Odalarda nispi temsil muhasebesi

Meclis Plan Bütçe Komisyonu’nda yarın ele alınacak olan Serbest Muhasebecilik, Mali Müşavirlik ve Yeminli Müşavirlik Hakkında Kanun Tasarısı, serbest muhasebeciliği kaldırarak bu kişilere sınavla mali müşavir olma hakkı tanımasının yanı sıra, ilgili meslek örgütlerinde seçim yöntemlerini de değiştiriyor.
Tasarıda yer alan ‘nispi temsil sistemi’, ilgili meslek örgütünün genel kurulunda her grubun aldığı oy oranında yönetiminde temsilini öngörüyor. Yürürlükteki yasaya göre ise gruplar seçime kendi listeleri ile giriyorlar. Sonuçta en çok oyu olan grubun listesi yönetimi oluşturuyor. Başkanı da kendi içlerinden seçiyor.

Arıkan: Uyum bozulacak
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı (İSMMMO) Yahya Arıkan, iktidarın bu tasarıyla meslek örgütlerinin yapısını değiştirmeyi amaçladığını savundu. Nispi temsil sisteminin, meslek örgütünün yönetimine müdahaleyi mümkün kılacağını anlatan Arıkan şunları söyledi:

‘Hükümette de olsun’
“İlk defa hiçbir meslek örgütünde olmayan nispi temsil sistemi adı altında bir sistem getirmeye çalışıyorlar.
Getirilmek istenen anlayışa göre partiler aldıkları nispette hükümette temsil edilmeli. Bakanlar Kurulu da bir yönetim. Seçmen bir listeye oy veriyor ama iradesi bir tarafa atılıyor. AKP’nin bir süredir sürdürdüğü kendisi gibi düşünmeyen meslek örgütlerini saflarına çekmenin bir altyapısıdır. Bunu Futbol Federasyonu’nda ve Türk-İş’te başarmıştır.”
Nispi temsilin, seçmenin iradesini yok sayan bir sistem olduğunu belirten, Arıkan, “Bu, Anayasa’daki seçme ve seçilme hakkına aykırı. Yönetim seçiyorsunuz, delege değil.”
İyi yönetimin, uyumlu bir ekiple mümkün olduğunu kaydeden Arıkan, getirilmek istenen sistemin bu uyumu ve ekibi bozacağını savundu.

Küçüğe de büyüğe de 5 temsilci
Birlik genel kurulu odaların üyeleri arasından seçtikleri delgelerle toplanıyor. Mevcut yasaya göre, her oda, üyelerinin 25’te 1’i oranında temsilci seçiyor. Tasarı ise her odanın üye sayısına bağlı olmaksızın 5 temsilci seçmesini öngörüyor.
Ek olarak üyelerin yüzde 1’i oranında ilave delege olacak. Bu da üye sayısı az olan odayla fazla olanın temsil hakkını neredeyse eşitleyen bir yapı anlamına geliyor. Hükümetin bu yöntemle kendine yakın grupların odaların yönetimine girmesini sağlamayı amaçladığı belirtiliyor.

Ural: Diğer örgütlere örnek
İSMMMO’nun yakın bir süre sonra yapılacak genel kurulunda başkan adayı olması beklenen İstanbul Mali Müşavirler ve Muhasebeciler Derneği (Meslekte Birlik) Başkanı Abdülaziz Ural ise tasarının temsilde adaleti sağlayacağı görüşünde. Nispi temsiliğin mesleğe kalite getireceğini savunan Ural, kendi meslek yasalarında yapılacak bu değişimin, diğer meslek örgütleri için de örnek oluşturacağını söyledi. Ural, nispi temsille yönetimdeki uyumunun bozulacağına ilişkin eleştiriler konusunda da şöyle dedi:
“Bugün belediye meclislerinde de böyle bir sistem var. Biz ahengin bozulacağını düşünmüyoruz. Demokratik bir ülkede yaşıyoruz. Birlikte yaşama kültürünün sivil toplumdan başlayarak iktidara kadar yerleştirilmesi gerekir.”