‘CEP’LER DOLDU TAŞTI!

Türkiye’yi cepte yeni nesle geçirecek olan 4.5G ihalesinde KDV dahil 3 milyar 960 milyon TL’yle rekor kırıldı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) ihale öncesinde 20 frekans için belirlediği KDV hariç asgari 2.3 milyar euro’luk tutarın yüzde 40 üzerinde çıkıldı. İhalenin KDV hariç bedeli 3 milyar 356 milyon TL olarak gerçekleşti. İhalede Turkcell’in tekliflerinin toplamı 1 milyar 623 milyon euro, Avea’nın 954 milyon 678 bin euro ve Vodafone’un 777 milyon 974 bin euro oldu.
İhale geliri devletin kasasını doldururken, operatörlere kur farkı zararı yansıdığı da gözlerden kaçmadı. İhale üç ay önce yani 26 Mayıs’ta yapılsaydı euro kuru 2.86’den işlem görecekti. Oysa dün 3.32’den işlem gördü. 3 aylık erteleme, kurda rekorlar kırdıran büyük dalgalanma nedeniyle TL cinsinden maliyette büyük fark ortaya çıkardı. Mayıs ayında ihale yapılsaydı operatörlerin ödediği miktar 11.8 milyar TL’de kalacaktı. Operatörlere yaklaşık 1.4 milyar TL kur zararı yansıdı. 2008 yılında yapılan 3G ihalesi için ise 2 milyar TL lisans ücreti ödenmişti.
Her bantta açık arttırma
İhaleyle 800, 900, 1800, 2100 ve 2600 MHz frekans bantlarında toplam 390.4 MHz’lik frekans kaynağının üç opeatör Turkcell, Vodafone ve Avea’ya satışı gerçekleştirildi. Mevcut frekans büyüklüğü 183 MHz’ten 573 MHz’e yükseldi. 4.5G ihalesi adım adım şöyle gerçekleşti.
- 4.5G ihalesi saat 10:30’da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) genel merkezinde başladı. İhalenin başkanlığını BTK Başkan Yardımcısı Deniz Yanık yaptı. İhale yaklaşık 6.5 saat sürdü.
- Paket satışları 800, 900, 1800, 2100 ve 2600 MHz frekans bandı sıralaması takip edilerek yürütüldü. İlk olarak 800 MHz frekansı için teklif verildi.
- 800 MHz’de A1 paketini sözlü teklifte verdiği 390 milyon euro’luk rakamla Vodafone kazandı. A2 paketini 380 milyon euro ile Avea aldı. A3 paketi 372.9 milyon euro ile Turkcell’in oldu. 800 MHz’de toplam 1.142 milyar euro gelir elde edildi.
- 900 MHz frekansında da B1 paketi için tek teklifi veren Avea, 216.8 milyon euro ile aldı. B2 paketi kurayla 39.9 milyon euro’ya Vodafone’a verildi. B3 paketi de 39.9 milyon euro’ya Turkcell’in oldu. 900 MHz bandından toplam 296.7 milyon euro gelir elde edildi.
- 1800 MHz’de C1’i ise açık artırmayla 430 milyon euro’ya
Turkcell kazandı. Aynı frekansta C2 paketi 310 milyon euro’ya Avea’nın, C3 ise 95.1 milyon euro’ya Vodafone’un oldu. Bu frekanstan devletin toplam geliri 835.1 milyon euro’yu buldu.
Kıyasıya rekabet yaşandı
- 2100 MHz bandında D paketine Turkcell damgasını vurdu. D1’i 160 milyon euro, D2 paketini de 188 milyon euro, D3 paketini de 35 milyon euro’luk teklifle almayı başardı. Toplam 383 milyon 664 bin euro verdi.
- 12 paketin toplam değeri 2.6 milyar Euro’yu aştı.
- 8 paketin yer aldığı 2600 MHz frekansında ise E1 paketi için en yüksek teklifi 384 milyon euro ile Turkcell, E2 paketi için 240 milyon euro ile Vodafone, E3 paketi için 25 milyon euro ile Avea verdi. E4 paketinin satışı yapılmadı
- 2600 MHz’de F1, 22 milyon euro teklif veren Avea’nın oldu. F2 paketi 12.9 milyon euro’ya Vodafone’a, F3 paketi 12.9 milyon euro ile Turkcell’e verildi. F4 paketi ise ihale edilmedi.

4.5G nedir?

Cepte yeni ve daha ileri bir nesle geçiş anlamına geliyor. Türkiye’de şu anda 3G teknolojisini kullanıyoruz. 4.5G yani diğer adıyla IMT Advanced, 4G ile 5G arasında bir teknoloji. Türkiye’yi, mobil internet konusunda daha ileri taşıyacak. Cepten indirme ve yükleme hızları 10 katına çıkacak. Mobil şebeke işletmecilerinin frekans genişliğini 183 MHz’ten 573 MHz’e çıkaracak.
Makineden makineye iletişim (M2M), nesnelerin interneti (IoT), bulut bilişim, IPTV hücresel TV gibi alanlarda yeni nesil teknolojiler aracılığıyla yeni hizmetler daha makul fiyatlarla sunulabilecek.
Bu teknolojiyle 3G’nin en az 10 katı hızlara ulaşılabilmek mümkün olacak. HD kalitesinde ve daha yüksek hızda video, film, dizi ve TV izlenebilecek. Bağlantı hızı 100 Mbps, Wi-Fi’da (kablosuz internet) ise 1 Gbps’ye kadar çıkacak. 1 saniyede müzik, fotoğraf, film indirmeyi mümkün hale getirecek.

İhaleyi kadın başkan yönetti

Türkiye için çok önemli olan ihalenin komisyon başkanlığını BTK Başkan Yardımcısı Deniz Yanık (ortada) yaptı. Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) mezunu olan Yanık, BTK’nın tek kadın yönetim kurulu üyesi. Yanık, BTK’da boş olan iki kurul üyeliği için Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından belirlenen isimler arasındaydı.

Üç operatörden dev ihaleye üst düzey katılım

İhaleye üç operatör de üst düzeyde katılım gösterdi. Avea adına katılan isimler arasında Türk Telekom CEO’su Rami Aslan ve Türk Telekom Bireysel İş Birimi CEO’su Erkan Akdemir vardı. Vodafone Türkiye CEO’su Gökhan Öğüt, Vodafone İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel, Turkcell’den ise Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akça, Genel Müdür Kaan Terzioğlu ve Turkcell Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı İlker Kuruöz firmaları adına ihaleye katıldı.

‘Hedefin 1.5 katı gelir elde edildi’

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Fatih Sayan, 4.5G İhalesine ilişkin “2.3 milyar euro artı KDV asgari bedelle çıkılan ihalede, yaklaşık 3 milyar 356 milyon euro artı KDV ile toplamda 3 milyar 960 milyon euro’luk değere ulaştık” dedi.
Bugünkü kur rakamıyla bunun yaklaşık 13.2 milyar lirayı aşkın bir değeri ifade ettiğine dikkati çeken Sayan, hedeflenen asgari bedelin 1.5 katı civarında gelir elde edildiğini kaydetti. Bundan sonraki süreçte ihale komisyonunun karar tutanaklarını hazırlayacağını ve ihale yetkilisi olarak bunu BTK üst kuruluna sunacağını anlatan Sayan, üst kurulun onayının ardından sonucun, teklif veren işletmecilere tebliğ edileceğini, GSM ve 3G imtiyaz sözleşmelerinin tadil edileceğini ayrıca işletmecilerin imza için davet edileceğini söyledi.
1 Nisan’da başlıyor
Sayan, IMT yetkilendirme belgesinin kesin teminatın yatırılmasının ardından verileceğini, hizmet verilmeye ise 1 Nisan 2016 tarihinden itibaren başlanacağını kaydetti. Operatörlerin yerlileştirme yapmaları için fazla zamanlarının olmadığı yönündeki iddiaların sorulması üzerine de Sayan, önceki ihale ile bu ihale arasındaki en büyük farkın, yerlileştirilme oranının artırılması olduğunu kaydetti.
Sayan, telekomünun stratejik bir sektör olduğunun altını da çizerek, “Bu sektörde artık sadece ithal eden ülkeden, kendi ürünlerini üreten ve gerektiği takdirde ihraç eden bir ülke olma yolunda ilerliyoruz. Operatörlerimiz, üreticilerimiz bu anlamda hazırlıklarına başladılar. Biz bunu karşılayacaklarını düşünüyoruz” ifadesini kullandı.

‘4.5G hizmetini ilk günden vereceğiz’

Vodafone Türkiye CEO’su Gökhan Öğüt, dünyada 5 kıta ve 12 ülkede kamuoyunda 4.5G olarak bilinen IMT Advanced hizmeti veren bir operatör olarak tüketicinin ihtiyacını bildikllerini vurguladı. Öğüt, sözlerini şöyle sürdürdü: “Buna uygun olarak, ihtiyacımız olan frekansları rasyonel bir fiyat/fayda oranı ile aldık. Bu sayede, elimizdeki bantları birleştirerek çoklu taşıyıcı ile yüksek hızlara ulaşma teknolojisiyle tüketicilerimize mobil internetin en hızlı teknolojisi olan 4.5G hizmetini ilk günden vermeyi hedefliyoruz. 4.5G uyumlu olan altyapımızda 4.5G yetkilendirme çerçevemiz doğrultusunda hazırlıklarımıza son şeklini vereceğiz ve 1 Nisan 2016 itibariyle abonelerimize en kaliteli hizmeti sunacağız. Vodafone olarak, ülkemizin Dijital Dönüşüm hedeflerine ulaşması yönünde vargücümüzle çalışmaya ve yatırımlarımızı sürdürmeye devam edeceğiz.”

‘Her yeri Kablosuz fiberle donatırız’

Uluslararası Mobil Telekomünikasyon (IMT) Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme İhalesi’ne damga vurduklarını söyleyen Turkcell Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, 21 yıldır yeni teknolojileri dünya ile eşzamanlı olarak Türkiye’ye taşımayı ve oluşan teknolojik standartlara öncülük etmeyi görev bildiklerini belirtti. Terzioğlu, şöyle konuştu: “Bundan sonra da en yenilikçi teknolojileri, en üstün altyapıyı ve ultra mobil genişbant internet hizmetlerini ülkemizin ve insanımızın hizmetine sunmaya devam edeceğiz.
Turkcell olarak uzun zamandır yeni nesil mobil teknolojiler için çalışıyor ve yatırım yapıyorduk. İhale kapsamında kullanım hakkını elde ettiğimiz frekanslar sayesinde de fiber performansını artık sadece fiber kablolarla ulaşabildiğimiz evlere değil, Edirne’den Kars’a tüm hanelere ve işyerlerine götürebilecek, Türkiye’nin her yerini kablosuz fiber ağlarla donatabileceğiz. Bu ihaleyi de sadece bir başlangıç olarak görüyoruz. 4.5G ve yerli 5G için çalışmalarımıza devam ederek teknolojiyi tüketen değil üreten ülke konumuna gelmek ise en büyük motivasyonumuz olacak.”

‘gerçek rekabet şimdi başlıyor...’

Türk Telekom Grubu CEO’su Rami Aslan, ihale sonuçlarını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, hızlı ve yaygın fiber altyapılarıyla Türkiye’de gerçek 4.5G deneyimini sunacaklarını söyledi. Yeni frekans dağılımı ile mobil sektörde oyunun asıl şimdi başlayacağının altını çizen Aslan, “İhalenin frekans tahsisinde sağladığı adalet, sektöre normalizasyon getirecek. Gerçek rekabet şimdi başlıyor.
Türk Telekom Grubu olarak fiber altyapımız ve tecrübemizle mobildeki bu yeni oyunun kurucusu olacağız. Abone başına düşen en yüksek MHz’ye biz sahip olduk. 4.5G ile mobilde başlayan bu yeni dönemin öncüsü, yol göstericisi olmak istiyoruz” dedi.
İhaleyi telekom sektörü ve Türkiye’nin teknoloji yolculuğu için çok önemli bir aşama, bir mihenk taşı olarak gördüklerini de ifade eden Rami Aslan, şunları söyledi:
“İhale sonucuyla sektörümüzde rekabet şartları eşitlendi. İletişim teknolojilerinin bugün ulaşacağı noktayı öngörerek geçen 10 yıl boyunca ülkenin her köşesinde, 81 ilimizde büyük altyapı yatırımları gerçekleştirdik. Sağlıklı rekabetin en büyük kazananı ise Türkiye ekonomisi ve halkımız olacak. Türkiye’de yeni dönem mobil dünyanın öncülüğünü üstleneceğiz.”

Cep telefonunuz uyumlu mu?

4.5G teknolojisinden yararlanmak için bu teknolojiye uyumlu bir cep telefonuna sahip olmak gerekiyor. Ancak ihale yapılmış olsa da hizmet 1 Nisan 2016’dan itibaren verilmeye başlanacak. Bu teknolojiden yararlanmak için 4G özellikli telefonlar kullanmak gerekiyor. 4G’li cep telefonları 2014’den beri Türkiye’de satılıyor. Şu anda ülkemizde 6 milyonun üzerinde 4G özelliğine sahip cep telefonu kullanımda. Üreticilerin yeni çıkan telefon modellerinin çoğu artık 4G uyumlu. Türkiye’de yılda 15 milyon adet cep telefonu satılıyor. Bu telefonların 10 milyonuna yakınının 4G ve 4.5G özellikli telefon olması bekleniyor. İhaleden sonra da bu özellikteki telefonların satışında artış bekleniyor. Apple, HTC, Asus, Casper, Samsung, General Mobile gibi markaların yeni modelleriyle 4.5G teknolojisinin nimetlerinden faydalanmak mümkün olacak.