24.02.2008 - 00:00 | Son Güncellenme:
KARADA, DENİZDE, HAVADA ARKAS! axeko022.jpg 1964'te şirketin başına, halen Yönetim Kurulu Başkanı olan Lucien Arkas geçti. Türk Taşımacılık Sektörü'ne yenilikleri taşıyan şirket 1978'de Türkiye'den Avrupa'ya ilk konteyner yüklemesini yaptı. Faaliyetleri geliştikçe şirket sayısı arttı. 2000'li yılların başında holding oldu. 42 şirketi çatısı altında birleştiriyor. Arkas kuşaktan kuşağa geçen bir aile şirketi. Lucien Arkas'ın oğlu ve büyük kızı da grupta. Bernard Arkas, Holding İcra Kurulu Üyesi ve Acente Hizmetleri Başkan Yardımcısı; Diane Arkas, İcra Kurulu Üyesi. Küçük kızı Claire Arkas Dumitrescu ise sanatçı. Resimle uğraşıyor. Arkas'ı konuşurken, şirketin karakteristiği de ortaya çıkıyor. Arkas hizmet sektöründe (ağırlıkla lojistikte) faaliyet gösteren entegre bir yapı. Deniz yoluyla kendi gemisiyle getiriyor. Limanına indiriyor, TIR'larına yüklüyor, istasyonlarında bekleyen vagonlarına yükleyip demiryolu ile naklediyor, depolarda tutuyor ve teslim ediyor.Bu iş tarzını yeni kurduğu Otoport limanında da görüyoruz. Sadece otomobil ithalat ve ihracatı için özel olarak tasarlanan bu limana gelen araçlar, geldikleri gibi sevkedilmeyecek. Tozu, pası alınacak, taşımada hasar görmüşse onarılacak ve sevk edilecek.Lucien Arkas'ın özelliği bu. İhtiyacı görmek ve bütün aşamalarında operasyon yapacak sistemleri kurarak, akan bir hizmet zinciri ile teslimat!Lucien Arkas'la İzmir'deki grup merkezinde buluştuk. Oldukça neşeli, şen bir işadamı. Ofisi gemi eskileri ve tablolarla dolu. Bir şirket merkezinden çok müzeyi andırıyor. Binlerce kitabı var. Gemi eskileri için bir müze hazırlığı yaptığını söyledi. Çocuklarının da katıldığı sohbette grubu anlattı: Arkas, İzmir merkezli önemli firmalarından biri. İzmir'in, Türkiye ekonomisinde bugünkünden çok daha önmeli rol oynadığı bir dönemde, 1900'lü yılların başında kuruldu. Türkiye'de 100 yaşını aşan şirket sayısı azdır. Arkas 106 yaşında. Gabriel J. B. Arcas'ın 1902'de kurduğu Arkas, 1944'ten itibaren Lucien Gabriel Arcas'ın öncülüğüyle uluslararası taşımacılığa geçti. Önce Mısır'a doğru yol aldı gemileri, sonra yedi denize açıldı. Havacılık işimiz gelişiyor. CEO'ların maaşları artınca günlerinin kıymeti de artıyor. Havaalanında saatlerce bekleyiş astronomik masraflar yaratıyor. Bizim hizmet verdiklerimizin yüzde 90'ı yabancılar. 7 kişilik Learjet 60 ve Challenger 604'le uçuyoruz. Filoyu Challenger 300'le genişleteceğiz. Nisan'da geliyor. Müşterilerimiz daha çok Ruslar, Körfez'deki Araplar. Kişiler kendi uçaklarını almayı tercih ediyor. Biz onları da kiralıyoruz. Siz karada, havada, denizde, demiryolunda, her yerde varsınız. İsterseniz önce hava işinden başlayalım... 42 şirket var. 8-9 birbirine yakın iş kolundayız. Deniz acentelikleri bizim baba mesleğimiz. Acenteliklerin getirdiği avantajla 7 bin müşteriyle iletişim içindesiniz. Piyasanın nabzını tutuyorsunuz. 1.5 milyon dolu konteynır yükledik, boşalttık geçen sene. 750 bin TIR demek. Bu konuda lideriz. Onun ihtiyaçlarını karşılamak için İstanbul'da liman inşa ettik. Talep ve sıkışıklık vardı. Türkiye'nin en büyük limanı (Ambarlı) halen. Akdeniz'de dağıtım için gemiler aldık. Limanla müşteri arasındaki zinciri tamamlamak için eksik halka kara nakliyesiydi. Onu da zamanında kurmuştuk. 400'ün üstünde TIR'ımız liman ve müşteri arasında iş görür. Depo ve yan hizmetler de sunuyoruz. Gemilere yakıt veriyoruz. Petrol Ofisi ile yola çıktık, devam ediyoruz. Türkiye'de en büyük özel sektör demiryolu şirketiyiz. Grubun faaliyet alanları nasıl dağılıyor? Lisansa tabi olmak üzere vagon sahibi olabiliyorum. Şu an lokomotif için müsaade yok. 2 senedir beklediğimiz bir kanun var. Demiryolunu özel sektöre açıyor. Şu an TCDD'den başka işletma yapma hakkı olan kimse yok. Bu bir tekel. Bu değişince lokomotif alacağız. Bizde 400 vagon var. Özel sektörün en çok vagonu olan biziz. Özel sektörün vagonlarının yüzde 25'i bizde. Demiryolu işletmecilğinde sistem nedir? Lokomotifiniz var mı? Kendi istasyonlarımız kurmak zorundayız. Vagonlarımızı parkedecek istasyonlarımız olmalı. TCDD'nin en iyi müşterisi oluyorum. O da benim altyapımı oluşturuyor. Kanun 2008 çıkar diye ümit ediyorum. Türkiye için çok değerli bir yasa. Anadolu'nun yeni filizlenen sanayi bölgelerine demir yoluyla taşımacılık yapabilmeliyiz. Anadolu insanı geliyor İstanbul'a fabrika yapıyor. Gitsin kendi memleketinde yapsın. Ben de hammaddeyi daha ucuza getirebilmeliyim. Çin'den aldığım malı acentemle gemiyle Kayseri'ye kadar getireyim. Peki istasyon kurabiliyor musunuz? Gemiye bindirmek İstanbul ya da İzmir'e getirmek bizim işimiz. Limana gelip mala hasar vermeden sevk etmek bizim işimiz. Malı limandan tekrar sevk ederken bunu trenle yapabiliyorsak bu büyük avantaj. Son kısmı da kamyonla yaparız. Sizin iş alanlarınıza bakıldığında birbirini tamamlayan entegre bir sistem ortaya çıkıyor... 320 milyon dolarlık bir yatırım. 23 gemi var. Bu sene için 2 sipariş. 2009'da 2 tane daha gelecek. İhtiyaç oldukça alıyoruz. Bu sene çalkantılı bir sene olacak gibi. Biz en son sparişi 2 sene önce verdik, şimdi durduk. İşimizin yüzde 80'i taşımada. Bunun içine sigorta, hizmetler gibi artı değerler de giriyor. Denizcilikte, Arkas Denizcilik 5 büyük hattın uluslararası temsilcisi. Mediterranean Shipping Company'nin temsilcisiyiz. MSC Acenteliğimiz, İstanbul, İzmir, Mersin Bursa, Antalya ve Trabzon'da yaklaşık 160 çalışanı ile hizmet veriyor. Kaç gemi var, yeni gemi alım planlarınız vardı... Frigo konteyner kısmına geçtik. Türkiye'nin çok büyük bir sebze- meyve ihracatı var. Ya eski açık gemiyle ya da kamyonla gidiyor. Bin 500 firigo konteynır siparişi verdik. Rusya, Türkiye, İzmir, Antalya, Mersin ve tamamlamak için de Mısır arasında çalışıyor. Kasalar çıktığı yerde kapanıyor geldiği yerde açılıyor, ürün ilk günkü tazeliğinde oluyor. Müşteriyle temas için 9 ülkede Arkas'ın şubesini açtık. İspanya'nın Rusya'nın derdini biz çözüyoruz. İspanya'da cezayir, Mısır, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Ukarayna, Rusya'nın Karadeniz kıyısında var. Bu sene Fas, Kanarya Adaları ve Suriye'de açacağız. Bunu yapan ilk Türk firmasıyız. Sebze - meyve taşıması da yapıyor musunuz? Burada 3 bin, yurtdışında toplam 300 çalışanımız var. Grupta istihdam ne kadar? Bir sektör daha düşünüyoruz. Gemi bakım ve inşaat. Yalova'da bir yer almıştık. Devlet yer tahsis etti tersana bölgesinden. Bu sene yapımına başlayacağız. 2-3 senede tamamlayacağız. 70- 80 milyon dolarlık yatırım. Her açılımımız 50- 60 milyon dolar. Gemi sayısı artınca bakımı problem oluyor. Ben senede kendi gemilerim dışında 4 bin gemiye bakarım. Bunların ihtiyaçları da var. 80'lerde yaşanan turizm hamlesiyle tavukçuluk, otelcilik yaptım, çıktım. Yeni bir sektöre girme planı var mı? Enerjiyle ilgilenmiyoruz. Ama deniz yakıtında iddiam var. Tanklar kiralayıp gemilere mazot vermek. Limanlarda yakıt veriyoruz. 2008'de açıkta da vereceğiz. Şirketleri birleştirip azalmaya çalışıyoruz. Sayı çok olunca yönetim zorlaşıyor. Her biri bir adım atsa her sene zaten başlı başına bir iş oluyor. Enerji çok gözde, bu sektöre girmeyi düşünüyor musunuz? Anadolu projesi dedik, demir yolu projesine ağırlık veriyoruz. Sanayi bölgelerinde, Anadolu yatırımcısına destek planımız var. Birçok yerde ilk başta bilgilendirme çalışmasıyla başlayacağız. Ankara önemli bir sanayi bölgesi olma yolunda. Kayseri(Orada yeni depo yaptık), Malatya, Antalya, Konya, Eskişehir, Erzurum (Depo yapmak istedik. TCDD onay vermedi), Trabzon. Toplam 14 ilde. Demiryoluyla gidebildiğimiz yere kadar gideceğiz, kalanı kamyonla yapacağız. Limanlarla direkt bağlantı kurulabilecek. Bilgi- işlem merkezleri olacak. Fatura, gümrükleme işlemleri burada yapılacak. Gümrükleme için İstanbul'a gitmeye gerek kalmayacak. 2008 gündeminizi nasıl? Özel sektörün payı yüzde 23.5. Özel sektör içinde Arkas'ın payı yüzde 25. Türkiye çapında pazar payımız yüzde 5-6 arasında. Demiryolu ile yük taşımacılığında payınız nereye geldi? 2008- 2009 yatırım bütçesini çıkarmak için genel müdürlerimiz kendi şirketinin vergiden önceki karını sunuyor. Bu sene yatırınmları kısacağız. Dolar kazanıp TL harcıyorum. Bu sene ne olacağını bilmiyorum. Bu sene bir ağırlaşma olşacak. Ülkenin gidişatına göre adım atacağız. Sene ortasında bir iyileşme olursa hızlanırız. Bu yıl toplam yatırım ne kadar olur? Yüzde 20 büyüme sağladık. 2008 hedefi bunun altına düşmemek. Ocak parlak değildi. Sırf Türkiye odaklı olmadığımız için belki açığı yurtdışıyla kapatabiliriz. Ciro 1.5 milyar dolar civarı. 2007'yi nasıl kapattınız? Ortaklık teklifleri geliyor, ortaklıklar da yapıyoruz. Özellikle bilgisayar konularında geliyorlar. Programın en iyi kullanıcısı biziz. Ben hiç bir şeye kendi dalımdaysa 'hayır' demem. Autoser'i Hollandalı bir ortakla yapacağız. Yönetim her zaman bizde. Autoport'ta yüzde 28 Japon ortağım var. Ortaklıklara açığız. En eski ortağımız 20 senelik. Hiç ortaklık teklifi geldi mi? İtalya'nın en büyük özel kruvaziyer şirketi MSC Cruises, 2005 yılında turizm faaliyetlerine Türkiye'de başlama kararı aldı.Onlarla acente hizmetlerini yürütmek için MSC Kruvaziyer Turizm'i kurduk. MSC Cruises, yaz boyunca İstanbul hareketli Ege ve Adriyatik seferleri düzenliyor. Biz burada acentelerle anlaştık. Onlar biletleri sattı. Geçen sene 2 binin üstünde yolcu, bu gemilerle seyehat yaptı. Marmaris, Bodrum, Antalya'ya yolcu gemileriyle yolcu taşıyoruz. Bu sene Marmaris'e 10 sefer yapacağız. Marmaris'e gemi geldi, kalkış düdüğü çaldığında yer yerinden oynadı. Korna sesleri, insan sesleri, gürültü. Halk Fenerbahçe'nin galibiyeti nedeniyle düdük çaldığını sanmış. Ne bilsin İtalyan kaptan Fenerbahçe'yi? Sizin turizmde de faaliyetiniz var Grupta 42 şirket var. Sektörel ağırlığı lojistik.7 bin müşteriyle çalışıyorİstihdam 3300 kişi2007'yi yüzde 20 büyüme ile kapattıCirosu 1.5 milyar dolar Rakamlarla Arkas Deniz, kara, hava ve demiryolu taşımacılığıLiman işletmeciliğiSigortacılıkOtomotivTurizmAkaryakıt hizmetleriBilgi teknolojileriİş makineleri SEKTÖRLER Otomotive özel liman yapıyor Opel bayiliğimiz vardı. Ben sadece bayilik yaparım, distribütör değilim. Türkiye'nin otomotiv ihracatında, ithalatında taşımacılığın önemli bir kısmını biz yapıyoruz. Araba gemimiz var. Yüzer garaj gibi, içinde 9 kat araba var. 400 bin araba taşırız. En çok araba taşıyan şirketiz.Otomotivde Türkiye'nin daha yolu var. Markalarımız Opel, Volvo, Ford, Peugeot, Citroen, Renault kamyon. Birçok markayı temsil edebilme konsepti. 16 bayilik var. Servis, satış, yedek parça. Eksik halka liman. İthal edilen arabaya limanda işlem (temizlik, bakım..) yapamıyoruz. Yer yok. Artık limanlar tıkandı. O yüzden Gölcük'te Ford'un yanında liman inşaa ediyoruz. Nisanda açılacak. 400 bin arabalık kapasite. Çalışması 2 yıl sürdü. Üretim artıyor, 400 bin kapasite yetmez. Gölcük'teki limanımızın adı Otoport, sonra Otoser'i açacağız. Araba inecek bayiye gitmek için ihtiyacı olan herşey buralarda giderilecek. 60 dönüm Otoser için aldık. Liman nisanda çalışmaya başlayacak. Outoser, önümüzdeki sene açılacak. Toplam yatırım 40 milyon dolar. Bu sene sadece tanesi 6 milyon dolardan Ambarlı'ya 5 tane büyük vinç getirdik. Gerekli altyapılar var, ihtiyaç var bu yatırımlara. Hizmet zincirinin halkalarını tamamlamak prensibimiz. Schenker'le ortağız. Dünyada ikinci büyük firma. Kargoyu onlarla yapıyoruz. Gümrükleme, depolama ihtiyaçlarını da gideriyoruz. Tuzla-Orhanlı'da 50 bin metrekarelik depo inşa ediyoruz. Bu yıl açacağız. Mallar ithal etmeden bu depolarda tutulabilecek. Depoculuk gibi. Bunların hiçbiri tek başına bir iş değil, hepsi bir zincir. 44 senedir bu işin içindeyim. Bu işin içinde ihtiyaç tespit etme önemli. Bunlar bir buluş değil. Bütün sektörler birlikte büyümeye mecbur. Bu zincir büyürken tüm halkalar aynı şekilde büyümeli. Limanları büyütüp kamyon filosunu büyütmeden olmaz. Vagon aldım, istasyon yapmazsam olmaz. Entegre bir sistem bu. Otomotive de girdiniz. Ne yapmak istiyorsunuz? Hava taksi işini büyütecek. Nisanda yeni bir uçak geliyorGölcük'te Otoport'u bu yıl açıyorOtomobilleri satışa hazır hale getirecek Otoser'i tamamlayacak.320 milyon dolarlık gemi yatırımını tamamlayacak.Otomotivde bayilik sistemini yaygınlaştıracak.Tuzla-Orhanlı'da 50 bin metrekarelik depo inşa edecek.Sebze - meyve taşımacılığı için 1500 konteynırlık firigo konteyner siparişi verdi.9 ülkede Arkas'ın şubesini açtı. Bu yıl Fas, Kanarya Adaları ve Suriye'de açacak.Gemi bakım ve inşaa işine giriyor. Yalova'da yer aldı.Anadolu'nun 14 sanayi kentine depolar yapacak. Arkas Holding'in 2008 gündemi