Doğalgaz krizi davalık oluyor

Rusya ve Ukrayna arasındaki gaz krizinden olumsuz etkilenen AB üyesi ülkelerin liderleri Rusya ve Ukrayna’da sorunun aşılması için temaslarda bulunurken, Naftogaz’ın Rus gazını gönderemeyeceği açıklaması liderlerin soruna kısa sürede çözüm bulunması umudunu azalttı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso Gazprom ve Naftogaz’ı uyararak, yeniden gaz pompalamaya başlamaması halinde Avrupalı enerji şirketlerine Gazprom ve Naftogaz aleyhinde dava açmaları tavsiyesinde bulunacağını söyledi. Barroso, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı açıklamada, “Eğer anlaşmaya uyulmazsa bu, Ukrayna ve Rusya’nın enerjiyle ilgili konularda AB için artık güvenilir partnerler olmadığı anlamına gelir” dedi.

İlk dava Macaristan’da
Macaristan’da hizmet veren doğalgaz şirketi EMFESZ, Rusya’dan gelen gazın dağıtımını engellediği gerekçesiyle Ukrayna doğalgaz şirketi Naftogaz hakkında dava açtı. Davayı Macaristan mahkemesinde açtıklarını bildiren EMFESZ Genel Müdürü İstvan Goczi, AB’nin de bir an önce, Naftogaz’ı cezalandırması gerektiğini kaydetti.
Bu arada Ukrayna üzerinden gelen gazın kesilmesi yüzünden tamamen Rus gazına bağımlı olan Bulgaristan’ın iki günlük rezervi kalırken, Slovakya da hemen gaz verilmemesi halinde Sovyetler Birliği’nden kalan nükleer santralı yeniden faaliyete geçireceğini açıkladı. Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna Başbakanı Yulya Timoşenko’dan Rusya Başbakanı Vladimir Putin ile en kısa sürede görüşmelerde bulunmasını istedi.

Vana açıldı, gaz akmadı
Rusya ve Ukrayna arasındaki en önemli anlaşmazlık konusunu 2009 gaz fiyatı oluşturuyor. Ukrayna geçen yıl 1000 metreküpüne 179.5 dolar ödediği gaz için bu yıl 210 dolar teklif etti. Gazprom ise Ukrayna’nın 1000 metreküp gaz için 450 dolar ödemesini ve 604 milyon dolarlık borcu kapatmasını istemişti.
Gazprom, görüşmelerin olumsuz sonuçlanması üzerine 1 Ocak’ta Ukrayna’ya gönderdiği gazı, 7 Ocak’ta da Kiev’in Avrupa’ya gönderdiği transit gazı çaldığını belirterek Avrupa’ya sattığı gazı kesmişti.
AB’nin devreye girmesiyle Rusya önceki sabah AB gözlemcilerinin gözetiminde vanaları yeniden açtı. Ancak birkaç saat sonra Naftogaz, Ukrayna sanayisinin gazsız kalmaması için Avrupa’ya gaz gönderemeyeceklerini açıkladı. Naftogaz, bu doğrultudaki açıklamasını dün de yineledi.
Öte yandan gaz krizi yüzünden Gazprom’un uğradığı kaybın 1.1 milyar dolar civarında olduğunu belirten Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev bu kaybın Ukrayna’dan tahsil edilmesini istedi. Medvedev, çözüm için Rus gazı kullanan ülkelerin liderlerini de cumartesi günü Moskova zirvesine davet etti.

Güler: Çözümün parçası olmak istiyoruz
Enerji Bakanı Hilmi Güler, Rusya ve Ukrayna arasındaki gaz kriziyle ilgili sorunun çözümünün bir parçası olmak istediklerini söyledi. Rus Enerji Bakanı Sergey Şmatko’nun daveti üzerine Moskova’ya giden Güler, Rusya’da 15 günde bir Türkçe yayımlanan “Gazetem” gazetesine yaptığı açıklamada, “Sorunun çözümünün bir parçası olarak her iki tarafla da görüşmelerimiz sürüyor. Elimizden geleni yapıyoruz” dedi.
Rusya’nın Ukrayna’ya bağımlı kalmamak için Kuzey ve Güney Akım Boru Hattı projelerini hayata geçirmesinin yanı sıra, Nabucco’ya katılımının söz konusu olup olmayacağı yolundaki soru üzerine Güler, bunun Rusya’nın “bileceği bir iş” olduğunu söyledi.

Putin: Avrupa ülkeleri kavganın rehinesi oldu
Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Bulgaristan Başbakanı Sergey Stanişev, Slovakya Başbakanı Robert Fico ve Moldova Başbakanı Zinaida Greceani ile Moskova’da yaptığı görüşmede şunları söyledi:
“Avrupalı partnerlerimiz Rusya ve Ukrayna arasındaki gaz anlaşmazlığının rehinesi haline geldi. Bu anlaşmazlık tamamen Ukrayna’ya verilecek gazın şartları ve fiyatlarıyla ilgili bir durum. Hiçbir transit ülkenin, tüketicileri rehine haline getirme hakkı yok.”
Putin, Avrupa Komisyonu’ndan Ukrayna’ya baskı yapmasını istedi.

Çek Başbakanı: AB’nin önceliği Nabucco olsun
Avrupa Birliği dönem başkanı Çek Cumhuriyeti Başbakanı Mirek Topolanek, AB’nin enerji konusunda “en önemli önceliğinin” Nabucco projesi olması gerektiğini söyledi. Avrupa Parlamentosu genel kurulunda konuşan Topolanek, Hazar denizinden gelip Türkiye üzerinden geçerek Avrupa’ya ulaşacak Nabucco doğalgaz hattı inşasının, AB’nin en öncelikli projesi olması gerektiği söyledi.
Topolanek, AB ülkelerinin nükleer enerji de içinde olmak üzere, enerji kaynaklarındaki çeşitliliği artırmaları gerektiğini savundu.