22.02.2021 - 16:18 | Son Güncellenme:
Manda ve himaye altına girmiş ülkelerin sömürge devletlerinden birçok farkı vardır. Sömürge devletler iç ve dış işlerinde tamamen bağımlıyken, başka bir devletin himayesine girmiş ülkeler iç işlerinde özgürdür. Sömürge belirsiz bir tarihe kadarken, manda ve himaye belirli bir zaman dilimini kapsar.
Manda ve Himaye Nedir?
Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşında Almanya'nın müttefiki olarak savaşa girdi. Osmanlı Devletinin savaştan ağır bir yenilgiyle ayrılması sonucu manda ve himayeyi savunan birçok cemiyet ve yazar ortaya çıktı. Onlara göre başka bir ülkenin himayesine girmek, ülkenin işgal edilmesinden daha mantıklıydı.
Tarihte İngiliz mandasını savunan yazarlar arasında Halide Edip Adıvar ve Ali Kemal da bulunuyor. Manda ve himayeyi savunan cemiyetlerden bazıları ise şunlardır:
Sulh Ve Selamet-i Osmaniye Fırkası
Taşnak ve Hınçak Komitaları
Mavri Mira Cemiyeti
Tarihte Manda ve Himaye Düşüncesi İlk Kez Nerede Reddedilmiştir?
Tarihte manda ve himaye düşüncesi ilk kez 23 Temmuz 1919 tarihinde toplanan Erzurum Kongresinde reddedilmiştir.
Bu kongrenin ardından Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla sonuçlanan birçok önemli karar alındı. Önce milli mücadele dönemi ve hemen akabinde Kurtuluş Savaşı başladı. Kuva-yı Milliye adında bir ordu kuruldu ve bu ordu ülkeyi işgal eden İngiliz, Fransız, Rus ve Yunan ordularına karşı savaştı.
29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi. Manda ve himayeyi savunanlar yargılandı.