeklinde öne çıkarken dilek ekleri ise, ‘-meli, -se, -e,’ üzerinden ifade edilmekte ve kullanılmaktadır.

Eğer yukarıda görülen kip ya da şahıs eklerinden herhangi biri alınarak kelime kurulumu yapılıyor ise, bu durum çekimli fiil olarak öne çıkmaktadır. Bu eklerden herhangi birini almayan ve kök halinde duran kelime ise mastar olarak bilinir. Mastar olarak kök kelimelere örnek vermek gerekirse, ‘Yürümek, yatmak, çalışmak sezmek, gelmek, yazmak, bakışmak’ kelimeleri öne çıkmaktadır.

Örnekler ile Kısaca Basit Çekimli Fiil Konu Anlatımı

Çekimli fiil konu anlatımı üzerinden örnekler ile beraber bu durum çok daha iyi şekilde anlaşılabilir. Ancak yeniden tekrarlamak gerekirse; mastar halindeki bir kelime üzerine ‘kip eki + şahıs’ gelmesi ile beraber basit çekimli fiiller oluşmaktadır. Bunlara birer örnek vermek gerekirse;

gör (fiil kökü) + dü (kip eki) + m (şahıs eki) = gördüm çekimli fiil,
yürü (fiil kökü) + yor (kip eki) + uz (şahıs eki) yürüyoruz çekimli fiil,
çalış (fiil kökü) + mış (kip eki) + lar (şahıs eki) çalışmışlar çekimli fiil,
sez (fiil kökü) + meli (kip eki) + sin (şahıs eki) seçmelisin çekimli fiil,

Bu şekilde Türkçe içerisinde daha birçok farklı çekimli fiil kelime gruplarına örnek vermek mümkündür. Özellikle Türkçede bir cümle oluşturabilmek için çekimli fiil vazgeçilmezdir. Zira herhangi bir duruma anlatma noktasında cümleyi tamamlamak açısından önemli bir potansiyel teşkil etmektedir. Bu şekilde daha birçok farklı kelime bulabilir ve kendiniz de detaylı şekilde inceleme yapabilirsiniz. Bu doğrultuda fiil kök ve görevleri öncelikle bir kip eki almakta ve daha sonra şahıs ile beraber çekimli fiil g